خبر این است: شاخص بورس تهران با افزایش ۵۶۴۶ واحدی در آستانه ورود به کانال ۲۷۵ هزار واحدی قرار گرفت. شاخص هم وزن که نمادی از توزیع سرمایه در نمادها با سرمایههای کوچک و بزرگ است، با ۲۲۱۶ واحد افزایش به رقم ۷۵ هزار و ۹۳۷ واحد رسید.افزون بر این، شاخص بازار اول به کانال ۱۹۹ هزار واحدی وارد شد و شاخص بازار دوم نیز عدد ۵۵۸ هزار و ۶۱۱ واحد را ثبت کرد.
1500 میلیارد تومان معامله در یک روز
با معامله ۴ میلیارد و ۹۷۹ میلیون سهم و اوراق بهادار طی ۳۷۱هزار نوبت داد و ستد، ارزش معاملات روزانه به بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان رسید که نشان از رونق داد وستد روزانه این بازار داشته است.
اما سؤال اینجاست که بورس تهران به چه دلایلی در مسیر رشد قرار گرفته است؟ آیا پیشبینی برخی از کارشناسان در شرایطی که نرخ دلار روند نزولی داشته و حالا دیگر موتور یا سوخت رشد شاخصها نیست محقق میشود؟ یعنی شاخص به سطح 300 هزار واحد خواهد رسید یا خیر؟ آیا سیاستهای اقتصادی دولت مبنی بر استفاده از ظرفیت بازار سرمایه برای هدایت نقدینگی بدون برنامه بهسمت بورس تهران محقق میشود، یا خیر؟
پیشروی در برابر عقب نشینی
تحلیلگران براین باورند که بورس تهران، به دلایل کلان و خرد در مسیر رشد بطئی و نه هیجانی قرار دارد. عمدهترین دلیل رشد شاخص بورس تهران اقبال سرمایهگذاران حرفهای و غیر حرفهای به این بازار است. در شرایطی سایر بازارهای رسمی و غیررسمی رقیب بورس نظیر طلا، خودرو، مسکن و ارز در خواب و رکود قرار دارد و از بازدهی چند 10 درصدی ماههای پایانی سال گذشته خبری نیست، اقبال بورس تهران برای کسانی که خواهان سفته بازی و نوسانگیری از سرمایههای خرد و کلان هستند، بلند شده است.
کاهش قیمتها یا به عبارتی تعدیل بازده سرمایهگذاری در بازار مسکن یکی از دلایل رشد شاخص بورس است. آمار رسمی بازار مسکن در ماه گذشته با ثبت اولین عقبنشینی قیمت و کاهش بیسابقه تعداد معاملات در تهران حکایت دارد که گویای هدایت سرمایهها به سمت و سوی دیگر است.در یک کلمه؛ پیشروی بورس در برابر عقبنشینی بازار مسکن.
دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهر سازی، با انتشار آمار معاملات بازار ملک در مرداد از ثبت اولین عقبنشینی قیمت مسکن خبر داد و اعلام کرد، تورم بخش مسکن در پایتخت در ادامه چرخش از مسیر صعود منفی شد، به طوری که طی ماه گذشته، متوسط قیمت هر متر واحد مسکونی با ۳ درصد کاهش نسبت به تیر به ۱۳ میلیون و ۱۸۰ هزار تومان رسید.
در مرداد، تعداد واحدهای مسکونی فروخته شده در تهران به رقم بیسابقه ۲۹۰۰ واحد مسکونی رسید. در حالی که طی سالهای اخیر، فروش ماهانه حتی در فروردین کمتر از ۴ هزار واحد نبود.
در همین حال، کاهش معنادار قدرت خرید متقاضیان خرید مسکن با تمام انگیزههای سفته بازی، سرمایهگذاری یا مصرفی از جمله دلایل هدایت بخشی از منابع مالی خردشان به سمت بازاری است که پذیرای سرمایههای خرد است.این جمله که در تهران دیگر نمیشود خانه خرید زیاد در بازار مسکن شنیده میشود.به دلیل فاصله قیمت خرید با قدرت خرید!
بانکها ضربهگیر تورم
آمار دیگری که روز گذشته منتشر شده و نشان از هدایت بخشی از منابع مالی به سمت بورس دارد، گزارش بانک مرکزی از وضعیت کل مانده سپردهها و تسهیلات ریالی و ارزی بانکها و مؤسسات اعتباری در پایان اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸ حاکی از آن است واین آمار نشان میدهد که مانده کل سپردهها بالغ بر ۲۱۳۱۱.۲ هزار میلیارد ریال شده است که نسبت به مقطع مشابه سال قبل ۴۴۷۳.۸ هزار میلیارد ریال (۲۶.۶ درصد) و نسبت به پایان سال قبل معادل ۶۳۷.۹ هزار میلیارد ریال (۳.۱ درصد) افزایش نشان میدهد.افزایش مانده سپردههای بانکی گویای این واقعیت است که در شرایطی که نرخ سود سپرده افزایش نیافته است، تمایل دارندگان منابع مالی به سپردهگذاری در بانکها افزایش پیدا کرده است، به تعبیر دیگر، بخشی از دارندگان منابع(نقدینگی بدون برنامه) به جای سپردهگذاری در بانکها، سر از بازار سرمایه درآورده است. آمار رشد سپردهها نشان میدهد که منابع سرمایهگذاران به سمت دو بازار رسمی هدایت شده است، بانک و بورس؛ دو بازار رسمی که همچنان بازده مثبت دارند، یکی حدود 20 درصد و دیگری بیش از 40 درصد. این نشان میدهد که سیاست دولت برای هدایت نقدینگی تورم زا به سمت بازارهای رسمی موفقیتآمیز بوده است. فارغ از واقعیتهای موجود در محیط کسب و کار کشور، رویدادهای مالی در بورس تهران امکان ماندگاری و پارک طولانی مدت منابع در بورس تهران را افزایش داده است.
جاذبههای بورسی
گزارشهای اخیری که شرکتهای بزرگ بورسی از وضعیت درآمد حاصل از فروش اعلام کردهاند، همچنین امکان نوسانگیری روی نمادها با سرمایه کوچک و درگیر بودن بخشی از منابع معامله گران در این نمادها که موتور بازدهی بورس طی چند ماه اخیر بوده است، زمینه نگهداشت منابع در بورس را تقویت کرده است.در همین حال، نمی توان از دریافت سیگنال اخبار مثبت سیاسی از سوی معامله گران در بورس غفلت کرد.آنچه در اوایل این هفته، از نشست گروه جی هفت منتشر شد، بوی تلطیف فضای سیاسی را میداد. اظهارات پینگپنگی مقامات سیاسی در این میان برای بازیگران بورس معنا دار بوده است.
در کل فضای بورس تهران، در شرایطی که بسیاری بازارهای سرمایه پذیراز چرخه رونق خارج شدهاند، همچنان تحت تأثیر الگوی حرکتی فراز و فرود مدت دار یا «رنج» قرار دارد.