برهمین اساس در9 ماهه سالجاری، بورس بار دیگر رتبه نخست بازدهی در میان بازارهای پنجگانه ارز، طلا، بورس، مسکن و پول را از آن خود کرد. نکته جالب دراین بازه زمانی بالا کشیدن بازارپول یا همان سپردههای بانکی درمیان بازدهی سیار بازارهاست به طوری که در9 ماهه امسال بازارپول در رتبه دوم بازدهی قرار گرفته است. با ادامه دارشدن رکود در بازارهای ارز و طلا و حتی بازدهی منفی آنها، شاهد تغییرات اساسی در میزان سودآوری و همچنین اقبال سرمایهگذاران به بازارهای مختلف هستیم. درمجموع با اتفاقاتی که در اقتصاد ایران رخ داده است، عمده سرمایهگذاران را به دو بازار سهام و پول هدایت کرده است. سرمایهگذارانی که ریسکپذیری بیشتری دارند وارد تالارهای بازار سرمایه شدهاند تا از بازدهی نزدیک به 100 درصدی این بازار بهرهمند شوند. سرمایهگذارانی هم که نمیخواهند ریسک کنند به همان سپردهگذاری در بانکها اکتفا کردهاند و سود بیدردسر سپرده را به سایر بازارها ترجیح دادهاند.
این درحالی است که درکنار رکود بازارهای طلا و ارز، بازار مسکن هم که سالهای گذشته بهدلیل رشد قیمتی بالا بخشی از سرمایهها را به خود جذب کرد، وارد رکود دامنهداری شده است و تعداد زیادی از سرمایهگذاران از این بازار خارج شدهاند.
بازدهی بورس در آستانه 100 درصد
بررسی عملکرد بورس اوراق بهادار تهران در 9 ماهه سالجاری نشان میدهد که این بازار درصدر جدول بازدهی بازارها قرار گرفته است. شاخص کل بورس تهران در آخرین روز آذرماه امسال با رشد 3 هزار و 674 واحدی رکورد تازهای را به ثبت رساند و روی عدد 353 هزار و 996 واحد قرار گرفت. بدین ترتیب بازدهی این بازار در 9 ماهه امسال برای سهامداران بهطور متوسط 98.1 درصد بوده است که تا رسیدن به 100 درصد فاصله اندکی دارد. درآخرین روز کاری بورس تهران در سال گذشته شاخص کل 178 هزار و 659 واحد بود که تا روزگذشته این شاخص 175 هزار و 337 واحد رشد کرده است. با این رشد به طور متوسط بورس تهران ماهانه 10.9 درصد بازدهی داشته و ماهانه 19 هزار و 481 واحد رشد کرده است.
تعداد رو به رشد کدهای سهامداری صادر شده در سالجاری نشان دهنده اقبال مردم به این بازار است. طبق تازهترین آمارها در هشت ماهه سالجاری 376 هزارکد سهامداری جدید برای سرمایهگذاران صادر شده است که 115 هزار و 700 کد آن برای زنان صادر شده است.
بانک دوم شد
درحالی که بازارپول و سپردههای بانکی برای مدتها در انتهای جدول بازدهی بازارها بود، از ابتدای سالجاری در شرایط افت سوددهی سایربازارها، سپردههای بانکی خود را بالا کشید. درحالی که در بهار امسال بازارپول پس از بورس و مسکن رتبه سوم بازدهی را دراختیار داشت، در 9 ماهه امسال، رتبه دوم بازدهی را کسب کرده است. هرچند همچنان نرخ سود سپردههای بانکی براساس مصوبه شورای پول و اعتبار 15 درصد است، اما بسیاری از بانکها سود 20 درصدی را روی میز میگذارند. با محاسبه نرخ سود 20 درصدی سالانه سپردهها، سپردهگذاران هر ماهه 1.66 درصد سود میگیرند که در 9 ماهه این سود به 15 درصد میرسد. البته صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت که یک پای آن در بانکها قرار دارد نیز سود بالاتری از سپردههای مرسوم پرداخت میشود. براساس اطلاعات ارائه شده توسط شرکت بورس تهران متوسط بازدهی ماهانه این صندوقها 2.15 درصد است که برای 9 ماه به 19.35 درصد میرسد. همانگونه که اشاره شد، رکود شدید بازار ارز و طلا باعث شد تا بخشی از سرمایههایی که از بانکها خارج شده بود به باجه بانکها بازگردد. اطلاعات بانک مرکزی از میزان سپردههای بانکی در پایان مرداد امسال نشان میدهد که بیش از 2263 هزار میلیارد تومان سپرده در بانکها وجود داشته که نسبت به مرداد سال گذشته 27.4 درصد و درمقایسه با پایان سال گذشته 9.5 درصد رشد داشته است.
مسکن سوم شد
بازارمسکن که در بهار امسال در رتبه دوم بازدهی بازارها قرارداشت، در 9 ماهه امسال یک پله سقوط کرد. براساس آمارهای بانک مرکزی در پایان آبان ماه امسال متوسط قیمت هرمتر مربع واحد مسکونی در شهر تهران 12 میلیون و 460 هزار تومان بوده که نسبت به 11 میلیون و 30 هزار تومان اسفند ماه سال گذشته 12.9 درصد رشد داشته است. بدین ترتیب قیمت هر متر واحد مسکونی دراین دوره یک میلیون و 43 هزار تومان افزایش یافته است. این رقم نسبت به ماه مهر نیز 2 درصد رشد داشته است. این درحالی است که قیمت مسکن تهران در آبان 98 نسبت به آبان 97 حدود 35 درصد افزایش یافته است.
بر اساس آمار بانک مرکزی در آبان ماه سالجاری، تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی شهر تهران به 4 هزار و 100 واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل 19.5 درصد افزایش و نسبت به ماه مشابه سال قبل 40.7 درصد کاهش نشان میدهد. براساس آمارهای وزارت راه و شهرسازی نیز متوسط قیمت هر متر مربع واحدمسکونی پایتخت در آبان ماه 12 میلیون و 617 هزار تومان بوده که نسبت به 11 میلیون و 93 هزار تومان اسفند پارسال، 14.6 درصد رشد داشته است.
هرچند رشد جهشی قیمتها دراین بازار سرمایهگذاران زیادی را به سوی خود جذب کرده بود، اما با افت شدید معاملات دراین بازار، از سرعت رشد قیمتها نیز کاسته شد. از سوی دیگرنقدشوندگی پایین مسکن دراین شرایط باعث شده است تا سرمایهگذاران استقبال محدودی از این بازار کنند.
بازدهی زیر یک درصدی ارز
بازار ارز با بازدهی 41 صدم درصدی در رتبه چهارم بازارهای پنجگانه قرار گرفته است. روزگذشته قیمت هر دلار امریکا درصرافیها 12 هزار و 947 تومان بود که با وجود رشد بیش از 80 تومانی نسبت به نرخ 12 هزار و 894 تومانی انتهای سال گذشته تنها 53 تومان رشد دارد. براین اساس بازدهی دلار به 41 صدم درصد میرسد. البته در بازار آزاد نرخ دلار روزگذشته وارد کانال 13 هزار و 100 تومان شده بود.
این درحالی است که بازدهی یورو بهعنوان ارز پرطرفدار دیگر در9 ماهه امسال منفی بوده است. نرخ یورو که درپایان سال گذشته 14 هزار و 801 تومان بود روزگذشته به 14 هزار و 250 تومان رسید که با وجود رشد 100 تومانی دیروز، 551 تومان افت نشان میدهد و بدین ترتیب بازدهی این ارز به منفی 3.7 درصد میرسد. گرچه در هفتههای اخیر نوسانات دراین بازار افزایش یافته است، اما همچنان نسبت به قیمتهای بالای ارز در سال گذشته پایین است.
طلا آخر شد
بازار طلا و سکه در 9 ماهه سالجاری در انتهای جدول بازدهی بازارها قرار دارد. نرخ هر قطعه سکه تمام بهار آزادی روزگذشته نسبت به آخرین روز سال گذشته 104 هزار تومان معادل 2.22 درصد کاهش نشان میدهد. در پایان اسفند پارسال سکه تمام 4 میلیون و 675 هزار تومان قیمت داشت که این نرخ روز گذشته به 4 میلیون و 571 هزار تومان رسیده است. در شرایطی که سکه طلا بازدهی با بازدهی منفی روبهرو بوده است، طلای 18 عیار رشد نشان میدهد. بهطوری که قیمت 429 هزار و 870 تومانی هر گرم طلای 18 عیار در پایان اسفند پارسال به 464 هزار و 300 تومان در روزگذشته رسیده است که 34 هزار و 430 تومان برابر با 8 درصد افزایش نشان میدهد. با این حال بازار طلا که مدتی است رابطه معنادار خود را با اونس جهانی از دست داده است و تنها به دلار تکیه میکند، با کاهش قابل توجه میزان تقاضا مواجه شده است. کاهشی که درطلاهای ساخته شده افت بیشتری دارد.