اقتصاد بازار: صنعت فولادسازی کشور در حال حاضر،با مشکلات و چالش های مختلفی مواجه است.افزایش هزینه های حامل های انرژی و همچنین کاهش اعتبارات پروژه های عمرانی دولت،کاهش میزان ساخت و ساز در کشور و تداوم وضعیت رکود در صنعت فولاد و صنایع پایین دستی این صنعت،از جمله عواملی هستند که در کنار کاهش تقاضا و قیمت جهانی برخی از کالاها و فلزات پایه،بر میزان تقاضا و قیمت فولاد در بازار های داخلی تاثیر گذار بوده و باعث کاهش حاشیه سود و سود آوری شرکت های مختلف فولاد سازی کشور شده است.موضوعی که در کنار فقدان زير ساخت هاي لازم جهت توسعه صنعت فولاد و همچنین وجود رقباي قدرتمند جهانی،از جمله برخی ازچالش های فعلی صنعت فولاد سازی کشور محسوب می شود.

وابستگی صنعت فولاد به حمل و نقل
مشکلات صنعت حمل و نقل،یکی دیگر از چالش های پیشروی صنعت فولادسازی کشور است.چرا که صنعت فولادسازی وابستگی زیادی به صنعت حمل و نقل بخصوص حمل ونقل ریلی دارد و هر گونه افزایش در هزینه های حامل های انرژی ویا حمل و نقل می تواند برحاشیه سود و سود آوری شرکت های مختلف فولادسازی کشور تاثیر منفی بگذارد.

محدودیت هایی محصولات فولادی درصادرات
شرکت های فولادسازی معمولا به دلیل حجم زیاد و هزینه بالای حمل نقل ،نمی توانند محصولاتشان را به اقتضای نقاط دنیا صادر کنند.چرا که عملا صادرات محصولات فولادی به نقاط دور دست جهان بر خلاف سایر کالاها صرفه اقتصادی ندارد. این در حالی است که در حال حاضر،بسیاری از کشورهای همسایه و همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس هم به جمع تولیدکنندگان و صادرکنندگان فولاد پیوسته اند،موضوعی که باعث شده تا رقابت شدیدی بین شرکت های فولاد سازی در منطقه از جمله کشورهای ایران ،روسیه ،ترکیه و ...ایجادشود.همچنین هر چند که ایران دارای نعمت خدادادی گاز طبیعی است،اما هنوز قیمت تمام شده تولید و حمل و نقل در کشور ایران بالا است،موضوعی که می تواند بر حاشیه سود شرکت های فولادسازی کشور تاثیر گذار باشد.
عراق ،کشور با پتانسیل بالا برای صادرات فولاد
عراق از کشور هایی است که برای بازسازی زیر ساخت ها و توسعه کشور، نیاز به مصرف حجم بالایی از فولاد و محصولات فولادی دارد.این در حالی است که برخی از کشورهای منطقه، از جمله ترکیه،برای سرمایه گذاری در صنعت فولاد عراق در حال رایزنی با مسئولین این کشور است تا بتوانند علاوه بر صادرات فولاد ،در صنعت فولاد کشورعراق نیز سرمایه گذاری نمایند،موضوعی که در صورت تحقق، می تواند بر میزان صادرات فولاد از سایر کشور ها از جمله ایران به عراق تاثیر منفی بگذارد.این در حالی است که قرار گرفتن ایران در منطقه اقتصادی منا که منطقه وسیعی ازخاورمیانه تا شمال آفریقا را شامل می شود،هر چند که می تواند فرصت کم نظیری رادر اختیار تولیدکنندگان فولاد قرار دهد،اما بررسی میزان فروش و صادرات و روند فعالیت فولاد سازان در این منطقه نشان می دهد که سهم ایران از صادرات فولاد در این منطقه وسیع،چندان چشمگیر نیست.
فولاد سازان در انتظار افزایش تعرفه
به نظر می رسد که در حال حاضر قیمت جهانی فولاد به حدی کاهش یافته است که در صورت تداوم این وضعیت،می تواند باعث کاهش تولید وسودآوری شرکت های مختلف فولادسازی شود.بنابراین هر چند که تجربه نشان داده که حمایت های طولانی مدت توسط دولت از یک صنعت خاص،می تواند باعث وابستگی آن صنعت به حمایت های دولتی شود.اما به نظر می رسد که درحال حاضر،مسئولین با اتخاذ تصمیماتی، از جمله افزایش نرخ تعرفه واردات،ازصنعت فولاد کشور حمایت کنند. چرا که افزایش قیمت حامل های انرژی و همچنین دامپینگ و ارزان فروشی کالا از سوی کشور هایی از جمله چین و روسیه، باعث شده تا قیمت تمام شده تولید و فروش محصولات فولادی ایران قابل رقابت با محصولات وارداتی نباشد.موضوعی که در حال حاضر بر میزان فروش و صادرات شرکت های فولادسازی کشور تاثیر گذار بوده و باعث کاهش میزان فروش و پرشدن انبارهای محصولات شرکت های فولاد سازی کشورشده است.موضوعی که در حال حاضر باعث شده تا تولیدکنندگان فولاد ،پیشنهاد افزایش تعرفه واردات برخی ازمحصولات فولادی را به وزارت صنعت،معدن و تجارت ارائه کرده اند. ضمن اینکه لازم است تا مسئولین،برای مقابله با واردات کالا از کشورهایی از جمله چین و یا روسیه که با رقابت منفی و یا دامپینگ،اقدام به ارزان فروشی غیر واقعی می کنند،محدودیت هایی مانند وضع موردی تعرفه های خاص و یا محدودیت حجم واردات و...را در نظر بگیرند،تا از این طریق بتوانند از صنعت فولاد کشور حمایت کنند.
تحلیل از: رضا اخلاق پور