۱۰ روز سبز در بورس تهران

شاخص کل بورس تهران روز گذشته نیز به روند صعودی خود ادامه داد تا دهمین رشد متوالی در کارنامه این بازار ثبت شود. به این ترتیب دیروز نماگر اصلی سهام به رشد ۴۰۸۳ واحدی دست یافت و توانست پس از ۷ هفته (۳۰ روز معاملاتی) مجددا به کانال ۳۱۸ هزار واحدی بازگردد. در این میان علاوه بر قدرت نقدینگی ورودی به معاملات سهام، شکل‌گیری موج افزایشی قیمت در بازارهای موازی اعم از ارز، سکه و بورس‌کالا و در عین حال کاهش نگرانی از متغیرهای بودجه‌ای موثر بر سهام به تقویت پیوسته تقاضا در بخش وسیعی از صنایع بورسی کمک کرده است.

بیشترین رشد بورس در ۶ هفته اخیر

دیروز شاخص کل بورس تهران با افزایش ۳/ ۱ درصدی به بیشترین رشد از ابتدای آبان ماه دست یافت و فاصله خود از قله تاریخی را به کمتر از ۷/ ۲ درصد رساند. پیش از این در سی‌امین روز از مهرماه شاخص کل جهش ۲ درصدی را ثبت و سپس در مدار بسته خود نوسانات کم‌دامنه‌ای را تجربه کرد تا اینکه در ابتدای این هفته علائمی از تغییر جدی نشان داد و دیروز به صعود قابل‌ملاحظه ۴ کانالی دست یافت. در این میان ارزش معاملات خرد سهام نیز رشد قابل‌توجهی را تجربه کرد و از سطوح ۱۶۰۰ میلیارد تومان عبور کرد که از ۲۱ مهر تاکنون تجربه نشده بود. این پایان کار نبود. حجم تقاضا در ۱۰۰ نماد معاملاتی آنچنان وسیع بود که با پایان ساعات معاملاتی بورس تهران شاهد انتظار نافرجام بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان نقدینگی برای ورود به گردونه معاملات سهام بودیم. هرچند با توجه به کمبود اطلاعات نمی‌توان تخمین زد که چه میزان از نقدینگی موجود در بازار حاصل ورود پول‌های تازه و چه میزان از آن به اعتبارات مربوط است. با این حال قدرت نقدینگی مهم‌ترین عاملی بود که روز گذشته اوج‌گیری قیمت سهام را به دنبال داشت. علاوه بر این رشد نرخ‌های در بازارهای موازی همچون ارز و سکه، رونق معاملات محصولات صنعتی در بورس‌کالا و همچنین کاهش نگرانی از متغیرهای بودجه‌ای موثر بر سهام به تقویت تقاضا برای سهام بورسی به‌ویژه گروه‌های بزرگ کالایی انجامید.

 نگاه فعالان بورسی به نوسان دلار

این روزها بار دیگر نگاه فعالان بازار به نوسان دلار در بازار آزاد دوخته شده است. جایی که پس از روند کم‌نوسان دلار تا میانه آبان‌ماه، بار دیگر شاهد رشد نرخ این ارز به نیمه دوم کانال ۱۲ هزار تومان هستیم. این مهم بار دیگر سبب شکل‌گیری چشم‌انداز مثبت درخصوص سودآوری شرکت‌ها شده است. این درحالی است که همچنان نمی‌توان اظهارنظر دقیقی درخصوص دلار ۱۲ هزار تومانی و تداوم رشد نرخ آن داشت. واقعیت این است که ثبات دلار در سطوح فعلی و عدم بازگشت به نرخ‌های پایین‌تر وابستگی مستقیمی به سیاست‌های دولت و همچنین ارقام بودجه ۹۹ دارد. در این میان فضای روانی ناشی از ماه پایانی سال میلادی در کنار ناآرامی‌های هفته‌های اخیر نیز می‌تواند در رشد نرخ دلار نقش موثری ایفا کند. با وجود این درحال‌حاضر آماری از ترازنامه بانک مرکزی و میزان فعلی نقدینگی کشور و تغییرات آن نسبت به گذشته در دسترس نیست و از این‌رو با توجه به عدم دسترسی به متغیرهای اقتصادی نمی‌توان با اطمینان درخصوص اثر حمایتی عوامل بنیادی از سطوح کنونی دلار اظهارنظری داشت و تنها باید در انتظار انتشار جزئیات بودجه برای سال ۹۹ طی روزهای آتی بود.

 سیگنال بودجه‌ای به بازار سهام

سرانجام اولین سناریوها از بودجه ۹۹ دولت منتشر شد و «دنیای‌اقتصاد» در تیتر یک روز یکشنبه خود به این موضوع پرداخت. اثرگذاری ارقام بودجه‌ای بر بازارهای مختلف بر کسی پوشیده نیست. در این میان نرخ ارز بودجه از اهمیت بسزایی برای شرکت‌های بورسی برخوردار است. اخیرا نوبخت خبر داد که به دستور رئیس دولت، اعطای دلار ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی (۷ قلم شامل برنج، شکر، روغن خوراکی، نهاده‌های دامی و دارو) در سال آینده نیز ادامه خواهد یافت. سرنوشت دلار ۴۲۰۰ تومانی می‌تواند در سرنوشت سودآوری شرکت‌های تامین‌کننده کالای اساسی اثرگذار باشد.علاوه بر شرکت‌های تولیدکننده کالاهای اساسی نرخ ارز بودجه برای ترازنامه بانکی کشور نیز مهم است. اگر بنا باشد که نرخ ارز بودجه بر اساس نرخ نیمایی کنونی اعلام شود به معنی چراغ سبز به تسعیر دارایی‌ها و بدهی‌های سیستم بانکی در صورت‌های مالی براساس نرخ نیمایی است. پیش از این نیز در واقعیت این نرخ مبنای مبادلات بوده اما در صورت‌های مالی این نرخ منعکس نشده بود و این موضوع مانع از شناسایی سود برای برخی از بانک‌ها شد.

در عین‌ حال به‌نظر می‌رسد دولت تصمیمی برای تغییر قیمت انرژی برای سال آینده ندارد. هرچند درحال‌حاضر نمی‌توان اظهارنظر دقیقی در این‌خصوص داشت. علاوه بر این تغییر آن‌چنانی در میزان مالیات مشاهده نمی‌شود که احتمال افزایش قابل‌توجه مالیات ناشی از عایدی یا مالیات بر صادرات موادخام را نشان بدهد. این موضوع در کنار نشانه‌هایی از عدم افزایش قیمت انرژی، روز گذشته استقبال از سهام کالایی را به‌دنبال داشته است. از این‌رو ثبات احتمالی سودآوری بورسی‌ها به‌عنوان سیگنال مستقیم و همچنین نامشخص بودن رویه تامین بودجه دولت (عامل حمایتی از دلار) سیگنال غیرمستقیم را به رشد بورس ارسال کرده است. جایی که گروه فلزات اساسی بیشترین ارزش دادوستد سهام را به خود اختصاص داد و سهام زیرمجموعه این گروه همچون «فولاد» و «فملی» در صدر نمادهای اثرگذار بر رشد شاخص کل ایستادند. به این ترتیب سهام شرکت ملی مس ایران به‌عنوان سومین شرکت بزرگ بورس تهران پس از نوسان چند هفته‌ای در محدوده ۵۳۰ تومان، با جهش قیمتی و شکل‌گیری صف همراه شد. حضور «فملی» و «فولاد» در صدر فهرست نمادهای حامی شاخص کل پس از خواب دو ماهه را باید نتیجه چند عامل مهم دانست: یکی اثرات رشد نرخ‌های دوگانه ارز (بازار آزاد و نیما) و دیگری رفع موقت نگرانی‌ها از وضعیت مبهم بازار جهانی. این موضوع خود را به شکل رونق معاملات محصولات صنعتی در بورس‌کالا نشان داده است. دیروز ۳ هزار تن کاتد مس «فملی» با رشد ۶/ ۱ درصدی قیمت نسبت به هفته قبل همراه و در عین حال از حجم تقاضای قابل‌قبولی هم برخوردار شد. این قیمت همچنین نسبت به کف شش ماه اخیر افزایش ۳/ ۴ درصدی را ثبت کرد و به این ترتیب «فملی» را پس از ۱۰ هفته (از آخر شهریور) تا صف خرید پیش برد. تاثیر موج افزایشی «فملی» به دیگر نمادهای گروه و خصوصا «فولاد» از نکات جالب‌توجه معاملات روز گذشته بود.