مدتی است قامت صنعت فولاد کشور با واردات بی‌رویه‌ای که در این حوزه انجام میشود شکننده شده و ترکهایی را بر پیکره آن ایجاد کرده، تا با پر شدن جیب تجارنماها بازار داخل تهی از فولاد با کیفیت و درجه یک شود و با ورشکستگی و بیکاری عده‌ای، تعدادی به سودهای کلان برسند.این موضوع بهانه‌ای برای گفتگو با مختار بخشیان، مدیر ارشد تولید شرکت فولاد مبارکه اصفهان بود. پای صحبت های وی نشستیم.
اقتصادبازار: در مورد اهم فعالیت‌های شرکت فولاد مبارکه اصفهان و عمده توانایی‌هایی که در تولید محصولات مورد نیاز کشور است، توضیحاتی بفرمایید؟
از نظر ظاهری چهار نوع محصول در فولاد مبارکه اصفهان که شامل تختال، کلاف گرم و کلاف سرد و محصولات پوشش دار( قلع اندود و گالوانیزه و رنگی) است تولید میشود. این شرکت از نظر نوع و گرید محصولات، توانایی تولید بیش از 150 گرید فولادی را دارد و از این نظر توانایی بسیار گسترده ای دارد به طوری که 50 نوع تولیدات شرکت محصولات خاص و ویژه بوده و حتی امکان تولید برخی از محصولاتی که در خاورمیانه امکان تولید آن نیست را دارد .
از نظر سطح کیفیت محصولات کافی است به صادرات شرکت اشاره کنیم ، سال گذشته با صادرات یک و نیم میلیون تن از محصولات به بازارهای جهانی که بیش از 50 درصد آن به کشورهای اروپایی مانند انگلستان، ایتالیا، فرانسه، پرتغال، اسپانیا، اتریش و بلژیک انجام شد یک رکورد محسوب میشد و با شناختی که از محصولات درجه یک و با کیفیت در بازارهای جهانی داریم رقیب بسیار جدی فولاد سازان در بازار اروپا به شمار می‌رویم.
اقتصادبازار: آیا آماری درباره تولیدات شرکت فولاد مبارکه اصفهان در سه ماهه نخست سال جاری در دست دارید تا افزایش یا کاهش میزان تولیدات در ماه‌های اخیر را نشان دهد؟
در سه ماهه نخست سال جاری بیش از برنامه، تولید داشته‌ایم، به طوری که برنامه تولید در واحد گندله‌سازی در این مدت یک میلیون و 878 هزار تن بوده و با محقق شدن 107 درصد برنامه، به تولید یک میلیون و 925 هزار تن گندله دست یافته‌ایم که در واقع 55 درصد تولید گندله کشور توسط فولاد مبارکه انجام شده است.
در بخش آهن اسفنجی در گروه فولاد مبارکه، هرمزگان و سبا در مجموع حدود دو میلیون و 448 هزار تن بوده که در مقایسه با تولید کشور 56 درصد تولید آهن اسفنجی کشور در فولاد مبارکه تولید میشود.
تولید تختال در فولاد مبارکه، سبا و هرمزگان دو میلیون و 24 هزار تن بوده که تقریبا تولید 50 درصد تختال کشور را شامل میشود.
یک میلیون و 500 هزار تن کلاف گرم در واحد فولاد مبارکه و سبا داشته‌ایم که سهم بالای 70 درصد تولید در این بخش در کشور را به خود اختصاص داده است و در بخش کلاف سرد با تولید 362 هزار تنی رشد 5 درصدی نسبت به سه ماهه سال گذشته را داشته‌ایم و 80 درصد تولید کلاف سرد کشور مربوط به فولاد مبارکه است.
در بخش محصولات پوششی که مربوط به قلع اندود، گالوانیزه و رنگی میشود به ترتیب 81 هزار تن و 70 درصد تولید کشور در بخش قلع اندود، 209 هزار تن گالوانیزه با 23 درصد حجم تولید داخلی و 119 هزار تن رنگی و 65 درصد تولید داخل را به خود اختصاص داده است. در کل فولاد مبارکه اصفهان سهم 60 تا 70 درصدی تولید در محصولات تخت فولادی کشور را به خود اختصاص داده است.
اقتصادبازار: فولاد مبارکه در این چند سال گذشته توانسته به چه دستاوردهای جدیدی در تولید محصولات دست پیدا کند؟
سال گذشته از دو واحد بسیار مهم که نقش کلیدی در ارتقائ سطح کیفی محصولات دارد یعنی واحد گاززداییRH و سولفورزدایی بهره برداری شد که نقش مهمی در تولید محصولات خاص، ویژه و کیفی داشته و با بهره‌برداری از این دو واحد، تولید ورقهای مورد استفاده در لوله‌های انتقال نفت و گاز مخصوص گاز ترش امکان پذیر شد، این محصول که تا کنون امکان تولید آن در فولاد مبارکه و خاورمیانه وجود نداشته حالا می‌تواند در پروژه‌های نفتی و پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرد.
در کنار آن امکان تولید تختال‌هایی با هیدروژن پایین را به دست آوردیم که از این نوع تختال برای پلیت‌های خاص در پالایشگاه پتروشیمی و حوزه های نفتی استفاده میشود.
امکان تولید گریدهای HSLA با سختی بالا و درصد هیدروژن پایین ، از دیگر توانمندی های فولادمبارکه است. در صنایع خودروسازی امکان تولید گریدهایی با فرم پذیری بسیار بالا معروف به IF فراهم شده که مراحل تست در خودروسازها انجام شده و از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است. گریدهای الکتریکی از دیگر محصولات تولیدی است که در موتورهایی با توان پایین استفاده میشود و در کنار آن گریدهایی برای صنایع غذایی، بسته بندی، مخازن تحت فشار، کشتی سازی و مصارف دریایی را داشته‌ایم.
از نظر ابعاد محصولات ، در محصولات گرم تولید از1.8 تا 16 میلیمتر و عرض 650 تا 1850 امکان تولید داریم و در محصولات سرد از نیز 18 صدم میلیمتر تا سه میلمتر است.
اقتصادبازار: با توجه به توانایی‌های فولاد مبارکه و دیگر شرکتها فولادی که محصولات آنها حرف نخست در دنیا را می‌زند چرا گاهی با شنیدن تعطیلی برخی شرکتها و مشکلات جدی این واحدهای صنعتی مواجه می‌شویم؟
ما این توان تولیدی که گفته شد را در منطقه و خاورمیانه داریم به طوری که در رتبه بندی کشور و منطقه اول هستیم ، اما به دلیل کاهش نرخ جهانی محصولات و واردات بی‌رویه و بدون کنترل اتفاقاتی در این دو سال اخیر برایمان رقم خورده به گونه‌ای که اکثر تولیدکنندگان فولادی کشور را در آستانه بحران و مشکلات بسیار جدی قرار داده و بسیاری از خطوط تولید با مشکلات جدی مواجه شده اند که ممکن است در آینده با خطر کاهش جدی تولید و حتی تعطیلی رو به رو شوند.
اگر این روند ادامه پیدا کند بزرگترین واحد صنعتی تولید فولاد کشور ممکن است با بحران و کاهش تولید روبرو شود که این نکته قابل تأملی است. فولاد مبارکه اصفهان که تندیس افتخار کشور را دارد، شرکتی که کلنگ زنی و بهره برداری آن در زمان جنگ بوده یعنی نشان مقاومت در زمان جنگ و سمبل پیروزی، سربلندی و افتخار زمان تحریم هاست. اکنون به دلیل سیاستگذاری‌ها، بی مهری ها و بی توجهی هایی که در کشور جاری است ممکن است در آینده با مشکلات بسیار جدی روبرو شود.
اگر مقایسه ای بین سال 91 تا 94 از نظر قیمت عوامل اصلی تولید برای تولیدکننده داخل و خارج انجام دهیم به خوبی گویای شرایط سخت تولیدکنندگان داخلی و سخت رقابت با تولیدکننده خارجی است.
با توجه به آمار دو ماهه نخست امسال تنها 500 هزار تن کلاف وارد کشور شده است که 240 هزار تن آن کلاف گرم، 80 هزار تن کلاف سرد، 14 هزار تن قلع اندود، گالوانیزه30 هزار تن، رنگین 16 هزار تن و سایر 115 هزار تن بوده است که از محل آن سود سرشاری عاید واسطه گران و دلالها شده است.
اقتصادبازار: با توجه به اینکه یک و نیم میلیون تن صادرات در سال گذشته داشته‌اید آیا این واردات بی‌رویه در میزان صادرات نیز تاثیرگذار بوده یا تنها بازار داخلی را تحت شعاع قرار می‌دهد؟
خیر واردات بی‌رویه در صادرات تاثیری نداشته بلکه بازار داخل را دچار مشکل کرده است و همچنان سفارش برای صادرات داریم چرا که محصولات فولادمبارکه یک برند در دنیا است اما به دلیل زیرساختهایی که در حمل و نقل و بنادر داریم توان صادراتی محدودی داریم ، حمل و نقل و بنادر این اجازه را به ما نمی‌دهد و اکنون از سقف توان صادراتی استفاده می‌کنیم.
اکنون نسبت به ماه های گذشته صادرات را تا 30 درصد افزایش داده‌ایم اما سفارشات داخل به شدت کاهش داشته است.