جذب حداکثری پول از بازار
حالا اما روایت دیگری نیز از سوی رییس مرکز مدیریت بدهیهای عمومی و روابط مالی دولت بیان شده که زنگ خطر را برای اهالی بازار سرمایه به صدا درآورده است. بنانی در مورد میزان عرضه اوراق از ابتدای سال گفته است: مبلغی که دولت از ابتدای سال تاکنون از محل فروش اوراق نقدی به دست آورده با احتساب مجوزی که از شورای عالی هماهنگی اقتصادی دریافت کرده بود و از محل آن هم در هفته گذشته اوراق منتشر کرده، ۵۱ هزار میلیارد تومان بوده است. این مقام مسوول با بیان اینکه این میزان، حاصل فروش نقدی اِراد و سلف در بازار بوده، عنوان کرده است: به این معنا که ۴۳ هزار میلیارد تومان تا شهریور و حدود هفت هزار میلیارد تومان در همین هفته گذشته اوراق فروخته شده و پولی بوده که دولت در بازار به صورت نقدی از محل فروش اوراق به دست آورده است. بنانی اظهار کرد که در هشت ماه گذشته دولت برای تسویه اصل و سود اوراقی که در سنوات قبل مانند سال گذشته منتشر و سررسید شده بودند، معادل ۵۸ هزار میلیارد تومان پول پرداخت کرده که ماهانه رقمی حدود هفت تا هشت هزار میلیارد تومان بوده است. به گفته رییس مرکز مدیریت بدهیهای عمومی و روابط مالی دولت، در آبان ماه ۸ تا ۸۵۰۰ هزار میلیارد تومان برای تسویه اصل و سود اوراق پول پرداخت شده است. بر این اساس حاصل فروش نقدی که دولت از محل فروش اوراقی که به صورت نقد در بازار به دست آورده و در ازای هر کدام آنها پول نقد گرفته، ۵۱ هزار میلیارد تومان بوده و بابت تسویه اصل و سود اوراقی که در بازار از قبل وجود داشته یا اصل و سود آن سررسید شده، ۵۸ هزار میلیارد تومان پول به بازار داده است! بنانی مدعی شده که بر این اساس، دولت در واقع ۵۱ هزار میلیارد تومان گرفته و ۵۸ هزار میلیارد تومان هم پرداخت کرده است! پس نه تنها چیزی دست دولت را نگرفته، بلکه هفت هزار میلیارد تومان بیشتر از آن چیزی که گرفته، پرداخت کرده است! بنانی در حالی این اظهارات را در گفتوگو با بورس ۲۴ مطرح کرده که طی سه ماه گذشته، معاملات اولیه و ثانویه اوراق در بازار سرمایه، موجی از خروج نقدینگی از سهام به سمت بازار بدهی را به راه انداخته است. در حالی که رییس سازمان بورس طی روزهای اخیر مدعی شده بود که اهالی بازار سرمایه کمترین میزان خرید اوراق را ثبت میکنند، اما حراج هفته گذشته نشان داد، اهالی حقیقی و حقوقی بازار سرمایه نقش پررنگتری را نسبت به بانکها در خرید اوراق ایفا کردهاند. در همین حال هفته گذشته نرخ بازدهی اخزا رکود دیگری را از خود بر جای گذاشت و در بیست و چهارم آبان ماه به ۲/۲۴ درصد رسید که بیشترین میزان از ابتدای سال ۹۸ بوده است!
ریسک ادامهدار عرضه اوراق
در این میان بنانی اظهارات دیگری را نیز مطرح کرده است که نشان از تداوم ریسک عرضه اوراق برای بازار سرمایه تا پایان سال دارد. رییس مرکز مدیریت بدهیهای عمومی و روابط مالی دولت با بیان اینکه در قانون بودجه دولت به میزان ۱۳۲هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان مجوز انتشار اوراق داشته اعلام کرده است که دولت از این محل، ۸۱ هزار میلیارد تومان اسناد خزانه منتشر کرده و تا به امروز هنوز بحث واگذاری آن به پیمانکاران انجام نشده است. همچنین از میزان ۱۳۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان، ۱۲۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان آن را استفاده کرده که ۸۱ هزار میلیارد تومان آن اسناد خزانه بوده و مابقی نیز اِراد، اوراق مرابحه و اوراق سلف بوده است. بنانی تاکید کرده است که در حال حاضر، شش هزار میلیارد تومان اوراق منتشر نشده باقی مانده است. او عنوان کرده است که از میزان ۵۰ هزار میلیارد تومان اوراقی که مجوز آن را شورای هماهنگی اقتصادی صادر کرده است تنها ۱۰ هزار میلیارد تومان فعلا اجازه انتشار یافته و ۷۵۰۰ میلیارد تومان آن هفته گذشته به فروش رفته است. ۲۵۰۰ میلیارد توان دیگر آن نیز در هفته جاری عرضه میشود. بر این اساس ۴۶ هزارمیلیارد تومان از مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی باقی مانده اما دولت هنوز برای انتشار ادامه آن برنامهای ندارد. با این حال اما جیب خالی دولت، عدم بازگشت منابع حاصل از فروش نفت، کاهش درآمدهای تجاری، عدم تحقق درآمدهای پیشبینی شده از محل واگذاری اموال و بسته بودن تمامی راههای تامین مالی دولت، این نگرانی را ایجاد میکند که وزارت اقتصاد به تدریج برای انتشار باقی مانده این اوراق نیز برنامهریزی کرده و بدین ترتیب ریسک عرضه اوراق برای بازار سرمایه را تداوم بخشد. این در حالی است که رییس سازمان بورس اعلام کرده بود، عرضه اوراق به اندازه کشش بازار سهام خواهد بود. بر همین اساس این سوال مطرح است که آیا بازار سهام کشش عرضه این ۴۶ هزار میلیارد تومان اوراق علاوه بر اوراق منتشر شده اما عرضه نشده دولت را خواهد داشت؟