به گزارش خبرنگار اقتصاد بازار، در اولین روز همایش ملی مسیر صنایع پیشرو که به میزبانی انجمن مدیران صنایع در اتاق بازرگانی اصفهان با حضور مدیران صنایع و اساتید دانشگاه برگزار شد، عوامل تاثرگذار و فرصت های ارتقای صنعت پیشرو، استحکام، تاب آوری و پادشکنندگی سازمانی، امور مالی و قراردادهای هوشمند، بلاکچین و آینده تجارت و دیگر موارد پویایی صنایع براساس الگوهای جهانی همگام با بسترهای فرهنگی اقتصادی جامعه ایران تشریح گردید.
جهان به سمت حرکت های جدید اقتصادی
دکترمسعود جمالی، مجری برگزاری این همایش در معرفی مختصری از انجمن مدیران صنایع ایران توضیح داد: این انجمن در سال 1352 با هدف کمک به پیشرفت صنعت و تلاش به منظور پویایی و ارتقای ظرفیت ها، نوآوری و تشویق واحدها برای راه اندازی مراکز تحقیق و توسعه، شناخت نیازها و اولویت های صنعت کشور و ایجاد صنایع نو تاسیس گردید.
وی گفت: اکنون، صنایع گردشگری، آی تی و دیگر صنایع عضو انجمن هستند. همچنین، در سال 1368، انجمن اصفهان با هدف اعتلای صنعت، تقویت مدیریت علمی و تشویق به سرمایه گذاری در صنعت، کارآفرینی و دیگر موارد لازم در رشد و توسعه و پایداری صنایع توسط کمیسیون های مختلف شکل گرفت.
جمالی در اشاره به فشارهای ناشی از تحریم ها و ناکارآمدی دولت ها در همه ادوار گذشته که نتوانسته اند زیربنای اقتصادی کشور را به درستی بنا کنند، گفت: طبق پیش بینی ها در 2022، کشورهای هند، برزیل و برخی کشورهای نوظهور رویکرد اقتصادی مناسب تر و GDP بیشتری دارند. روسیه و اوکراین نیز از بازندگان 2022 هستند. وی افزود: این روند رشد GDP و اقتصاد پایدار در 2023 در کشوهایی مثل هند و برزیل ادامه دارد.
دبیر همایش ملی مسیر صنایع پیشرو با اذعان به اینکه جهان به سمت حرکت های جدید اقتصادی پیش می رود، ضرورت رقابت پذیری صنعت کشور را مطرح کرد و گفت: صنایع ما نه تنها رقابت پذیر نیستند بلکه ما بیشتر به کشورهایی مانند چین، خام فروشی می کنیم. در مورد عراق نیز که از شرکای صادراتی ما بوده، خطر رشد اقتصادی و تاثیر عوامل سیاسی می تواند تهدیدی برای صادرات ما باشد. زیرا، جایگاه محکمی در تولیدات مطلوب و صادرات منطبق با استانداردهای عرضه نداریم.
وی از کشورهای هند، پاکستان، افغانستان و ترکمنستان و برخی کشورهای منطقه بعنوان مقاصد صادراتی نام برد که معمولا مواد خام و اولیه را به آنها صادر می کنیم یا اینکه صادرات ما چندان محکم و پایدار نیست.
دکترجمالی از صادرات پتروشیمی و میعانات گازی (52%)، معدن و صنایع معدنی (27%)، کشاورزی و صنایع غذایی(11%)، فرش و صنایع دستی(5%) و دیگر صنایع تولیدی(5/9%) بعنوان پنج محصول صادراتی کشور نام برد و گفت: با توجه به مشکل آب و وابستگی به واردات مواد غذایی، برای تاب آوری در دنیای کنونی، باید برای مزیت رقابتی صنایع برنامه ریزی کنیم.
وی در نموداری به مقایسه صادرات کالا به 17کشور در سالهای 1399 و 1400، پرداخت و گفت: رشد صادرات مربوط به مواد خام و کاهش کرونا بوده است.
نیروی انسانی متخصص، عامل یا مانع صنعت پیشرو
در این همایش، دکترتقی آزاد ارمکی، جامعه شناس و استاد دانشگاه تهران به نقش نیروی انسانی متخصص، عامل یا مانع صنعت پیشرو پرداخت و گفت: ظاهرا، پاسخ به این پرسش که آیا نیروی انسانی متخصص، عامل یا مانع توسعه است، ساده بنظر آید ولی طبق مستندات تاریخی در کشور ما، پاسخ به آن، جانکاه است. زیرا ما ندانسته و صرفا براساس مفروضاتی ساده حرکت کرده ایم و به هلاکت رسیده ایم. هزینه فراوانی به دریافت اطلاعات علمی اختصاص داده ایم و همچنان در توسعه مشکل داریم. شاید، مشکل از جایی است که که خود را بعنوان ملتی عقب مانده و درحال توسعه باور کردیم. در حالیکه نه عقب مانده ایم و نه مسئله توسعه داریم. وی افزود: این نگرش متاثر از القای فکری غربیان و مستنداتی مغرضانه همچون نامه های ایرانی توسط منتسکیو است که سعی می کنند به ایرانی ها برچسب عقب ماندگی بزنند که جامعه و زندگی ایرانی را نیز تحت اشعاع قرار می دهد.
ارمکی در اشاره به تفکرات روشنفکران دوره های پایانی قاجار، مشروطه، پهلوی اول و دوم و جمهوری اسلامی، از ماندن در یک اشتباه تاریخی نام برد و گفت: برترین افراد بجای اینکه خواهان ورود ایده از خارج باشند، ورود تکنولوژی، آموزش و ساخت مدرسه و دانشگاه های متعدد را درپیش گرفتند ولی از راه اصلی که تربیت، اخلاق و آداب است، غافل مانده اند. چنانچه، مشکل ما، فقدان آموزش به مفهوم واقعی و اخلاق و تربیت است و اشتباه تاریخی ما ناتوانی در فهم پدیده های اجتماعی است که موجب بیرون راندن اندیشه و علم شده، مشکلات ما در ابعاد مختلف زندگی، ترافیک، ریزگردها، آلایندگی روزبروز تشدید می شوند. پاسخ های نادرست و پروژه های اشتباه، ساخت سازمان های متعدد و ناکارآمد موجب شد که تاریخ، اهمیت خود را ازدست بدهد و صرفا، توسعه یافتگی غرب را اصل قرار داده ایم.
استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران، لزوم شناخت سرمایه ای که به ماندگاری ما کمک می کند را مطرح کرد و افزود: جامعه ای که تاریخ دارد، به زیست و زندگی مردم اهمیت می دهد.
وی جامعه ایران را جامعه ای کاملا طبیعی با نیازهای متفاوت نامید و با انتقاد از نقش نادرست دولت در توسعه، اظهارکرد: توسعه متعلق به کارآفرینان و صنعتگران است و قدرت مداخله گری و دخالت دولت موجب برهم زدن امور شده است. زیرا از یکسو، سرمایه فراوانی به تربیت نیروی متخصص اختصاص داده ایم که محصول آن یک نظام اشتغال ناهمگون غیرتوسعه ای با بخش عظیم خدمات اداری، بخش لاغر کشاورزی که بدلیل موضوع آب بزودی نابود می شود، در صنعت نیز مشکلات فراوانی داریم. تولید، توزیع و کارآفرینی اتفاق نمی افتد وهمه چیز وابسته به اراده دولت است که با این روند، آمادگی فروریختن و انهدام محسوس است.
دکتر آزاد ارمکی در صحبت مهاجرت نخبه ها از کشور، گفت: اساس تضاد منافع، رقابت بین نخبه و شبه نخبه، کارشناس و شبه کارشناس منجربه معضلاتی در ابعاد مختلف کشور شده است. همچنین، ظهور نگرش فردگرایانه و خودخواهی و اینکه هرنهاد و سازمانی براساس منافع خود عمل می کند، موجب تداخل و تشدید بحران ها شده است.
وی در بیان راهکارهای چگونگی عبور از بحران های اجتماعی، علاقمندی و اعتماد مردم به دولت و رهایی از مشکلات، توجه به مفاهیم اخلاق و تربیت، نغمه های فرهنگی از مادران این سرزمین، موسیقی، شعر و ادبیات، هنر و ریشه های تاریخی و برای حل مسئله و ایجاد همگرایی، ورود کنشگران نخبه ای که ترک وطن کرده اند را توصیه کرد.
فرزانه افسرطه