در شرایطی که همواره صحبت از توسعه بخش خصوصی می شود، اما فعالان این بخش معتقدند امیدهایشان روز به روز کمرنگ شده است. امیدهایی که از چهارسال پیش و در روزهای برگزاری انتخابات اتاقهای بازرگانی و همزمان با مذاکرات برجام، بارقه امید را در اقتصاد فردای کشور رقم می زد. بی تردید پارلمان بخش خصوصی می توانست نقشی بی بدیل در بازی تصمیم سازی و مشورت دهی به قوای سه گانه داشته باشد و با ایفای مناسب این نقش، بستر همراهی و مشارکت بخش خصوصی و بلوغ بیش از پیش آن را مهیا سازد. اما عدم همراهی دولتمردان و بی برنامگی تصمیم گیران، در کنار مشکلات پدید آمده در روزهای پس از روی کارآمدن رییس جمهور جدید آمریکا، وزنه ناامیدی را سنگین تر کرد. فارغ از این کلیات، تا چه اندازه اتاق اصفهان در نیل به اهداف خود موفق بود؟ و در ریل گذاری مسیر آینده درست عمل کرد؟ پارلمان بخش خصوصی اصفهان، در چه فعالیت هایی موفق بود و در کدام موارد نتوانتست انتظارات اعضای خود را محقق سازد؟. این گزارش به واکاوی فراز و فرودهای اتاق بازرگانی اصفهان طی چهارسال گذشته پرداخته است؛
عملکرد اتاق
چشمگیر بود
به اعتقاد عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان، این بخش به عنوان پارلمان بخش خصوصی به صورت نسبی در حوزه های مختلف فعال و خوب عمل کرده است، اما اینکه تلاش های اتاق با وجود شعارهای مطرح شده چقدر منتج به نتیجه شده را باید در بستر حمایت دولت از بخش خصوصی جستجو کرد. شاید اگر دولت میدان عمل وسیع تری به اتاق های کشور از جمله اصفهان می داد، امروز در شرایط بهتری به سر می بردیم. محسن پورسینا، به عملکرد اتاق اصفهان اشاره کرد و گفت: فعالیت اتاق بازرگانی اصفهان در این دوره چشمگیر بوده و شاید نماد آن در برگزاری همایش های تخصصی بسیار در داخل و خارج کشور است؛ اما باید توجه داشت که کار خوب در بستر محیطی مناسب به نتیجه می رسد: "ما انتظاراتی از دولت داشتیم که متاسفانه برآورده نشد؛ نمونه های بارز آن تصمیمات و بخشنامه های خلق الساعه دولت در خصوص ارز، واردات و صادرات بود که موجب سردرگمی بخش خصوصی گردید؛ اما هیچ یک از این تصمیمات ارتباطی با اتاق های بازرگانی از جمله اصفهان نداشت".
پورسینا تاکید کرد: اگر بگوییم در این چهار سال ایرادی نداشتیم، این خود بزرگترین ایراد است؛ با این وجود طی چهار سال گذشته چند محور آب، قطار سریع السیر اصفهان- تهران، توسعه فرودگاهی و ایجاد کارگوترمینال را به عنوان موضوعات حساس مورد نظر قرار دادیم و تمام تلاش اتاق معطوف به این موضوعات شد؛ هرچند در این بین، برخی فعالیت های اتاق که از درجه اهمیت کمتری برخوردار بودند را می توانستیم برای اجرا به دیگران واگذار کنیم.
به اعتقاد پورسینا، اتاق اصفهان در خصوص برند شهری، کار خوبی را آغاز کرد، اما وقتی طرح به نقطه ای رسید که باید به شهرداری واگذار می شد در مسیر خود با کندی روبرو شد. از سوی دیگر اتاق اصفهان با سرمایه گذاری بالغ بر یک میلیارد تومان تلاش های بسیاری برای کارگو ترمینال انجام داد؛ اما هنوز کسی به عنوان مجری طرح حاضر به بهره برداری نهایی از آن نیست. در خصوص پروژه بندر خشک نیز که مربوط به دوره پیشین اتاق بود، به نظر می رسد شاید زمان اندکی برای آن صرف کردیم و البته تاکنون به نتیجه نیز نرسیده ایم.
در بعد نفوذ
تاثیرگذار نبودیم
عضو دیگر هیات نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان نیز در خصوص عملکرد اتاق طی چهار سال گذشته به "نوسان" گفت: باید توجه داشت که فعالیت اتاق های بازرگانی بیشتر جنبه مشورتی و بخشی جنبه تصمیم سازی دارد؛ اما در بعد تصمیم گیری و اجرا، اتاق ها هیچ نقشی ندارند؛ بنابراین با توجه به این موضوع باید دید اتاق اصفهان توانسته به اهداف تبیین شده خود دست یابد؟
وی اظهار کرد: صادقانه بگوییم اتاق اصفهان همواره سعی کرده مسائل و مشکلات اساسی را در بخش تصمیم گیری به مدیران اجرایی و تصمیم گیر منتقل کنند. یکی از این بسترها، شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی است که در این زمینه طی سه سال گذشته همواره در جایگاه خوبی قرار داشته ایم.
رسول رنجبران، ادامه داد: بطورکلی در بعد نفوذ و تاثیرگذاری در سطح ملی، کار استان را ضعیف می دانم؛ اما در سطح استان برخی مصوبات شورای گفتگو به نتیجه رسید و با تاکید استانداران وقت نیز ابلاغ شد. البته در این راه برخی دستگاه ها همچون بانکها مدعی شدند که تنها از تهران و بانک مرکزی دستور می گیرند. وی با اعتقاد بر اینکه با وجود سرمایه گذاری بسیار اتاق اصفهان از نظر وقت و کارکارشناسی، خروجی ما اندک بود، تاکید کرد: متاسفانه در این دوره اتاق اصفهان علاوه بر فعالیت های مربوط به اعضا در یک سری فعالیت های اجتماعی همچون مسائل فرهنگی مردم، روابط اجتماعی، ترافیک و ... ورود و حتی از منابع خود در این بخش ها هزینه کرد؛ در حالیکه شاید نیاز به حضور پررنگ اتاق در آنها نبود و این اتفاق موجب دور شدن از مسئولیت اصلی گردید. وی با اعتقاد بر اینکه متاسفانه طی چهار سال گذشته برخی سفرهای اتاق بازرگانی اصفهان به دیگر کشورها بازخوردی نداشت، تصریح کرد: زمانی که تیم اقتصادی متخصص برای مذاکره به کشوری سفر می کند، طرف مقابل بر میزان جدیت ایران بر توسعه مناسبات اقتصادی اش واقف می شود، اما برخی سفرهای اتاق تخصصی نبود و این یکی از اشکالات وارده به اتاق اصفهان است. رنجبران، تصریح کرد: متاسفانه در انتخابات اتاق اصفهان یک گروه هفت نفره و یک گروه هشت نفره وارد اتاق شدند که گروه حاکم در بسیاری مسایل به جای مذاکره با دیگر اعضا، انحصاری عمل کرد و این انحصار حتی در تقسیم کار اتاق نمایان بود؛ در حالیکه می توانستیم از توانمندی و ظرفیت هر 15 عضو هیئت نمایندگان اتاق اصفهان استفاده بیشتری داشته باشیم.
انتظار
بیشتری داشتیم
مسعود جمالی، یکی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان موفق اصفهان در ارزیابی عملکرد اتاق بازرگانی اصفهان در این دوره به "نوسان"، گفت: اگر بگوییم اتاق هیچ کمکی به بخش تولید و صنعت نداشته، بی انصافی است، اما انتظار می رفت در این زمینه بهتر عمل کند. وی اضافه کرد: عملکرد برخی کمیسیون ها و پیگیری مشکلات بخش تولید، به افق فکری مدیران دولتی برمی گردد که تفکر حمایت از کارآفرینی و تولید را نداشتند؛ از سوی دیگر قانون در اصفهان بیش از 100 درصد اجرا می شود؛ درحالیکه در سایر استان ها این گونه نیست و باید علت برخی مشکلات را در قوانین دست و پاگیر کشور جستجو کرد.
جمالی، با اشاره به برخی نقاط ضعف و قوت اتاق اصفهان، اظهار کرد: به عنوان مثال کمیسیون آموزش اتاق طی چهارسال گذشته عملکرد مناسبی داشت و در برخی حوزهها خوب عمل کرد؛ از سوی دیگر در این دوره با تعدد کمیته ها روبرو بودیم. وی با انتقاد بر اینکه با وجود کمیته های متعدد، هنوز "مرکز اقتصادی" در اتاق بازرگانی نداریم، ادامه داد: متاسفانه در برخی کمیته های تخصصی، شاهد انتخاب روسای تخصصی نبودیم؛ در حالیکه این ضعف با انتخاب مشاوران مناسب قابل حل بود. این فعال اقتصادی با اشاره به استخدام بالای نیروی انسانی در این دوره اتاق بازرگانی اصفهان، تاکید کرد: این اتفاق حرکت سنجیده ای نبود و به استخدام نیروهای متخصص مبادرت نشد. وی همچنین در خصوص حضور هیئت های تجاری خارجی در اتاق اصفهان، نیز اظهار کرد: متاسفانه حضور بسیاری از این هیئت ها بی برنامه و بی فایده بود و حتی در زمان حضور، موفق به هماهنگ کردن جلسات مطلوب با آنها نبودیم؛ از سوی دیگر در سفر هیئت های تجاری از اتاق اصفهان به خارج کشور هدفگذاری مناسبی صورت نگرفت و کشورهای هدف به درستی و با توجه به پتانسیل های استان انتخاب نشدند؛ همچنین بعضا افراد اعزامی در این هیئت ها متخصص نبودند.
جمالی، با اعتقاد بر اینکه شاید اگر اتاق اصفهان به طور همزمان به تمام امور وارد نمی شد؛ موفق تر عمل می کرد، تاکید کرد: متاسفانه بسیاری از جلسات اتاق در جهت مثبت برگزار نشد. مانند موضوع آب، که علیرغم بسیاری از تبلیغات و روضه خوانی ها، هنوز به نتیجه ای نرسیده ایم.
ریحانه سجادی
هفته نامه نوسان