پانیذ رحیمی در فرهیختگان نوشت: طی سال 1400 از بین 1407 معدن دارای واحد HSE، معادن شن و ماسه با 19 درصد سهم، سنگ تزئینی 15 درصد، سنگ آهک 15 درصد، سنگ لاشه 9 درصد، سنگ آهن 8.8 درصد و سایر معادن 33 درصد بیشترین سهم را داشتهاند. همچنین از نظر نسبت معادن دارای واحد HSE به کل معادن در هر فعالیت، معادن سنگ طلا با 80 درصد، استخراج نیکل، آنتیموان و تیتانیوم با 66.7 درصد و زغالسنگ با 63.4 درصد در رتبههای اول تا سوم میان دیگر گروهها قرار دارند.
368 حادثه در معادن زغال سنگ طی یکسال!
براساس نتایج طرح آمارگیری منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران، از 6025 معدن در حال بهرهبرداری کشور طی سال ۱۴۰۰ در ۲۷۰ معدن، تعداد ۱۴۰۶ حادثه شغلی اتفاق افتاده است. با بررسی تعداد وقوع حادثه در معادن دارای حادثه در سال ۱۴۰۰ ملاحظه میشود که معادن استخراج سنگآهن، زغالسنگ و شن و ماسه به ترتیب با ۳۹۰، 368 و ۱۸۷ حادثه بیشترین تعداد وقوع حادثه را به خود اختصاص دادهاند. بهعبارتی در معادن زغالسنگ بهطور میانگین روزانه یک حادثه شغلی رخ میدهد. این درحالی است که تعداد معادن درحال فعالیت این بخشها به ترتیب 250 معدن، 101 معدن و 1616 معدن بوده است. در بخش معادن سنگآهن به ازای هر واحد معدنی 1.5 حادثه شغلی، در معادن زغالسنگ به ازای هر واحد معدنی 3.6 حادثه شغلی و در معادن شن و ماسه به ازای هر 10 معدن یک حادثه شغلی رخ میدهد. براساس این آمارها در سال ۱۴۰۰ از مجموع 130 هزار و 358 نفر شاغل در معادن درحال بهرهبرداری کشور یکهزار و 446 نفر معادل 1.1 درصد دچار حادثه شدهاند که نسبت به سال گذشته کاهشی معادل 0.5 درصد را نشان میدهد. میان معادن دارای حادثه بیشترین تعداد افراد حادثهدیده در معادن سنگآهن با ۴۲۸ نفر (29.6 درصد)، استخراج زغالسنگ با ۳۶۸ نفر (25.4) و استخراج شن و ماسه با ۱۸۷ نفر (12.9 درصد) بوده است. از نظر تعداد افراد حادثهدیده نسبت به کل شاغلان در هر فعالیت به ترتیب شاغلان معادن زغالسنگ (6.2) درصد نیکل آنتیموان و تیتانیوم (4.2 درصد) و منگنز (1.2) درصد بیشترین افراد حادثهدیده را داشتهاند. طی بازه زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ درصد شاغلان آسیبدیده از کل شاغلان در معادن کشور از 9.1 درصد در سال ۱۳۹۶ به 1.1 درصد در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته که بیانگر متوسط نرخ رشد سالانه منفی 11.2 درصدی طی این سالهاست.
عمده آسیبهای کارگران معدن
براساس آمارهای منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران، در کنار جانباختگان ناشی از حوادث معدنی، از انواع آسیبهای واردشده به شاغلان میتوان به «آسیبهای درونی و ضربه مغزی»، «قطع عضو»، «شکستگی»، «سوختگی، تاولخوردگی و...»، «مسمومیت و عفونت شدید»، «رگ به رگ شدن و دررفتگی»، «آسیبدیدگی سطحی و زخم باز»، «خفگی»، «تاثیرات ناشی از صدا، ارتعاش و فشار»، «تاثیرات ناشی از دمای کم و زیاد و نور» «شوک» و «سایر آسیبها» اشاره کرد. در سال ۱۴۰۰ از 1406 فرد آسیبدیده، آسیبدیدگی سطحی و زخم باز، شکستگی و رگبهرگ شدن و دررفتگی به ترتیب با سهم 40.1 درصد، 26.8 و 1.20 درصد در رتبههای اول تا سوم میان دیگر آسیبهای وارده به شاغلان قرار داشتهاند. در سال ۱۴۰۰، از بین هزار و 406 فرد آسیب دیده خوشبختانه یکهزار و 378 نفر (95.4 درصد) منتهی به بهبود کامل شدهاند و تنها ۳۵ نفر (2.4 درصد) از افراد بر اثر حوادث معدنی درگذشتهاند. مابقی افراد آسیبدیده یعنی ۳۲ نفر دچار ازکارافتادگی جزئی و نقص عضو شدهاند. در سال ۱۴۰۰ ازکارافتادگی کلی گزارش نشده است. در سال ۱۴۰۰، بیشترین عضو آسیبدیده به ترتیب قسمت فوقانی با ۴۴ درصد، قسمت تحتانی با 30.5 درصد و سر با 7.3 درصد مورد هستند. به ترتیب آسیب به قسمتهای فوقانی و تحتانی بیشترین اعضای آسیبدیده در سنوات مختلف بودهاند.