احمد دوستحسینی
اتاقهای بازرگانی در جهان عموما تشکیلاتی غیردولتی و غیرانتفاعی هستند که رساندن صدای اهالی کسب وکار به سیاستگذار و دفاع از منافع اعضا و گروههای وابسته را از وظایف اصلی خود میدانند. دفاع از منافع اعضا میتواند در دو شکل دنبال شود و تعریف شود. شکل اول جانبدارانه، منفعتجویانه و بیگانه از منافع عمومی و شکل دوم همسو با منافع ملی و برخوردار از عیار برد- برد.
بسیاری از اتاقهای بازرگانی پیشرو جهان، معیار دفاع از منافع اعضای خود را سازگاری برآیند آن با منافع ملی قرار داده و ماموریت کلیدی خود را هماهنگ کردن صدای فعالان اقتصادی با آهنگ منافع ملی و همسویی آن با رشد اقتصادی پایدار و رقابتپذیر دانستهاند و کمک به تصمیمسازی غیرتبعیضآمیز و همهشمول را در بالای فهرست ماموریتهای خود قرار دادهاند.
در کشور ما نیز براساس قانون، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی جمهوری اسلامی ایران، موسسهای غیرانتفاعی است که بهمنظور کمک به فراهم آوردن موجبات رشد و توسعه اقتصاد کشور، تبادل افکار و بیان آرا و عقاید مدیران صنعتی، معدنی، کشاورزی و بازرگانی تاسیس شده است و ارائه نظر مشورتی در مورد مسائل اقتصادی کشور به قوای سهگانه و همکاری با دستگاههای اجرایی و سایر مراجع ذیربط برای اجرای قوانین و مقررات مربوط به اتاق از وظایف آن است.
با این مقدمه، میتوان کنکاش کرد که هیات نمایندگان اتاق با چه ترکیب و کدام نگرش و ابزار، بهتر میتواند در تراز اتاقهای پیشرو جهان به مسوولیتهای قانونی خود بپردازد. چنانچه نامزدهای عضویت در هیات نمایندگان، نظر و دیدگاه خود را درباره چالشهای مهم و روش انتقال صدای اهالی کسب وکار به سیاستگذار به روشنی مطرح کنند، انتخابکنندگان با شناخت بهتر و اشتیاق بیشتر در انتخابات شرکت میجویند و اتاقی قویتر با جایگاهی رفیعتر خواهیم داشت. از اینرو نگارنده پیشنهاد میکند نامزدهای محترم انتخابات دوره جدید اتاق، رویکرد خود را در موارد زیر به روشنی بیان کنند:
۱- پشتیبانی بی چون و چرا از مطالبات بنگاهی یا همآواساختن مطالبات بنگاهی با ضرورتهای رشد و رقابتپذیری اقتصاد؟
۲- چانهزنی برای تامین مالی بنگاهها با فشار بر منابع بانک مرکزی یا جهتدهی تامین مالی بنگاههای بزرگ از بازار سرمایه؟
۳- حمایت از کنترل تورم، یا اعمال فشار برای افزایش پایه پولی و رشد افسارگسیخته نقدینگی؟
۴- «چانهزنی بازاری» برای رانتآفرینی یا حاکمیت «منطق بازار» برای شفافسازی و رانتزدایی؟
۵- حمایت از پرداخت بهای واردات با درآمد صادرات غیرنفتی یا چشمپوشی بر عدم شفافیت بازگشت ارز صادراتی به چرخه اقتصاد ملی بهویژه در شرایط خطیر کنونی؟
از صاحبنظران اقتصادی - اجتماعی و نقشآفرینان اتاق بازرگانی درخواست میشود در پاسخ به این «فراخوان»، پیرامون نقش و مسوولیتهای اتاق و ویژگیهای بایسته اعضای هیات نمایندگان آن به بحث و اظهارنظر بپردازند تا شاهد انتخاباتی بانشاطتر و اتاقی کارآمدتر باشیم.