رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان اصفهان، تاکید دارد که شیوه نامه مبحث 22 به عنوان آخرین مبحث ملی مقررات ساختمان، به اصفهان سپرده شده و اجرای آن که به نگهداری ساختمان و دوران بهره برداری از آن بازمی گردد، نقش مهمی در افزایش طول عمر ساختمان ها خواهد داشت. مهندس علی عموشاهی، در عین حال تاکید دارد که اگر طرح مجریان ذی صلاح به درستی اجرا شود، جلوی بسیاری تخلفات و اشتباهات در ساخت و ساز گرفته می شود؛ ساختمانها شناسنامه دار می شوند و هر کسی نیز نمی تواند ساخت و ساز انجام دهد. گفت و گوی ما را با وی می خوانید؛
نوسان: به نظر می رسد با توجه به عمر بیش از بیست ساله سازمان نطام مهندسی، پیشرفت خوبی در ارتقای کیفی این صنعت در کشور صورت گرفته است. دیدگاه شما در این خصوص چیست؟
به جرات می گویم که نظام مهندسی تأثیر زیادی بر روی ساخت و سازها داشته است. بیش از این در دهه 60 شاهد ویرانگری زلزله های بسیاری در شهرهای مختلف کشور از جمله در رودبار و منجیل بودیم. اما هر چه اثرگذاری نظام مهندسی ساختمان در ساخت و سازها بیشتر شد، آثار تخریب زلزله ها در شهرها کمتر شد. متأسفانه در دهه 60 آیین نامه های متقنی برای زلزله ها نداشتیم؛ اما آیین نامه 2800 ساختمان، از همان زمان برای کاهش اثرات مخرب زلزله ها مصوب شد. امروز که حدود 23 سال از عمر نظام مهندسی ساختمان می گذرد، 22 مبحث مهم ساختمانی به عنوان قانون تدوین شده و هر ساخت و سازی باید این مقررات را رعایت کند؛ همچنین چهار مبحث دیگر در بخش ساختمان در حال نگارش و تصویب است و برخی دیگر از آیین نامه ها در حال بازنگری هستند. به اعتقاد بنده طی 30 سال گذشته، آیین نامه ها تأثیر زیادی بر ساختمان ها گذاشته و حتی مطالعات قبل از ساخت، مطالعات طرح جامع تفضیلی و طرح هادی، ضوابط شهرسازی و ترافیکی و ... دیده می شود. البته تأکید می کنم ما هنوز از نقطه مطلوب شهر و ساختمان های ایده آل فاصله داریم.
نوسان: با این حال نظام مهندسی ساختمان اصفهان در کشور چه جایگاهی دارد و چقدر در بهبود فضای ساخت و ساز اثرگذار است؟
در هر صورت نظام مهندسی ساختمان اصفهان یکی از نظام مهندسی های اثرگذار در آیین نامه ها، قوانین و شیوه نامه های کشور است. در حال حاضر آخرین مبحث مقررات ملی ساختمان، مبحث 22 است که اکنون شیوه نامه و مأموریت اصلی آن به استان اصفهان سپرده شده و از اصفهان کلید این مبحث زده شده است و امیدواریم این شیوه نامه به صورت همگانی در کشور اجرایی شود.
نوسان: تمرکز مبحث 22 ساختمان بیشتر بر چه موضوعی است؟
مبحث 22 ساختمان بیشتر به نگهداری ساختمان و دوران بهره برداری از ساختمان بازمی گردد. به عنوان مثال موضوع استاندارد آسانسور، نشست های آب و هدر رفت انرژی در ساختمان و ... در این مبحث گنجانده شده است. مبحث 22 یکی از مباحث مهم ساختمان در راستای افزایش طول عمر ساختمان است. نگارش شیوه نامه مبحث 22 ساختمان حدود 4 ماه طول خواهد کشید. این مبحث یکی از وظایف مهم نظام مهندسی ساختمان است. یکی از موارد مهم این مبحث، امضای تفاهم نامه با سازمان بهینه سازی مصرف انرژی بود و قرار است پنج هزار واحد موتورخانه در سطح شهر اصفهان مورد بازبینی، بازرسی و اصلاح قرار گیرند. به اعتقاد بنده صرفه جویی در بخش انرژی موجب جلوگیری از هدر رفت سرمایه های ملی می شود و نخستین سود آن عاید بهره بردار خواهد شد. البته سازمان بهینه سازی مصرف انرژی برای ساختمان های عمومی در این خصوص یارانه در نظر می گیرد. از سوی دیگر این مبحث موجب می شود که سرمایه های ملی از بین نرود. معتقدم امروز به دلیل رعایت برخی مباحث نظام مهندسی ساختمان، شرایط زیست محیطی نسبت به چند سال گذشته بهبود یافته است و اگر مباحث ساختمان، حمل و نقل و ... مهندسی شود به طور قطع فضا نیز بهتر خواهد شد.
نوسان: یکی از طرح های مهم نظام مهندسی، موضوع شناسنامه فنی و ملکی ساختمان است؛ اجرای این طرح اکنون در چه مرحله ای است؟
قانون نظام مهندسی مربوط به سال 74 است. هرچند این قانون مطلوب بوده؛ اما بعضاً نیازمند بازنگری است. به اعتقاد بنده در حال حاضر 20 درصد قانون نظام مهندسی اجرا نشده است که یکی از مباحث مهم آن، مبحث "مجریان ذی صلاح" است که ساختمان باید به دست اهلش ساخته شود. امروزه نباید پزشک ما خانه سازی کند؛ البته می تواند در ساختمان سرمایه گذاری کند؛ ولی نمی تواند ساخت و ساز داشته باشد. معتقدم در این مبحث ساختمان به دست مجری مهندس همین حوزه می افتد. شناسنامه فنی و ملکی ساختمان به دنبال مجری ذی صلاح اتفاق خواهد افتاد. مجریان ذی صلاح باید این شناسنامه را برای ساختمان ها ایجاد و تایید کنند. این شناسنامه به خریدار اطمینان خاطر می دهد و به نوعی تاریخچه و شناسنامه ساختمان می شود. علیرغم پیگیری های گذشته، در ماه رمضان امسال، پیرامون اجرای طرح مجریان ذی صلاح، تفاهم نامه ای با شهرداری اصفهان برای ساختمان های گروه «د» و بخشی از ساختمان های گروه «ج» امضا شد و قرار است بعد از اجرا به گروه های دیگر ساختمان تسری یابد. گروه «الف» شامل ساختمان های کوچک تا 600 متر، گروه «ب» شامل ساختمان های 600 تا 2000 متر، گروه «ج» شامل ساختمان های 2000 تا 5000 متر و گروه «د» شامل ساختمان های 5000 هزار متر به بالاست که قرار است برای ساختمان های گروه «د» از شهریور ماه اجرایی شود.
نوسان: حدود سه سال پیش استاندار اصفهان برای اجرای طرح مجریان ذی صلاح برای این گروه از ساختمان ها اولتیماتوم داد و زمانی برای اجرای آن تعیین کرد؛ اما چرا تا به امروز اجرای این طرح به تأخیر افتاده است؟
سابقه این طرح شاید مربوط به 20 سال گذشته است و هنوز در اصفهان اجرا نشده است. به هر حال شروع هر کاری نیازمند اراده فراسازمانی است. سازمان نظام مهندسی و شهرداری باید بخواهند و مردم نیز باید بپذیرند. متأسفانه برخی تصور می کنند اگر طرح مجری ذی صلاح اجرا شود، بازار کاری برای عده ای خاص خواهد بود. اما این تصور درستی نیست. اگر طرح مجریان ذی صلاح اتفاق بیفتد جلوی برخی تخلفات و اشتباهات در ساخت و ساز گرفته می شود؛ به این معنا که هر کسی نمی تواند ساخت و ساز انجام دهد. در حال حاضر ممکن است ساختمان هایی بدون سواد مهندسی ساخته شود. در سال 91 این مبحث در کمیته چهار نفره مطرح و قرار شد در ساختمان های گروه «د» اجرایی شود. اما باز در اجرای آن کوتاهی شد. با این وجود حدود دو ماه قبل تفاهم نامه ای با امضای بنده به عنوان رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان اصفهان، جمالی نژاد شهردار اصفهان، صمصام شریعت معاون شهردار و نجفی رئیس سازمان نظام مهندسی کشور منعقد و قرار شد طرح مجریان ذی صلاح برای ساختمان های گروه «د» از شهریور ماه اجرایی شود.
نوسان: یکی از نقاط حساس نظام مهندسی تلاقی وظیفه ای با شهرداری است که بعضاً موجب محدود شدن وظایف نظام مهندسی شده است. چه راهکارهایی برای تعامل وظایف شهرداری و نظام مهندسی وجود دارد؟
خوشبختانه قانون وظیفه هر بخش را مشخص کرده و قانون فصل الخطاب برای تمام مشکلات و اختلافات است. البته برخی موارد مشترک بین سازمان ها وجود دارد که به اعتقاد بنده با تعامل و تفاهم قابل حل است. در حال حاضر تعاملات لازم از سوی نظام مهندسی اصفهان با شهرداری شکل گرفته و مشکل جدی وجود ندارد و در جلسات مشترک هفتگی موارد خاص مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. باید گفت امروز نظام مهندسی با داشتن 32 دفتر نمایندگی و 31 هزار عضو در شهرهای مختلف از فریدون شهر گرفته تا کاشان و سمیرم و ... زمینه مناسبی برای کار کردن دارد. ما با حضور در جلسات کمیسیون ماده پنج، شورای سیاستگذاری مسکن، شورای فنی، مطالعات طرح تفضیلی، طرح هادی و ... اثرگذار هستیم. به اعتقاد بنده امروز تخلفات ساختمانی به مرور کمتر شده است. ما باید به مهندسان نظام مهندسی میدان دهیم و از سوی دیگر بر روی خروجی نیروهای تحصیلکرده این بخش تعادل ایجاد کنیم؛ در حالی که 18 هزار مهندس عمران در استان وجود دارد ما تنها 4 هزار معمار، 5 هزار مهندس تأسیسات مکانیک و 5 هزار مهندس تأسیسات برق داریم. این نشان می دهد که باید به سمت اصلاح و تربیت نیروها حرکت کنیم./
منبع: ماهنامه نوسان