این روزها بازارمسکن نسبت به سال‌هایی که در رکود شدیدی به سر می‌برد تفاوت زیادی پیدا کرده است. درحالی که صنف مشاوران املاک در دو سال گذشته ایام بی‌رونقی را سپری کردند، ولی هم‌اکنون تعداد مشتریانی که برای خرید واحد مسکونی به این صنف مراجعه می‌کنند افزایش محسوسی پیدا کرده است. البته نگاهی به درصدهای رشد معاملات مسکن گویای آن است که هنوز با رونق کامل این بازار که نقش مهمی در رونق اقتصاد ملی دارد، فاصله داریم. با این حال رشد متوسط حدود 10 درصدی خرید و فروش در سال‌جاری به همراه افزایش ساخت و سازها نویدبخش روزهای بهتری برای این بازاراست. ضمن اینکه رشد قیمت‌ها در این بازار نیز تاکنون همپای نرخ تورم بوده و هنوز از آن سبقت نگرفته است.
اما چه عواملی باعث شده است تا تقاضا برای خرید مسکن افزایش یابد؟ دراین باره حسین عبده تبریزی، مشاور تأمین مالی وزیر راه و شهرسازی در گفت‌وگو با «ایران» گفت: آمارهای دریافت تسهیلات خرید و سهم مناطق 22 گانه تهران در معاملات مسکن طی ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از تقاضای موجود برای خرید مسکن مربوط به اقشار متوسط جامعه است. به گفته این کارشناس اقتصادی، در آمار تفکیکی معاملات مسکن در پایتخت، بیشترین سهم متعلق به مناطق 4 و 5 تهران است. از سوی دیگر طبق تازه‌ترین آمار اعلام شده، تاکنون 320 هزار نفر اقدام به افتتاح حساب در صندوق پس‌انداز یکم بانک مسکن کرده‌اند؛ این صندوق با هدف خانه‌دارشدن زوج‌های جوان و خانه اولی‌ها بنیان گذاشته شده است.
رشد معاملات با تسهیلات منطقی
به گفته عبده تبریزی هرگاه دولت و نظام بانکی تسهیلات خرید مسکن با اقساط قابل‌تحمل و منطقی اعطا کرده‌اند، میزان خرید مسکن نیز افزایش یافته است.
وی با اشاره به اینکه رشد معاملات از دو محل تشکیل خانواده‌های جدید و تبدیل به احسن‌کردن واحدهای مسکونی موجود حاصل می‌شود، افزود: هم‌اکنون سالانه بیش از 600 هزار ازدواج در کشور به ثبت می‌رسد که این آمار به معنای حداقل ورود بیش از 300 تا 400 هزار تقاضای جدید برای خرید مسکن است. از سوی دیگر، صاحبان فعلی خانه درصورتی که توان مالی لازم را پیدا کنند، ترجیح می‌دهند واحد مسکونی خود را تبدیل به احسن کنند. این کارشناس اقتصادی ادامه داد: طی ماه‌های اخیر مردم با تسهیلات خرید مسکن صندوق پس‌انداز یکم که با نرخ سود تک رقمی به متقاضیان اعطا می‌شود، آشنا شده‌اند و از آن استقبال کرده‌اند. از آن‌جا که تبلیغ زیادی روی صندوق یکم نمی‌شود، به نظر می‌رسد که کم‌کم مردم با مزایای آن آشنا شده‌اند. تسهیلات این صندوق در مقایسه با نرخ سود تسهیلات بانکی 18 درصدی جاری، با نرخ 8 و 9 درصدی اعطا می‌شود که بسیار جذاب است.
سفته‌بازی مسکن ضعیف شده است
عبده تبریزی در ادامه با اشاره به اینکه وقتی قیمت مسکن با نرخ تورم رشد می‌کند و نه بیشتر، در چنین بازاری تقاضای مصرفی و واقعی تقویت می‌شود. هدف وزارت راه و شهرسازی نیز همین است این درحالی است که بویژه در سال‌های پایانی دهه هشتاد به‌دلیل رشد بالای قیمت‌ها در بازار مسکن، بیشتر سفته‌بازان برای کسب سود وارد این بازار می‌شدند و به افزایش قیمت‌ها دامن می‌زدند. البته، سوداگری در این بخش سابقه طولانی دارد و به آن سال‌ها محدود نیست. وی در پاسخ به این سؤال که آیا رشد نسبی تعداد معاملات مسکن به‌دلیل ترس از افزایش قیمت‌ها در آینده است؟ گفت: خرید مسکن از ترس افزایش قیمت به‌طور عمده در بخش سفته‌بازی جا می‌گیرد، چراکه متقاضی با هدف کسب سود در آینده خرید می‌کند. اما در بازار فعلی نشانه‌ای از سفته‌بازی مشاهده نمی‌شود و این تقاضای مصرفی و واقعی است که وارد بازار شده است. مردم به هر حال نیاز
به مسکن دارند و اگر تسهیلات ارزان‌قیمت در دسترس باشد، توان خرید پیدا می‌کنند. به گفته وی با توجه به نرخ رشد قیمت‌ها در بازار مسکن و مقایسه آن با نرخ سود سپرده‌های بانکی که
15 درصد است، بازار مسکن در حال حاضر جذابیتی برای سرمایه‌گذاری و کسب سود ندارد.
رشد 10درصدی صدور پروانه ساختمان
براساس تازه‌ترین آمارهای اعلام شده تا پایان آبان ماه امسال قیمت خرید و فروش مسکن 10درصد رشد داشته است. این درحالی است که صدور پروانه ساختمان (تقاضا برای ساخت و ساز) نیز 10درصد و ارزش افزوده بخش مسکن 7 درصد در مقایسه با پارسال افزایش یافته است.
براساس آمار تجمیعی در هفت ماه گذشته در بازار مسکن واحدهای مسکونی 60 تا 70 متر بیشترین سهم را درمعاملات داشته است به طوری که این متراژها حدود ۱۵.۳ درصد از معاملات را به خود اختصاص داده است. پس از آن واحدهای کوچک متراژ ۵۰ تا ۶۰ و میان متراژ ۷۰ تا
۸۰ متر دارای سهم ۱۳.۲ و ۱۳.۱ درصدی از بازار مسکن هستند.
درحالی که در نخستین ماه امسال شاهد افت 8.5 درصدی معاملات مسکن هستیم، در اردیبهشت ماه خرید و فروش حدود ۶.۴ درصد افزایش یافت که این رقم در سومین ماه سال 8 دهم درصد کمتر شد. گرچه در نخستین ماه تابستان امسال معاملات مسکن با کاهش 2.5 درصدی همراه بود، ولی در ماه‌های بعد رشد قابل قبولی را تجربه کرد. براین اساس در مرداد و شهریور ماه خرید و فروش مسکن به ترتیب با رشد 6.2 و 9.7 درصدی روبه‌رو بود. اما در مهر ماه رشد معاملات مسکن به اوج خود رسید و رشد 34.3 درصدی را به نام خود ثبت کرد. در آبان ماه نیز معاملات مسکن با افزایش 18.5 درصدی همچنان به رشد پرنوسان خود ادامه داد. دراین ماه در شهر تهران قیمت مسکن نسبت به ماه مشابه سال قبل 10.9 درصد بیشتر شد.
منبع: ایران