دلار پس از چندماه رکود، با حرف‌های ترامپ افسار پاره کرد و از مرز چهارهزار تومان هم عبور كرد و حتي در معاملات ديروز تا دقايقي از چهارهزارو ١٠ تومان گذشت. ديروز نرخ فروش دلار در تابلوي صرافی‌ها چهارهزار تومان درج شده بود. این در حالی است که نرخ فروش دلار بانکی هم از ماه‌های قبل با افزایش همراه بوده و در تازه‌ترین قیمت به نرخ سه‌هزارو ٤٠٤ تومان رسیده است. بازار ارز كه چندوقتي از حرف‌هاي سياسي جهاني چندان تأثيري نمي‌پذيرفت، با سخنان دونالد ترامپ كه ديروز در مصاحبه‌اي با برنامه TBN مطرح كرده بود، روند صعودي به خود گرفت. ترامپ در اين گفت‌وگو، برجام را «وحشتناك» عنوان كرده و گفته بود بهتر بود هرگز حاصل نمي‌شد. رئیس‌جمهور آمریکا با تکرار ادعاهای بی‌پایه و اثبات‌نشده گفت: «[این توافق] به دستیابی ایران به سلاح‌های هسته‌ای در یک بازه زمانی کوتاه منتهی می‌شود و شما در آینده نه‌چندان‌دور خواهید دید چه اتفاقی برای آن خواهد افتاد». پیش از این رسانه‌های مختلف آمریکایی گزارش داده‌اند ترامپ قصد دارد در گزارش جدیدی که تا ١٥ اکتبر تقدیم کنگره می‌کند عدم پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را اعلام کند. ترامپ، به‌علاوه قرار است به رایزنی با نمایندگان کنگره برای جلوگیری از بازگشت تحریم‌ها علیه ایران بپردازد. ترامپ در پاسخ به سؤال مجری برنامه، درباره اینکه آیا دولتش برجام را نگه خواهد داشت یا از آن خارج خواهد شد، گفت: «من دراین‌باره چیزی نمی‌گویم، چون چند روز دیگر و اگر بخواهم دقیق بگویم، تقریبا یک هفته دیگر [این موضوع] معلوم می‌شود. شما دقیقا خواهید دید که چه می‌شود». او حتي ادعا كرده كه ايران با كره شمالي هم وارد مراوده تجاري شده و به اين كشور، كمك مالي مي‌كند و برهمين‌اساس، ايران را بازيگري بد خطاب كرده كه آن را تحت نظر خواهند داشت. هرچند به گفته كارشناسان و فعالان بازار، تنها مي‌توان از افزایش قیمت دلار در قالب «جدي‌گرفتن» ترامپ ياد كرد و نه ايجاد شوكي شديد در بازار، بااين‌حال برخي از فعالان مي‌گويند اين يك هشدار جدي است و ما آماده تحريم‌هاي پولي جديد نيستيم. در همين راستا، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور هم معتقد است: «مقصود رئیس‌جمهور آمریکا از اینکه مدام علیه برجام سخن می‌گوید، این است که آرامش و ثبات اقتصاد ایران را برهم بزند». بااين‌حال آنچه از تحولات بازار ارز به گوش مي‌رسد، توجه ويژه به پيام اخير دونالد ترامپ است، اما بااين‌حال فعالان بازار مي‌گويند خريدوفروش كماكان ادامه دارد و بر پايه اين سخنان، راكد نشده است.
ترامپ به دنبال بستن گلوگاه ارزي ايران
ميثم راد‌پور، تحليلگر طلا و ارز، در گفت‌وگو با «شرق» مي‌گويد: ترامپ پس از برجام، تلاش‌هاي زيادي كرد تا آثار آن را براي ايران كم‌رنگ كند و بيشتر اين تلاش‌ها هم روي اين محور سازماندهي شده بود كه كانال‌هاي انتقال ارز را در نظام پولي بين‌المللي مسدود كند. فشارها روي بانك‌هاي چيني و هالك‌بانك تركيه هم در همين راستا بود. به گفته او اين تلاش‌ها شامل تحريم‌هاي تمديد يا تشديدشده و فعاليت‌هاي نظام‌مند ايالات متحده براي دستيابي به اين هدف بود كه كانال‌هاي ارزي در دسترس ايران براي انتقال پول، كمتر و كمتر شود. او با بيان اينكه سخنان ترامپ كم‌وبيش براي بازار ايران كم‌اهميت شده بود، ادامه مي‌دهد: ترامپ بارها عليه ايران وارد عمل شده و اگر اين‌بار هم ضد ايران سخن گفته، نمي‌توان تحرك بازار را معطوف به آن كرد، زيرا بازار زیر فشار انباشته حرف‌هاي پيشين او نيز بود. رادپور با بيان اينكه اين حرف‌هاي ترامپ نگراني در بازار ايجاد كرده، مي‌گويد: آنچه مهم‌تر است اتفاقي است كه پشت صحنه رخ مي‌دهد. اقدامات ايالات متحده، روابط كارگزاري ما را محدود كرده و بيم آن مي‌رود با ادامه اين روند و تصويب قانون جديد ضد ايراني در ٣٠ روز آينده، روابط كارگزاري از اين حد هم كمتر شود.
بازار، تازه ترامپ را جدي گرفت
محسن قادري، تحليلگر بازار ارز و طلا نيز در گفت‌وگو با «شرق» مي‌گويد: حركت بازار چندان زياد نيست و دلار جاي خاصي نرفته است. اگر قرار بود حركت دلار جهشي‌تر باشد، بايد ٢٠٠ تا ٣٠٠ تومان بيشتر مي‌شد؛ بنابراين نمي‌توان گفت به بازار شوك وارد شده است. به گفته او اين دو روز روند صعودي دلار خيلي تندتر از روزهاي قبل بوده، اما دلار مدت زيادي است روند افزايشي داشته و در اين دو روز سر هم ٥٠ تومان افزايش داشته كه در قياس با آنچه در دوران احمدي‌نژاد و جابه‌جايي‌هاي ٢٠٠ تا٥٠٠ توماني رخ مي‌داد، شوك محسوب نمي‌شود؛ به‌همين‌دليل اكنون هنوز هم معاملات در بازار پرحجم است و لفظ «فروش» در بازار وجود دارد. اين فعال بازار ادامه مي‌‌دهد: يكي از علل افزايش نرخ دلار فارغ از تأثير سياسي كلام ترامپ، رشد تقاضاي دلار در روزهای نزديك به اربعين است كه هرساله رخ مي‌دهد. علاوه بر اینكه روال عادي آن است كه در پاييز تا اوايل زمستان، قيمت دلار افزايش يابد. بااين‌حال او معتقد است به نظر مي‌رسد در چند روز اخير، بازار ترامپ را جدي گرفته، اما باز هم نمي‌توان آن را شوك قلمداد كرد. او با بيان اينكه تورم دلار بيش از اينهاست، ادامه مي‌دهد: روال افزايشي غيرعادي نيست و دلار بايد بالاتر از اين حرف‌ها باشد. دولت سعي كرده هر سال ٢٠٠ تومان روي قيمت دلار بگذارد تا سه تا چهار درصد نرخ آن را افزايش دهد، اما كافي نيست و تورم دلار بيش از اينهاست و براساس پيش‌بيني‌ها بايد رقمي بين پنج تا شش هزار تومان مي‌بود.
ترامپ می‌خواهد ثبات اقتصاد ایران را برهم بزند
در همين راستا، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور هم با اشاره به تلاش‌ها براي برهم‌زدن ثبات در ايران، در ديداري كه با رؤساي اتاق‌هاي بازرگاني داشت، گفت: مقصود رئیس‌جمهور آمریکا از اینکه مدام علیه برجام سخن می‌گوید، این است که آرامش و ثبات اقتصاد ایران را بدون اینکه برای او هزینه‌های بین‌المللی نقض پیمان داشته باشد، برهم بزند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور، با اشاره به اوضاع اقتصاد کشور در چهار سال گذشته، گفت: امروز آنچه حتی برای بدخواهان ‌انکارنشدنی است، آن است که ما از شرایط پرالتهاب و پرتلاطم به آرامش و ثبات در اقتصاد رسیده‌ایم. معاون اقتصادی رئیس‌جمهور با بیان اینکه مردم در انتخابات اردیبهشت این فرصت را یافتند که به جهت‌گیری و مسیر پیموده‌شده از سوی دولت یک بار دیگر و با قدرت بیشتر، مهر تأیید بزنند و از ما خواستند این مسیر را با سرعت بیشتری ادامه دهیم، افزود: امروز باید همه با همفکری، راه‌های افزایش سرعت حرکت در این مسیر را پیدا کنیم. نهاوندیان ادامه داد: باید هوشیار باشیم كه آنچه امروز به‌دست‌آمده، نیاز به مراقبت و نگهداری دارد و نباید مفروض باشد که شرایط به‌دست‌آمده بدون تلاش مستمر ثابت باقی خواهد ماند. او با بیان اینکه هدف بدخواهان ملت ایران التهاب‌افزایی و ایجاد تلاطم در اقتصاد کشور است، تأکید کرد: اگر واقعا دلسوز کشور و مخالف نقشه دشمنان هستیم، باید از آرامش در بازارهای کشور مراقبت کنیم. معاون اقتصادی رئیس‌جمهور افزود: دشمنان ما می‌خواهند با هزینه کمتری برای خود به هدف التهاب‌زایی در اقتصاد ایران برسند و ما با هوشیاری نباید اجازه بدهیم تا این اتفاق بیفتد.