بسیاری از سازمانهای بینالمللی به عنوان ناظر در کارگروه اقدام مالی حضور دارند که از آن جمله صندوق بینالمللی پول، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، بانک جهانی و پلیس بینالملل هستند. از همین رو عدم ورود به معاهدات این گروه میتواند عواقب وخیم اقتصادیرا در پی داشته باشد. به همین دلیل توصیههای این کارگروه از سوی بسیاری از کشورها جدی گرفته میشود و در صورتی که کشوری در لیست خاکستری یا سیاه آن قرار گیرد، شانس ادغام در نظام بانکی جهانی را از دست خواهد داد. از دیگر عواقب قرار گرفتن در لیست سیاه، کاهش مبادلات تجاری بینالمللی، تحریمهای اقتصادی از سوی صندوق بینالمللی پول، بانک جهانی، ADB و البته سایر کشورهاست که در این سالها گریبان ایران را نیز گرفته است.
حالا لعیا جنیدی معاون حقوقی رییسجمهوری از موافقت مقام معظم رهبری برای بررسی لوایح باقیمانده در مجمع تشخیص مصلحت نظام خبر داده است. به گفته او، دو لایحه مربوط به مقابله با جرائم سازمانیافته فراملی و مقابله با تامین مالی تروریسم قبلا مسیر دولت، مجلس و شورای نگهبان را به طور کامل طی کردهاند. در مورد معاهده مقابله با جرائم سازمانیافته فراملی (پالرمو) با توجه به طی فرآیند مقرر در قانون اساسی، تنها یک هماهنگی لازم است و در مورد معاهده مقابله با تامین مالی تروریسم باید مابقی فرآیند طی و مواردی از ایرادات شورای نگهبان که رفع نشده، در مجمع محترم مورد رسیدگی و تصمیمگیری واقع شود.
آثار مثبت پیوستن به FATF برای شرکتها
علیرضا کدیور کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با «جهانصنعت» با تاکید بر اینکه عدم پذیرش FATF از سوی ایران اثر مستقیمی در بازار سرمایه نداشته است، تصریح میکند: با این حال این عدم پذیرش، آثار غیرمستقیمی بر شرکتهای بورسی به ویژه بانکها، موسسات مالی و شرکتهایی داشته است که برای تامین مواد اولیه یا صادرات، نیازمند مراودات بینالمللی بودهاند. این عدم پذیرش در واقع به این شرکتها اصابت و اثر خود را تا حدی در قیمت سهام آنها منعکس کرده است. البته این اثرگذاری در حال حاضر زیاد نیست. او میافزاید: داستان پذیرش FATF ماجرای متفاوتی از برجام است اما در یک نقطه با هم تلاقی دارند.
برجام بحثی درباره تحریمهای ایران است در حالی که بحث FATF این است که اگر ما در مهلت مقرر این پیمان را نپذیریم و تصویب نکنیم، در نهایت امکان مراودات بینالمللی پولی و بانکی ما به صفر خواهد رسید یا به شدت محدود خواهد شد و با هزینههای بسیار بالا انجام میشود. در این صورت حتی اگر برجام احیا شود، عدم پذیرش FATF ناهمواری مجددی ایجاد خواهد کرد که همان نقطه تلاقی این دو پیمان است. کدیور اظهار میکند: اما در صورتی که ایران FATF را بپذیرد اثر مهمی دارد و آن، اینکه بانکهای ما تا حد زیادی میتوانند با بانکهای بینالمللی در ارتباط باشند. این ارتباط هم برای انجام امور جاری خود بانکها مفید است و هم برای امور جاری مشتریان بانکها موثر خواهد بود که میتوانند از جمله شرکتهای بورسی ما باشند. او میافزاید: در واقع این فایده بزرگ نصیب شرکتهایی میشود که مراودات بینالمللی دارند؛ شرکتهایی که یا محصولات خود را صادر میکنند یا مواد اولیه، قطعات، لوازم و ابزار مورد نیاز تولید خود را از آن سوی مرزها وارد میکنند.
طبیعتا شرکتها برای انجام امور صادرات و واردات به ابزارهای بانکی بینالمللی مانند LC، ضمانتنامههای بانکی و مواردی از این دست نیازمند هستند. این کارشناس بازار سرمایه عنوان میکند: فارغ از اینکه ایران و آمریکا بتوانند توافق برجام را احیا کنند یا خیر، اگر ما FATF را نپذیریم- روالی که تاکنون هم طی شده است- عملا امکان کلیه این امور بینالمللی از ما گرفته خواهد شد. اگر هم بتوانیم با سازوکاری یک میزانی از این امور را انجام دهیم باید برای آن هزینههای زیادی پرداخت کنیم که به معنای افزایش بسیار زیاد هزینههای شرکتهای بورسی و بانکهاست. او ادامه میدهد: در صورتی که اگر این پیمان پذیرفته شود این نقلوانتقالات مالی بینالمللی هزینههای بسیار کمتری را برای شرکتها به دنبال خواهد داشت.
بازگشت بازار به مسیر تعادل
کدیور همچنین در تحلیل وضعیت بازار روز گذشته و اثرگذاری اخبار بر آن توضیح میدهد: واقعیت این است که نمیتوان دلیل خیلی مشخصی برای رفتار روز گذشته بازار سهام ارائه داد. ممکن است چند دلیل برای آن مطرح شود مثلا گفته شد یکی از دلایل، عرضه سهام شرکت اپال کانی بوده است که نیازمند جذب چهار هزار میلیارد تومان نقدینگی در عرضه اولیه فرداست. از سوی دیگر گفته شد بحث ثبت افزایش سرمایه یکی دو شرکت نسبتا بزرگ بورسی مطرح بوده است که بخشی از سهامی که تا در بازار نبوده، حالا آزاد شده است. اما به نظر من اینها دلایل خیلی منطقی برای تحلیل بازار روز گذشته نیست. این کارشناس بازار سرمایه اظهار میکند: نظر شخصی من این است که رفتار روز گذشته بازار سهام، صرفا این بوده که شاید قیمت بسیاری از سهمها طی دو سه هفته گذشته رشد نسبتا خوبی داشته و یکسری از سرمایهگذارها با هدف شناسایی سود یا با این تحلیل که فکر کردند قیمتها در مقطع فعلی نمیتواند بالاتر برود، اقدام به فروش کردهاند.
او میافزاید: برخی هم در این میان ممکن است در سود نبوده و از این جو عرضه شدید وحشت کرده و اقدام به عرضه کردهاند. کدیور تاکید میکند: فکر میکنم روند بازار طی یکی دو روز معاملاتی آینده مجددا به تعادل برگردد. تحلیل من این است که بازار باید مجددا متعادل شود و دوباره یکسری از سهمها بتوانند رشد کنند و هر سهمی هر روندی که باید را در پیش بگیرد.