اقتصاد بازار: مدیر ناحیه فولاد شرکت ذوب آهن اصفهان گفت: طرح تولید ریل ملی در این شرکت در آستانه راه اندازی قرار گرفت.
اوایل دی‌ماه ۱۳۸۷ بود که برای اولین بار، با امضای تفاهمنامه تولید ریل ملی بین وزارتخانه سابق راه و ترابری و وزارت سابق صنایع و معادن، تولید ریل در سه فاز توسط شرکت ذوب‌آهن اصفهان نهایی شد. براساس این تفاهمنامه که در دولت نهم (دولت اول احمدی‌نژاد) بین مدیرعامل وقت ذوب‌آهن اصفهان (سبحانی) و‌ مدیر عامل وقت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران (حسن زیاری) منعقد شد، مقرر شده بود در دو مرحله ذوب‌آهن اصفهان برای تولید ریل ملی اقدام کند.
در همان قرارداد آمده بود که در مرحله کوتاه‌مدت، ذوب‌آهن اصفهان با اصلاح و تکمیل خط تولید نورد در کارگاه ۶۵۰ تا دهه فجر سال ۸۷ درU ۳۳ اقدام به تولید ریل مطابق با استاندارد و‌ مشخصات فنی مورد تائید راه‌آهن به حجم حداکثر ۲۰ هزار تن در سال کند.
در این تفاهمنامه همچنین مقرر شده بود در مرحله میان مدت ذوب‌آهن اصفهان با احداث یک خط تولید مستقل ریل زیر سقف سالن نورد ۶۵۰ و با بازسازی و توسعه خط موجود اقدام و حجم سالیانه یکصد هزار تن کند و پیش‌بینی شده بود اقدامات اجرایی این مرحله، ظرف ۱۸ ماه از تاریخ قرارداد (دی‌ماه ۸۷) اجرایی شود. همچنین در مرحله بلندمدت این تفاهمنامه ذوب آهن اصفهان متعهد شده بود در قالب طرح توسعه پنج میلیون تنی خود با احداث خطوط ریلی نورد سنگین و تیرآهن بال پهن در سالن مجزا در محوطه ذوب آهن و در حجم انبوه اقدام کند.
این تفاهمنامه باز به جایی نرسید و خلف وعده مسئولان وقت وزارت راه به همراه درخواست آنها برای تولید ریل پیشرفته UIC۶۰ سرانجام در تیر ماه 93 تفاهمنامه تولید ریل ملی برای سرعت‌های بالای ۱۶۰ کیلومتر در ذوب آهن اصفهان به امضای وزرای «صنعت، معدن و تجارت»، «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» و « راه و شهرسازی»، رسید.
تولید ریل توسط شرکت ذوب آهن اصفهان مطابق برنامه زمان بندی از پیش تعیین شده، توسعه و نگهداری شبکه ریلی بین شهری، توسعه خطوط جدید، بهسازی، نوسازی و دو خطه کردن خطوط موجود و ایجاد خطوط پرسرعت، ریل راه آهن داخل شهری از مهمترین مفاد این تفاهمنامه بود.
نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت در آیین امضای این تفاهمنامه گفته بود: دولت برنامه جدی برای توسعه تولید ریل در کشور دارد چون تمام ریل مورد نیاز از خارج وارد می شود.
با این وجود سال گذشته نورزاد معاون وزیر راه و شهرسازی دلایل زیرسازی کم راه‌آهن را نبود ریل اعلام کرد و گفته بود که قرار است از سه کشور روسیه، ترکیه و هند ریل به‌صورت گسترده خریداری ‌کنیم.
اما اردشیر سعدمحمدی مدیرعامل وقت ذوب آهن اصفهان بارها و بارها در مصاحبه های خود اعلام کرد که تا پایان سال 94 ریل ملی در این شرکت تولید نهایی خواهد شد. با این وجود، تغییر و تحولات مدیریت این شرکت و همچنین متوقف شدن طرح در برهه ای از زمان به دلیل هزینه های بالای آن موجب شد، کار تولید ریل با قدری تاخیر روبرو شود تا جایی که پورسیدآقایی مدیرعامل راه آهن سال گذشته اعلام کرد که خط تولید ریل‌ ملی 85 درصد پیشرفت داشته و برای سال 94 نمی‌توان روی آن حساب خاصی باز کرد.
اما در نظری متفاوت سال گذشته معاون خرید و عضو هیات مدیره شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان اعلام کرده بود طبق برنامه‌ریزی انجام شده قرار است پروژه تولید ریل ذوب آهن اصفهان از ابتدای سال 95 به تولید برسد و بازار خیلی خوبی هم در این زمینه در منطقه داریم.
به گفته محمدیاسر طیب‌نیا، ذوب آهن اصفهان به عنوان نخستین تولیدکننده ریل با استانداردهای روز دنیا و اروپا می‌تواند سهم مناسبی از بازار منطقه را در این حوزه بدست آورد. وی می گوید: البته قبل از به تولید رسیدن این پروژه در برنامه ما این است که بتوانیم پروژه را در بهمن ماه 94 افتتاح کنیم و از ابتدای سال 95 بتوانیم تولید ریل و پاسخگویی به نیاز مشتریان را آغاز کنیم.
با وجود این وعده ها پروژه ریل ملی در سال گذشته راه به جایی نبرد و اواسط اردیبهشت ماه امسال، معاون برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ذوب آهن اصفهان اعلام کرد که پیشرفت فیزیکی پروژه ریل میلی این شرکت به مرز 97.5 درصد رسیده و در حال عبور از مرحله پیش راه‌اندازی در این طرح هستیم.
منصور یزدی‌زاده با بیان اینکه هم‌اکنون با حضور کارشناسان خارجی تمام آزمایش‌های لازم روی خط انجام شده، اظهار داشت: امیدواریم تولید اولیه ریل در خرداد ماه انجام و ریل‌های تولیدی به بازار عرضه شود.
وی پیرامون میزان توانمندی و بهره برداری از امکانات داخلی در پروژه ریل ملی، افزود: با شرایط تحریم ظالمانه طی سال های اخیر کارکنان ذوب آهن با تلاش و حسن استفاده از وضعیت توانسته اند در این پروژه 40 درصد ساخت داخل داشته باشند.
معاون برنامه‌ریزی و توسعه ذوب آهن اصفهان با اشاره به انواع محصولات تولیدی در پروژه ریل ملی، تصریح کرد: نوع محصولات بر اساس نیاز کشور، استانداردهای جهانی و اروپا شامل ریل UIC60 برای مصرف در خطوط سراسری راه آهن و ریل UIC54 برای استفاده در خطوط مترو طراحی شده است.
وی اعتبار پروژه ریل ملی را 2 هزار میلیارد ریال اعلام کرد و یادآورشد: تاکنون 1800 میلیارد ریال از این بودجه جذب شده و امیدواریم که غیر از مبالغ تعیین برای حسن انجام کار پیمانکاران داخلی و خارجی که نزد ذوب آهن نگه داشته شده مبلغ نهایی پروژه همین 1800 میلیارد ریال باشد.
اما خرداد هم گذشت و اکنون در اواسط تیر ماه این بار مدیر ناحیه فولاد شرکت ذوب آهن اصفهان وعده داده که ا چند هفته دیگر ریل ملی را تولید می کنیم و این پروژه با اتمام مرحله آزمایش سرد در آستانه راه اندازی است.
حمیدرضا نور محمدی افزود: تجهیزی که آماده راه اندازی می شود، برای تست هماهنگی ابتدا مرحله آزمایش سرد در آن انجام می شود و در صورتی که پاسخ این مرحله، مثبت و مطلوب بود، تست گرم و تولید محصول نهایی آغاز می شود. وی افزود: هم اکنون 99 درصد از تست سرد طرح ریل در ذوب آهن اصفهان انجام گرفته است که پس از آن تست گرم و تولید محصول نهایی انجام می شود.
وی خاطرنشان کرد: شرکت "تام ایران خودرو" در پروژه ریل با ذوب آهن همکاری داشت اما بدلیل حجم ریالی و سقف قرار داد، همکاری با شرکت یادشده در آخرین مراحل کار قطع شد که البته این موضوع کوچکترین وقفه ای در روند پروژه ایجاد نکرد.
نورمحمدی افزود: اکنون بخش مهندسی ناحیه فولاد، بهره بردار و مدیر پروژه اجرایی در داخل شرکت و همچنین کارشناسان شرکت "کوتنر" آلمان، مراحل اجرایی پروژه ریل را در درست اقدام دارند.
مدیر ناحیه فولاد در مدیریت ارشد مهندسی کارخانه ذوب آهن همچنین گفت: با توجه به سیستم خنک کننده و زیرساخت هایی که وجود دارد حدود 70 تُن بر ساعت امکان تولید ریل در این شرکت وجود دارد.
وی افزود: با تولید ریل در طول سال، ظرفیت اسمی 400 هزار تن ریل مطابق استانداردهای اروپایی در این شرکت رقم خواهد خورد. وی تصریح کرد: با توجه به سفارش بازار اگر در طول روز 20 ساعت حساب کنیم روزانه یک هزارو 400 تن ریل آماده می کنیم.
وی با اشاره به تولید تیرآهن بال پهن در ذوب آهن که در خطوط قطار شهری کاربرد دارد، گفت: هدف اصلی ذوب آهن اصفهان تولید ریل و سپس تولید تیرآهن بال پهن است.
نورمحمدی افزود: تولید این محصول با تاخیر یک تا دو ماه و پس از انجام تعهدات شرکت درباره پروژه ریل، آغاز می شود.
وی با بیان اینکه برخی از تجهیزات مربوط به طرح تیرآهن بال پهن مانند قفسه 5A باید نصب شود، اظهار کرد: حمل این قفسه از کشور چین آغاز شده است که پس از ورود به کشور و نصب آن در خط، تولید تیرآهن بال پهن تا سایز H300 نیز در ذوب آهن اصفهان محقق می شود.
حال باید دید این بار پروژه ریل ملی بعد از وعده های بسیار چه زمانی وارد بازار می شود و آیا با وجود سفارش هایی که ایران از روسیه و هند پیش از این گرفته، در داخل مشتری برای این محصول وجود خواهد داشت و شرکت ذوب آهن از این مسیر به سودآوری خواهد رسید؟