اقتصاد بازار: رئیس جمهور می‌گوید: اگر با لغو تحریم‌ها، دروازه‌های کشور باز و دوباره تجربه قبلی تکرار شود، مصیبت است و در این صورت، جای تبریک ندارد بلکه جای تسلیت دارد.
در میان انبوه درخواست‌هایی که برای ورود خارجی‌ها بعد از توافق هسته‌ای به ایران مطرح است، نگرانی فعالان اقتصادی و اقتصاددانانی که تجربه ورود سرشار دلارهای خارجی به اقتصاد ایران را یدک می‌کشند، هر روز رنگ جدی‌تری به خود می‌گیرد. آنها می‌گویند که این طبیعت اقتصاد است که با ورود دلارهای سرشار خارجی، واردات ارزان‌تر تمام شود؛ بنابراین نگرانند مبادا، بار دیگر ایران بهشت واردات شود و این امر، منجر به از دست رفتن فرصت‌هایی شود که در سال‌های گذشته به دلیل مسائل تحریم، به‌وجود آمده و منجر به افزایش ساخت داخل برخی کالاها شده است.
نگرانی‌های ارزی اقتصاددانان
اقتصاددانان بر این باورند که اگر پول خارجی به مقدار زیاد وارد یک کشور شود، قیمت کالاهای مصرفی معمولی قابل واردات مثل مواد خوراکی و پوشاک و اقلام مشابه که قابلیت واردات دارند، کمتر از قیمت کالاهایی که فقط در کشور می‌تواند تولید و مصرف شود، افزایش می‌یابد.
به‌ عبارت اقتصادی، کالاهای قابل‌ واردات به نسبت ارزان‌تر می‌شوند؛ در نتیجه تولید آنها در کشور به تدریج سودآوری‌اش را از دست می‌دهد و تولیدکنندگان از تولید این کالاها منصرف می‌شوند. به همین ترتیب صادرات کالاهای تولید کشور هم دقیقا به دلیل ارزانی ارز، خالی از فایده و سود خواهد بود.
در این میان، البته تجربه تلخ تزریق مستقیم صدها میلیاردها دلار ارز به اقتصاد کشور در سالیان گذشته و همزمان ایجاد شدیدترین رکود اقتصادی، به‌خوبی به همگان آموخته که دلار ارزان، مسکّنی موقتی است. ممکن است رفاهی موقت بخرد ولی اثرات منفی‌اش در قالب رکود، بیکاری و تورم، دامن‌گیر اقتصاد خواهد شد. این اصل و واقعیت اقتصادی را بسیاری از اقتصاددانان و تصمیم‌گیران اقتصادی به روایت‌های مختلف گوشزد کرده‌اند. اهمیت قضیه از آنجا برجسته‌تر می‌شود که اتمام رسمی بخش قابل‌توجهی از تحریم‌های اقتصادی ممکن است به ورود مقادیر قابل‌توجهی ارز به کشور منجر شود.
پیام طلایی تولیدکنندگان به روحانی
اما حسن روحانی، رئیس‌جمهور دیشب در گفتگوی زنده تلویزیونی بر این نکته تاکید کرد که ایران از این پس قرار نیست به محلی برای واردات کالاهای خارجی باشد بلکه در پیام‌هایی که این روزها با روسای جمهور، نخست‌وزیران و نمایندگان کشورهای خارجی مشتاق به ورود به بازار ایران از سوی او و تیم اقتصادی اش رد و بدل می‌شود، تنها یک چیز است و آن اینکه ادامه روند گذشته در همکاری اقتصادی با کشورهای خارجی دیگر امکان پذیر نیست و باید به جای ورود کالا، سرمایه و تکنولوژی روز دنیا به ایران وارد شود.
او، اگرچه نگرانی‌ها نسبت به واردات بی رویه کالا را بعد از عملیاتی شدن لغو تحریم‌ها، یک نگرانی کاملا به جا دانست اما این پیام طلایی را هم به تولیدکنندگان داد که اجازه نمی‌دهد ایران به محلی برای ورود کالاهای خارجی تبدیل شود، ضمن اینکه اشاره کرد که به غیر از محصولات کشاورزی، وارد کردن کالاهای مصرفی اشتباه است.
رئیس جمهور همچنین تاکید کرد که اگر تحریم‌ها لغو شود، دروازه‌های کشور باز و دوباره تجربه قبلی تکرار شود، مصیبت است و در این صورت جای تبریک ندارد بلکه جای تسلیت دارد.
در این میان، البته تولیدکنندگان هم گویا این پیام طلایی را دریافت کرده و با هر طرف خارجی که مذاکره می‌کنند، می گویند که شرط تداوم همکاری‌شان، ورود تکنولوژی و سرمایه است. این را به راحتی می توان از صحبت‌های حداقل تولیدکنندگان صاحب نام به خوبی دریافت. نمونه اخیر آن هم هشدارهایی بود که مدیرعامل یکی از خودروسازی‌های بزرگ ایران که این روزها تشنگی خودروسازان ایران را برای ورود به بازار بکر ایران مشاهده می‌کند، داده است.
در این میان، محمدرضا انصاری، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران می گوید: با ورود هیات‌های تجاری به ایران پس از توافق هسته‌ای، مبحثی که در این باره مهم به نظر می‌رسد، ورود سرمایه به کشور است. نحوه و روند ورود سرمایه به ایران باید مدیریت شود. در این صورت است که این سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند تاثیری مثبت و درست در اقتصاد کشور داشته باشد.
وی می افزاید: ظرفیت‌سازی در کشور برای سال‌های آتی در چنین شرایطی برای هدایت سرمایه‌گذاری بسیار حائز اهمیت است. به‌طور مثال، اگر خودروسازی را مهم می‌دانیم، باید برای توسعه ظرفیت‌های ملی در این بخش برنامه‌ریزی کنیم.
به گفته انصاری، در مورد کار و سرمایه خارجیان در ایران، قوانین خوبی در این سال‌ها تدوین و تصویب شده است که اجرای درست و کامل آنها می‌تواند به توسعه ظرفیت‌های ملی بینجامد. استعدادهای مردم و شرکت‌های داخلی، به ‌ویژه در بخش خصوصی مهیای ترکیب موفق کار و سرمایه با خارج است که چنانچه این جریان به خوبی مدیریت شود، می‌توان به آینده توسعه امیدوار بود.
وی معتقد است که هدایت خارجی‌ها به سمت شرکت‌های خصوصی توانمندتر ایرانی و نیز توسعه توان شرکت‌های ما در جهت کیفیت و مدیریت بهتر، هم لازمه تحقق این جریان و هم خود، محصول آن خواهد بود.
منبع: خبرگزاری مهر