موضوع محیط زیست و ارتباط با آن در صنعت، از جمله کلیدواژه‌های اساسی است و بدون در نظر گرفتن استانداردهای زیست‌محیطی، نمی‌توان انتظار یک توسعه متوازن را در صنعت فولاد داشت. در فولاد مبارکه این کار به چه شکل تاکنون پیش رفته است؟
در این ارتباط باید به این نکته اشاره کنم که فولاد مبارکه اصفهان از معدود واحدهای صنعتی کشور بوده است که از ابتدای تاسیس آن، برای احداث تک‌تک واحدها، در این منطقه ارزیابی زیست‌محیطی را انجام داده است و تیم مجرب و متخصصی از مجموعه دانشگاه، اداره محیط زیست استان و متخصصان صنعتی گرد هم آمده‌اند و اثرات احتمالی احداث این واحد را در منطقه بررسی کرده و متناسب با آن، زیرساخت‌های لازم را برای کنترل آلاینده‌های احتمالی داشته‌اند. بر این اساس، کار به نحوی پیش رفته است که از ابتدا، مجموعه صنعتی فولاد مبارکه اصفهان، انواع تصفیه‌خانه‌های بهداشتی و صنعتی را برای کنترل پساب‌های خود در دستور کار قرار داده است و در ظرفیت اسمی راه‌اندازی خود، سیستم‌های کنترل غبار را راه‌اندازی کرده است و به تناسب واحدهایی که در بخش‌های مختلف توسعه یافته‌اند، قسمت‌های کنترل آلاینده نیز به نحو مطلوبی طراحی و پیش‌بینی کرده است و هم‌اکنون نیز این شرکت، انواع سیستم‌های کنترل آلاینده را نوسازی و بهسازی کرده و فرآیند کار را به نحوی پیش برده است که خوشبختانه در حوزه کنترل غبار و تصفیه پساب‌ها، سرآمد کشور و نمونه موفقی از هم‌زیستی و مسالمت صنعت و محیط زیست را پیاده‌سازی کرده است و از این جهت، به خود می‌بالد. در حال حاضر این شرکت در حدود ۲۰۰ سیستم کنترل غبار متشکل از انواع غبارگیرهای خشک نظیر «سیکلون‌ها»، «مولتی‌سیکلون‌ها»، غبارگیرهای کیسه‌ای و «بک هوس‌ها» و نیز غبارگیرهای مرطوب از جمله «اسکرابرها» و «ونتوری اسکرابرها» را دارد و در قسمت تصفیه پساب‌ها نیز، کار را به شکلی پیش برده است که چهار تصفیه‌خانه خیلی مدرن را در اختیار دارد.
در جهت ارتقای به‌کارگیری استانداردهای زیست‌محیطی، چقدر برنامه‌های توسعه‌ای برای این شرکت طراحی شده و گام‌های بعدی در این رابطه چیست؟
در ارتباط با استانداردهای زیست‌محیطی، باید عرض کنم که شرکت فولاد مبارکه اصفهان این افتخار را دارد که از سال ۷۶ تا به امروز، تمام مدیریت و کنترل‌های لازم را در حوزه محیط زیست بر اساس نظام مدیریت زیست‌محیطی استاندارد ایزو ۱۴۰۰۰ انجام داده است و از سال ۷۶، موفق به اخذ این استانداردها شده است و هرسال نیز از سوی ممیزان خارجی، فعالیت‌های فولاد مبارکه و کنترل‌های آن، مورد پایش و رصد قرار می‌گیرد و از سوی دیگر، سازمان‌های نظارتی همچون سازمان حفاظت محیط زیست نیز نظارت کافی بر عملکرد ما دارند و الان می‌توان گفت تمام خروجی‌های دودکش، تصفیه‌خانه و پساب ما، منطبق بر استانداردهای تعیین شده است و اکنون با جرات می‌توان گفت ما متعهد هستیم که در خصوص جلوگیری از انتشار گازهای مخرب لایه ازون و استفاده از ترکیبات پایدار آلاینده محیط زیست مطابق با پروتکل استکهلم و بازل اقدام کنیم و گازهای مخرب لایه ازون را نیز از چرخه استفاده خارج کرده و تمام فعالیت‌های خود را مطابق با استانداردهای ملی و در مواردی استانداردهای بین‌المللی که دولت جمهوری اسلامی ایران آن را پذیرفته، انجام دهیم.
فولاد مبارکه در در سطح بین‌المللی این حوزه چه میزان سرمایه‌گذاری انجام داده و برنامه آتی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه چیست؟
یک بخش از سرمایه‌گذاری‌ها در زمان ابتدای راه‌اندازی با ظرفیت اسمی اولیه انجام شده است که بر اساس برآوردهایی که انجام شده است، اختصاص ارز مصروف‌شده متناسب با کشوری که واردکننده تجهیزات بوده و معادل‌سازی که در زمان خود داشته است، چیزی در حدود ۲۰۰ میلیارد تومان در ابتدای کار بوده که هزینه شده است؛ اما بعد از راه‌اندازی همان‌طور که اشاره کردم، متناسب با افزایش ظرفیت‌ها، سیستم‌های کنترل آلاینده نیز توسعه یافته است و برای آن سرمایه‌هایی مصروف شده است. به عنوان مثال برای یک مورد احداث سیستم‌های ثانویه کنترل غبار بر روی واحد فولادسازی مستقر در شرکت فولاد مبارکه اصفهان، در سال‌های ۸۵ تا ۹۰، حدود ۱۰۰ میلیارد تومان تنها برای این واحد صرف شده است. علاوه بر آن سیستم‌هایی که در واحدهای مختلف، از جمله واحدهای آهن‌سازی، نورد گرم و سرد نیز صرف شده است، ۲۰۰ میلیارد تومان به خود اختصاص داده است.
در حوزه احداث تصفیه‌خانه‌ها نیز ۱۰۰ میلیارد تومان توسعه تصفیه‌خانه‌های بهداشتی و صنعتی را داشته‌ایم. پروژه دیگری تامین مالی شده است که آن پروژه جمع‌آوری پساب شهرهای مجاور مجتمع فولاد مبارکه و تصفیه مجدد آنها بوده است تا از پساب شهری نیز به جای برداشت آب از رودخانه استفاده کرده و با این جایگزینی، نیاز کمتری به آب برای فرآیند تولید داشته باشیم. این پروژه نیز ۲۵۰ میلیارد تومان هزینه داشته است. اگر بخواهم سرجمع بگویم، ۵۰۰ میلیارد تومان در حوزه کنترل آلاینده‌های هوا سرمایه‌گذاری شده و با احتساب رقم‌هایی که عرض کردم، حدود ۵۵۰ میلیارد تومان نیز در حوزه پیشرفته تصفیه پساب و پساب تکمیلی صرف شده است. البته باید به این نکته اشاره کرد که این به جز سرمایه‌گذاری‌های عادی و روند کار در نگهداشت و راهبری این سیستم‌هاست. به عنوان مثال ما در فولاد مبارکه ۱۶۰۰ هکتار فضای سبز داریم که سالانه حدود ۱۵ میلیارد تومان هزینه نگهداشت این فضای سبز وپوشش گیاهی است که ایجاد شده است.
پایان بخش اول