روز تعیین‌‌‌‌‌‌‌‌تکلیف

واکنش کوتاه‌مدت، تحلیل بلندمدت

محمد خبری‌‌‌‌‌‌‌‌زاد، تحلیلگر بازار سرمایه، با اشاره به اهمیت جلسه امروز گفت: «این جلسه از آن جهت اهمیت دارد که مسیر پیش‌‌‌‌‌‌‌‌روی ما در مذاکرات و سیاست خارجی تا حدی روشن می‌شود. اینکه بدانیم آیا هنوز در مسیر توافق هستیم یا خیر، خودش یک دستاورد تحلیلی برای فعالان اقتصادی است.» او با تاکید بر اینکه بازار سرمایه به تجربه‌‌‌‌‌‌‌‌های قبلی بی‌‌‌‌‌‌‌‌اعتماد نیست، اما دیگر ساده‌‌‌‌‌‌‌‌دلانه هم برخورد نمی‌کند، گفت: «معامله‌گران به‌نوعی نسبت به مذاکرات شرطی شده‌اند. نمی‌توان گفت کاملا بی‌‌‌‌‌‌‌‌تفاوت‌‌‌‌‌‌‌‌اند، اما مثل گذشته هم هر خبری را دست‌‌‌‌‌‌‌‌کم نمی‌گیرند. آنچه هفته گذشته در تابلوها دیده شد، نشان می‌دهد بازار هنوز به مذاکرات امید دارد اما با احتیاط.» خبری‌‌‌‌‌‌‌‌زاد تاکید می‌کند؛ واکنش‌ها به جلسه امروز کوتاه‌مدت خواهد بود، اما روند میان‌مدت و بلندمدت بازار در گروی عملکرد شرکت‌ها و تحلیل صنایع است. «اگر خروجی جلسه امروز مثبت باشد، شاهد رشد مقطعی خواهیم بود، اما تحلیل‌ها بعد از دو سه روز دوباره بر اساس گزارش‌های مالی و چشم‌‌‌‌‌‌‌‌انداز صنایع انجام خواهدشد.»

او با اشاره به گزارش‌های اسفند شرکت‌ها گفت: «عملکرد بسیاری از شرکت‌ها در زمستان مناسب بوده و همین حالا هم برخی سهم‌‌‌‌‌‌‌‌ها به‌‌‌‌‌‌‌‌رغم تحریم و نرخ ارز بالا، مورد‌توجه بازارند، یعنی حتی در شرایط فعلی هم بازار دست‌‌‌‌‌‌‌‌خالی نیست.» این تحلیلگر معتقد است در سال‌۱۴۰۴، صنایعی مورد‌توجه بازار قرار خواهند گرفت که وابستگی کمی به قیمت جهانی و نرخ ارز داشته باشند و همچنین انرژی سهم بزرگی در بهای تمام‌‌‌‌‌‌‌‌شده آنها نداشته‌باشد. «این ویژگی‌‌‌‌‌‌‌‌ها باعث می‌شود که در صورت ادامه وضعیت فعلی هم، این صنایع عملکرد قابل‌دفاعی داشته باشند. بازار به‌‌‌‌‌‌‌‌مرور از واکنش‌‌‌‌‌‌‌‌محوری فاصله می‌گیرد و تحلیل‌‌‌‌‌‌‌‌محورتر می‌شود.» او همچنین واکنش بازار ارز به تحولات سیاسی را پیش‌‌‌‌‌‌‌‌دستانه‌‌‌‌‌‌‌‌تر از بورس دانست و گفت: «اتفاقات بازار ارز معمولا زودتر از بورس واکنش نشان می‌دهد، بنابراین اگر تغییری در نرخ ارز دیدیم، باید منتظر موجی مشابه در بورس هم باشیم.»

بورس جامانده، فقط یک جرقه می‌خواهد 

برزو حق‌‌‌‌‌‌‌‌شناس، دیگر تحلیلگر بازار، با نگاهی کلان‌‌‌‌‌‌‌‌تر به وضعیت فعلی بورس، از عقب‌‌‌‌‌‌‌‌ماندگی بازار سهام نسبت به بازارهای موازی گفت: «در دو سال‌گذشته بازار سرمایه از تورم جا مانده‌است، درحالی‌که قیمت دلار و طلا رشد چشمگیری داشته‌اند، شاخص بورس به‌‌‌‌‌‌‌‌زحمت تکان خورده است.» او ارزش دلاری بازار را نشانه‌‌‌‌‌‌‌‌ای از این عقب‌‌‌‌‌‌‌‌ماندگی دانست و گفت: «ارزش بازار حدود ۹۰‌میلیارد دلار است، درحالی‌که با توجه به حجم نقدینگی و ظرفیت‌های اقتصاد ایران، باید‌عددی بسیار بالاتر باشد؛ این‌یعنی بازار به‌شدت عقب‌‌‌‌‌‌‌‌مانده و در انتظار یک سیگنال برای رشد است.» حق‌‌‌‌‌‌‌‌شناس تنش‌های اخیر سیاسی را مانعی برای رشد بازار دانست و گفت: «در دنیا هم وقتی تنش بالا می‌رود، بازارها واکنش نشان می‌دهند. مثال باارزش جنگ تعرفه‌‌‌‌‌‌‌‌ای زمان ترامپ است، پس نمی‌توان از بورس ایران انتظار بی‌‌‌‌‌‌‌‌تفاوتی داشت.» او اما به واکنش مثبت بازار در روز دوشنبه گذشته اشاره کرد و گفت: «فقط یک خبر کوچک از احتمال مذاکره کافی بود تا بازار قفل صف خرید شود؛ این‌یعنی بورس هنوز آماده صعود است، به‌‌‌‌‌‌‌‌شرط کاهش ریسک‌های سیستماتیک.» از نظر او، حتی بدون توافق قطعی، اگر سیگنال مثبتی از ادامه گفت‌وگوها برسد، بازار رشد خواهد کرد: «اگر فقط این حس به بازار القا شود که در حال گفت‌وگو هستیم و هنوز شکست قطعی رخ نداده، رشد شکل خواهد گرفت. این بازار منتظر یک جرقه است.» 

حق‌شناس افزود: «از طرف دیگر، اگر آقای فرزین نرخ بهره را بالا نبرد، این ترکیب می‌تواند باعث رشد شارپی بازار شود، چون فعلا بازار هم سیگنال سیاسی می‌خواهد، هم سیگنال پولی.» حق‌‌‌‌‌‌‌‌شناس جمع‌بندی کرد: «در صورت کاهش تنش سیاسی و حفظ تعادل سیاست پولی، این بازار به‌‌‌‌‌‌‌‌سرعت می‌تواند جاماندگی خود را جبران کند. رشد احتمالی نه صرفا واکنشی، بلکه جبرانی خواهد بود.» بازار سرمایه ایران در نقطه‌‌‌‌‌‌‌‌ای قرارگرفته که هم امید در آن موج می‌زند، هم تردید. هر دو تحلیلگر اتفاق‌‌‌‌‌‌‌‌نظر دارند که واکنش بازار به جلسه امروز کوتاه‌مدت خواهد بود، اما مسیر اصلی بورس از دل تحلیل صنایع بیرون خواهد آمد. آنچه در هفته آینده اتفاق می‌افتد، شاید آزمونی باشد برای اینکه بفهمیم بورس چقدر از واکنش‌‌‌‌‌‌‌‌محوری فاصله گرفته و چقدر آماده تحلیل‌‌‌‌‌‌‌‌محوری است، اما یک چیز روشن است: این بازار، دیگر مثل گذشته نیست؛ نه با هر خبری می‌ریزد، نه با هر امیدی می‌‌‌‌‌‌‌‌تازد.