بسیاری براین باورند که پیشرفت تکنولوژی به بهبود سطح زندگی افراد منجر شده است اما همین رشد صنعت و تکنولوژی سالانه بلای جان ده ها میلیون کارگر در دنیا شده و منجر به کشته شدن و یا از کارافتادگی تعداد بسیاری از آنها می شود. برطبق آمار منتشر شده در کشورهای پیشرفته صنعتی، سالانه از هر ده نفر کارگر یکی دچار سانحه می شود و در نتیجه اینگونه سوانح، 5 درصد روزهای کار ملی به هدر می رود روزهایی که قرار بود سرمایه ای برای کشور باشد بلای جان سرمایه های انسانی شده است.
استان اصفهان با داشتن بیش از 8 هزار واحد تولیدی و صنعتی از این قاعده خارج نیست و بر طبق آمارهای رسمی 7.5 درصد حوادث کار منجر به فوت کشور، متعلق به استان اصفهان است. در بررسی حوادث کار استان اصفهان، در سال 92 تعداد کل حوادث کار 2174 مورد اعلام شد که این آمار در سال 93 به 2038 مورد کاهش یافت با این وجود در بخش حوادث کار منجر به فوت در سال 92، آمار کشته شدگان 78 نفر اعلام شد که این آمار در سال 93 به 89 نفر افزایش یافته بود.
به گفته رئیس بازرسی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان آمار حوادث کار تابع پارامترهای مختلفی از جمله رکود و یا شکوفایی بخش تولید و صنعت و یا ساختمان و یا حتی افزایش تعداد کارگران است اما بیشترین آمار حوادث مربوط به کارگران در بخش ساختمان است.
امیرمسعود حاجی رستم می گوید: در سال 93، 62 درصد حوادث کار منجر به فوت استان اصفهان در بخش ساختمان بود و می توان گفت به ازای هر 1800 کارگر ساختمانی یک مورد حادثه منجر به فوت و از هر 184 کارگر ساختمانی یک مورد حادثه در استان اتفاق افتاده است. وی ادامه می دهد: در صنعت و سایر بخش ها نیز به ازای هر 620 هزار و 500 کارگر یک مورد حادثه و به ازای هر 26 هزار و 500 نفر یک مورد حادثه کار منجر به فوت در استان اصفهان رخ داده است.
در بررسی حوادث ناشی از کار در هفت ماهه نخست امسال 681 مورد حادثه در اداره کار، بررسی شده که از این تعداد 36 مورد منجر به فوت شده است. مطابق این آمار 30 درصد حوادث در بخش صنعت، 39 درصد در بخش ساختمان و 31 درصد در سایر بخش ها بوده است.
همچنین در مدت هفت ماهه نخست امسال، 36 مورد حادثه منجر به نقص عضو، 51 مورد منجر به قطع عضو و بقیه سایر مصدومیت ها بوده است.
در بخش صنعت اصفهان طی دو سال گذشته اتفاقات بسیاری رخ داده است که متاسفانه در برخی از آنها شاهد کشته شدن نیروی کار انسانی بودیم و به گفته برخی از کارشناسان تعدد این حوادث گویای این مطلب است که صنعت اصفهان دیگر محلی امن برای کارگران نیست چرا که برخی از واحدهای قدیمی همچون ذوب آهن اصفهان نیاز به نوسازی و بهسازی دارد تا بتواند حافظ جان کارگران باشد اما خبرهایی هم از برخی دیگر از واحدهای صنعتی استان همچون پالایشگاه اصفهان که عمر بالایی ندارند، به گوش می رسد. بعضی منایع آگاه از ساخت بخش های جدید بدون رعایت استانداردهای لازم ایمنی خبر می دهند که این نیازمند بازرسی ویژه از سوی بخش های مختلف از جمله وزارتخانه و اداره کار است.
در نگاهی گذرا به بخش تولید و صنعت اصفهان طی مدت دو سال گذشته شاهد حوادث بزرگی در این بخش بودیم که با دیدی خوشبینانه خسارت مالی داشته اما در برخی دیگر نیروی کار نتوانسته در برابر این حوادث مقاومتی نشان دهد و منجر به کشته شدن کارگران شده است.
شایعه انفجار ترانس برق فولاد مبارکه اصفهان در 22 اسفند سال 91 یکی از حوادث نادر، در صنعت استان بود که از سوی مسئولان این شرکت تکذیب شد و تنها گفته شد بر اثر فرسودگی سیمپیچیهای ترانس برق نیروگاه فولادمبارکه، جرقههای الکترونیکی منجر به آتشسوزی شد و البته اعلام شد که این حادثه هیچ کشته ای نداشت.
آتش سوزی روغن انبار نفت سپاهان اصفهان در هفتم خرداد سال 93 با اینکه خسارت جانی نداشت اما خسارت مالی بسیاری را رقم زد و حتی منجر به برکناری مدیرعامل وقت آن شد البته دلیل این اتفاق به طور رسمی اعلام نشد.
آتش سوزی ضایعات قطران ذوب آهن اصفهان در پنجم مرداد 93 یکی دیگر از حوادث کار استان بود که خوشبختانه خسارت جانی نداشت اما این اتفاق حاکی از ناامنی محیط کار و صنعت بود.
همچنین براساس اعلام برخی منابع خبری دو سال گذشته نیز در قراضه های آهنی که به کارخانجات فولادی ذوب آهن منتقل می شد با توجه به اینکه ابزارآلات جنگی بود انفجاری رخ داد که این حادثه منجر به کشته شدن دو نفر کشته شدند.
اما یکی دیگر از حوادث ناشی از کار در استان، حادثه انفجار کنورتور شماره 2 ذوبآهن بود که در 18 تیرماه 94 رخ داد و منجر به کشته شدن سه نفر و زخمی و مجروح شدن 6 کارگر دیگر شد. با وجودی که این اتفاق یکی از حوادث نادر در بخش صنعت بود در حین ذوب ضایعات در کوره رخ داد و خاطره ای تلخ را در ذهن فعالان و کارگران بخش صنعت گذاشت.
رئیس بازرسی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان در خصوص تعدد حوادث ناشی از کار، می گوید: در کل کشور و استان اصفهان باید یک سری برنامه ها برای کاهش حوادث کار منجر به فوت اجرایی می شد که نیازمند سیاستگذاری در بخش های کلان توسط دولت بود که متاسفانه این اتفاق تاکنون رخ نداده است.
با این وجود، تعدد حوادث ناشی از کار در بخش صنعت گویای این مطلب است که صنعت دیگر محیطی ایمن برای کارگران نیست چرا که میزان بازرسی ها جوابگوی ایمنی محیط کار نیست.
به گفته رئیس بازرسی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان در شرایط موجود استان اصفهان با داشتن 65 بازرس کار، هر هشت سال یک بار امکان بازرسی از کارگاه ها و واحدهای صنعتی وجود دارد البته این مشکل تنها مختص اصفهان نیست.
البته آذر ماه سال گذشته مدیر کل بازرسی کار وزارت کار آغاز اجرای طرح "خودبازرسی درون کارگاهی" در بنگاهها خبر داده بود. حاجی رستم می گوید: براین اساس کارفرمایان مجبورند ارزیابی شان از بازرسی محل کار خود را برای ما ارسال کنند اما اجرای این طرح به زیرساخت هایی نیاز دارد. در واقع اهرم های قانونی به شکل قوی و نظارتی باید به گونه ای باشد که اطلاعات کارگاه ها دقیق به اداره بازرسی کار برسد همچنین سیاست های بازدارنده باید به شکل قوی بعد از دریافت این اطلاعات شکل گرفته باشد.
با وجود تمام شرایط، در فضای تولید و صنعت که انتظار رونق اقتصادی کشور می رود باید شرایطی فراهم شود که محیط کار برای کارگران امن گردد. شاید لازمه این کار ایجاد تغییراتی در قوانین کشور در بخش های مختلف و به خصوص حوزه ایمنی کار است. شاید حادثه ذوب آهن یکی از حوادث نادر و شناسایی نشده برای مجموعه ایمنی این شرکت از سوی بازرسان کار در استان و کشور بود اما این اتفاق تلخ نشان داد که باید در ایمنی محیط کار بخش صنعت و تولید بار دیگر تجدید نظر شود و حتی از تجارت دیگر کشورهای دنیا برای کاهش این اتفاقات استفاده کرد.