فولاد هرمزگان در مسیر ارزش افزوده بیشتر

برای تحقق این امر، علاوه بر اقدامات انجام ‌شده در فولاد مبارکه، مجتمع فولاد سبا و واحد ۸۰۰ هزار تنی فولاد سفیددشت، مقرر شد که ظرفیت فولاد هرمزگان نیز از ۵/ ۱ میلیون به ۲ میلیون تن افزایش یابد؛ ضمن اینکه در فولاد هرمزگان احداث یک خط ‌نورد ورق عریض و همچنین احداث یک واحد احیا مستقیم به ظرفیت ۹۰۰ هزار تن در دستور کارگروه فولاد مبارکه قرارگرفته و پیش‌بینی می‌شود که پس از امضای قرارداد در آینده نزدیک در کمترین زمان اجرا شده و به بهره‌برداری برسد.

با به بار نشستن خط‌نورد عریض در فولاد هرمزگان که ظرفیت آن ۲/ ۱ میلیون تن در سال است و ورق‌های خاص را تولید خواهد کرد، این شرکت دیگر تنها یک تولیدکننده صرف تختال نخواهد بود. این افزایش ظرفیت با انجام اصلاحاتی در واحد فولادسازی و ریخته‌گری و برخی زیرساخت‌های شرکت عملیاتی خواهد شد. در همین خصوص پروژه‌های متعددی در دست اقدام است و برخی از آنها نیز در آینده نزدیک شروع به کار خواهد کرد.

احداث این خط، زمینه دستیابی به ارزش ‌افزوده بیشتری را فراهم خواهد کرد؛ به عبارت بهتر شمش فولاد هرمزگان در بخش دیگری از کارخانه به ورق عریض تبدیل خواهد شد.

ورق‌های خروجی این خط‌نورد در صنایع کشتی‌سازی، نفت و گاز، پتروشیمی و بسیاری از صنایع دیگر استفاده خواهد شد و با توجه به نیاز بازارهای داخلی و خارجی، ارزش‌افزوده قابل‌توجهی برای شرکت و گروه فولاد مبارکه ایجاد خواهد کرد. مدیرعامل فولاد هرمزگان در مورد اینکه در حال حاضر در فولاد هرمزگان با استفاده از دو واحد احیای مستقیم یک‌میلیون و ۶۵ هزار تن آهن‌اسفنجی تولید می‌شود گفت: با توجه به اینکه ظرفیت فولاد هرمزگان قرار است به ۲ میلیون تن افزایش یابد به آهن اسفنجی بیشتری نیاز است و به همین دلیل احداث یک مدول احیای مستقیم به ظرفیت ۹۰۰ هزار تن در سال در این توسعه‌ها در نظر گرفته ‌شده است. در مورد جزئیات بیشتر طرح یادشده، گفت‌وگوی «دنیای‌اقتصاد» را با فرزاد ارزانی مدیرعامل فولاد هرمزگان در ادامه بخوانید:

 چه شرکت‌هایی در کشور خط تولید ورق عریض (پلیت میل) در اختیار دارند؟

به دلیل به‌کارگیری فناوری پیشرفته در مرحله نورد تولید ورق‌های عریض و همچنین کاربردهای خاص این دسته از ورق‌های فولادی در صنعت، تنها کارخانه‌های منحصربه‌فرد در دنیا قادر به توسعه و سرمایه‌گذاری در این زمینه هستند. در ایران برای نخستین بار در سال ۸۴ با تاسیس شرکت فولاد اکسین خوزستان و با همکاری شرکت دانیلی ایتالیا این شرکت قادر به تولید ورق‌های عریض فولادی تا حداکثر عرض ۵/ ۴ متر شد. ازاین‌رو پس از شرکت فولاد اکسین، شرکت فولاد هرمزگان با اجرا و راه‌اندازی خط تولید ورق‌های عریض با ظرفیت یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار تن در سال دومین کارخانه کشور در زمینه تولید ورق‌های عریض خواهد بود. نکته بسیار حائز اهمیتی که می‌توان در طرح توسعه ورق‌های عریض شرکت فولاد هرمزگان به آن اشاره کرد این است که این واحد با رویکرد بومی‌سازی فناوری و تجهیزات احداث خواهد شد.

 میزان مصرف این نوع ورق در کشور به چه میزان است؟

ورق‌های عریض گرم یکی از محصولات مهم و استراتژیک در صنعت فولاد محسوب می‌شود که به‌طور عمده در زمینه فعالیت‌های خاص از جمله صنایع نفت، گاز، ماشین‌سازی، سازه‌های دریایی، کشتی‌سازی، پتروشیمی، تجهیزات نیروگاهی، سازه‌های فلزی در ساختمان و ... کاربرد دارند؛ اما آنچه مصرف ورق‌های عریض را در کشور و کشورهای همسایه، بسیار متمایز ساخته و بیش ‌از پیش حائز اهمیت کرده است استفاده از ورق‌های عریض در صنایع نفت و گاز برای ساخت لوله‌های انتقال سیالات (نفت و گاز) با تمرکز بر تولید انواع گریدهای خاص فولاد API مقاوم به محیط‌های گازترش و شیرین است. از این ‌رو با توجه به اجرای پروژه‌های نفت و گاز در کشور و ظرفیت ذخایر کشف ‌شده جدید و انجام طرح‌های توسعه انتقال نفت و گاز به کشور همسایه و نیز سایر مناطق کشور، می‌توان چشم‌انداز روشنی برای مصرف انواع ورق API برای سال‌های آتی در کشور متصور شد.

بر اساس مطالعات صورت گرفته پیش‌بینی می‌شود سالانه حدود ۷۰۰هزار تن نیاز به انواع گریدهای API در کشور تقاضا وجود داشته باشد که درمجموع با احتساب مصارف سایر صنایع در بخش‌های ورق‌های دریایی، ماشین‌آلات سنگین، مخازن، پتروشیمی و بخش ساختمان برآورد می‌شود در صورت سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی تا افق سال ۱۴۰۴ حدود ۲ میلیون تن در کشور نیاز به ورق‌های عریض ضخیم (پلیت) وجود داشته باشد.

 در صورت کمبود این نوع ورق، سالانه  چه میزان واردات لازم است؟

بخش قابل‌توجه واردات ورق‌های عریض به بازار داخل به میزان پروژه‌های در دست اجرای صنعت نفت و گاز در کشور بستگی دارد. در سال‌های گذشته به دلیل اجرای پروژه‌های نفت و گاز در کشور توسط وزارت نفت و عدم تأمین این نوع محصولات در کشور غالبا تامین ورق‌های عریض از طریق واردات صورت می‌گرفت. در حال حاضر با بالا رفتن ظرفیت شرکت فولاد اکسین در زمینه نورد ورق API X۷۰ و تامین اسلب مورد نیاز آنها از طریق شرکت فولاد مبارکه از واردات جلوگیری به‌عمل ‌آمده است و پیش‌بینی می‌شود در چشم‌انداز پنج‌ساله آتی صنعت فولاد کشور با راه‌اندازی تولید ورق‌های عریض شرکت فولاد هرمزگان جنوب، کشور از واردات ورق‌های عریض کاملا بی‌نیاز شود.

 در صورت راه‌اندازی این خط تولید از سوی فولاد هرمزگان، شرکت شما چه درصدی از سهم بازار را تامین خواهد کرد؟

براساس مطالعات صورت گرفته از تقاضای بازار، احداث خط پلیت میل مبتنی بر طراحی و تولید محصول متمایز به لحاظ ابعاد و کیفیت‌های خاص، به‌عنوان بهترین استراتژی توسعه سبد محصول گروه فولاد مبارکه در بازار در نظر گرفته ‌شده و حضور پایدار شرکت را در بازارهای داخلی و صادراتی تا سال‌های آینده ضمانت می‌کند و باعث افزایش قدرت رقابت و افزایش سهم بازار می‌شود. از طرفی با توجه به توسعه ظرفیت صنایع لوله‌سازی، پتروشیمی، ساخت‌وساز، ماشین‌آلات و ... در سال‌های آتی نیاز این صنایع به ورق‌های عریض در کشور بیش ‌از پیش با رشد قابل‌توجهی مواجه خواهد شد و سهم شرکت فولاد هرمزگان در تامین نیاز بازار تعیین‌کننده خواهد بود.

 آیا هدف صادراتی برای این محصول در برنامه دارید؟

نقشه راه فروش و بازاریابی شرکت در بخش صادرات متمرکز بر بازارهای پرکشش است. از این‌ رو با توجه به منابع نفت و گاز در کشورهای حوزه خلیج‌فارس و اجرای طرح‌های توسعه میدان‌های نفت و گاز در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، صادرات ورق‌های عریض فولادی API در بازارهای هدف صادراتی کشورهای منطقه به دلیل برخورداری از منابع نفت و گاز هدف‌گذاری شده است.

همچنین با توجه به پیش‌بینی نیاز کشورهای اروپایی و بخشی از مناطق آسیا به ورق‌های ضخیم عریض با گریدهای ویژه مورد استفاده در بخش‌های زیرساخت‌ها، تجهیزات نیروگاهی، بویلر و مخازن تحت‌فشار و ماشین‌آلات سنگین هدف‌گذاری شده و بازارهای بسیار مناسبی برای عرضه محصولات جدید شرکت خواهد بود.

 در صورت راه‌اندازی این نوع ورق، به چه میزان از خروج ارز جلوگیری خواهد شد؟

همان‌گونه که اشاره شد با توجه به طرح‌های توسعه خطوط صنایع نفت و گاز در کشور، سالانه نیاز بازار داخل بر اساس مطالعات به‌عمل‌آمده حدود ۷۰۰ هزار تن انواع ورق‌های فولادی API خواهد بود که بخش قابل‌توجهی از این میزان شامل ورق‌های عریض در ساخت لوله‌های انتقال سیالات با قطر ۵۶ اینـچ و ۴۸ اینچ در صنایع نفت و گاز به کار می‌رود که در حال حاضر و سال‌های آتی بیشترین مصرف سهم ورق‌های عریض را خواهد داشت. با احتساب اینکه ورق‌های عریض فولادی با گرید API X۸۰ و API X۷۰ (با ابعاد معمول و ویژه) با توجه به نوع کاربری آنها حداقل ۷۰۰ دلار محاسبه شود که در صورت تامین نیاز از داخل کشور به میزان قابل‌توجهی از خروج ارز از کشور جلوگیری به عمل خواهد آمد.

همچنین در بخش‌های دیگر صنایع که نیاز آنها به ورق‌های عریض باکیفیت‌های ویژه است و در زمینه فعالیت‌های سازه‌های دریایی و سازه‌های فلـزی، نیروگاهی، پتروشیمی و ... دارای کاربردهای خاص هستند و به‌طور عمده از محل واردات تامین می‌شوند با تامین آنها توسط شرکت، از خروج میزان قابل ‌توجهی ارز از کشور جلوگیری به عمل می‌آید.