مناظرات ریاست‌جمهوری در حالی برگزار شد که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان هیچ یک از کاندیداها برنامه منسجمی برای حل مشکلات اقتصادی ارائه نکرده‌اند.
گروه تجارت و توزیع
به نظر می رسد، در گفتگوی کاندیداها به جای اشاره به عوامل و علت گرفتاری‌ها مسائلی مطرح شد که به باور بسیاری از مخاطبان ریشه در تخریب و سرکوب طرفین داشت نه حل واقعی یک مشکل یا دغدغه اقتصادی و اجتماعی. اما مساله اساسی اقتصاد در حال حاضر داشتن یک برنامه اساسی و واقع‌بینانه است که برای حل مشکلات کنونی ضمانت اجرایی داشته باشد. به باور کارشناسان برخی از کاندیداها در حالی یک موضوع را به‌عنوان برنامه آینده خود مطرح می‌سازند که عملا امکان اجرا ندارد یا با سایر سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی کشور در تضاد است و همین امر باعث می‌شود برای آینده اقتصاد کشور مشکلاتی پیش بیاید که غیرقابل جبران باشد. برنامه‌های کوتاه‌مدت و بدون پشتوانه علمی که طی این سال‌ها از سوی سیاست‌گذاران طرح شده از جمله برنامه‌هایی است که معمولا اقتصاد کشور را دچار خسارت‌های سنگینی کرده است. ازاینرو لازم است در یک بررسی واقع‌بینانه اهمیت ارائه برنامه‌های منسجم برای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور مطرح کرد. برای مثال لازم است بدانیم بی‌برنامگی چه عواقبی برای اقتصاد کشور به همراه دارد؟ یا اینکه کاندیداها بر چه اساسی باید برنامه‌های خود را ارائه بدهند تا اقتصاد کشور دچار آسیب نشود؟
حسن مرادی، استاد دانشگاه:
آسیب گفتارهای بی‌برنامه
یکی از آسیب های گفتارهای بی‌برنامه این خواهد بود که نقد به جای اینکه بر برنامه‌ها باشد نقد بر شخص خواهد شد در حالی که در سیستم حزبی به برنامه‌های حزب خرده می‌گیرند و جریان حزب مورد کنکاش قرار می‌گیرد نه یک شخص یا فرد. اگر در کشور ما هم سیستم گروهی حاکم شود مردم در قالب حزب از برنامه‌های خود دفاع می‌کنند برای مثال اگر کسی حزب محافظه‌کار را انتخاب می‌کند مردم از او انتظار دارند برنامه‌های محافظه‌کارانه در پیش بگیرد نه اینکه رفتار مغرضانه نسبت به شخص خاصی داشته باشد بنابراین ما باید از روش حزبی بهره ببریم تا زمانی که به این سمت حرکت نکنیم، نمی‌توانیم برای اقتصاد کشور برنامه‌ای داشته باشیم یا حداقل ارائه برنامه مسنجم برای توسعه پایدار به دلیل تعارض‌ها و اختلاف‌ها دشوار می‌شود نسل‌های جوان انتظار دارند بزرگ‌ترها عطوفت به خرج بدهند نه طعنه و کینه و ذکر مسائل بی‌اساسی که اثبات هم نشده است و بیان آن به حل مشکلات اقتصادی کمکی نمی‌کند.
رشد اجتماعی و اقتصادی در گروی برنامه‌محوری است و تجربه کشورهای توسعه یافته این موضوع را ثابت کرده است. اگر به دنبال راه‌حل هستیم باید سیستم حزبی داشته باشیم و عملکرد‌ها و اقدامات در قالب سیستم حزبی مورد انتقاد قرار بگیرد نه در خارج از چارچوب حزب و احزاب.
ابوالحسن خلیلی، عضو اتاق بازرگانی تهران:
برنامه‌ریزی در کشوری که احزاب ندارد، دشوار است
زمانی که انتخابات ما براساس احزاب صورت نمی‌گیرد و به عبارتی احزابی در کشور نیست کسانی که برای ریاست‌جمهوری کاندید می‌شوند تنها با رای خود و نه براساس نظر یک حزب تصمیم به ثبت‌نام می‌گیرند و به همین دلیل بدون اینکه عقبه فکری‌ای داشته باشند وارد کارزار می‌شوند در این صورت طبیعتا نباید انتظار داشته باشیم آنها برنامه مدون و از قبل تعیین شده‌ای داشته باشند.
تنها در مدت یک ماه انتخابات داغ است و کاندیداها نسبت به عملکرد‌ها صحبت می‌کنند اما پس از آن معلوم نیست در عمل چه اتفاقی خواهد افتاد و فضا از آن حالت خارج می‌شود در نتیجه کسی که روی کار می‌آید ممکن است تصمیمی بگیرد که قبلا به آن اشاره نکرده یا برنامه‌ای طراحی کند که ذکری از آن نشده و حتی چه بسا تیم‌های اقتصادی که به کار می‌گیرد با وجود شعار‌هایی باشد که قبلا داده این موضوع بدین خاطر است که کاندیداها واقعیت‌های اقتصاد را بعد از انتخاب شدن متوجه می‌شوند و همین نکته باعث می‌شود جلسات مناظره کاندیداها مدام رد و انتقاد اقدامات گذشته باشد.
اگر کسانی که روی کار می‌آیند براساس برنامه مشخص یا رویکرد مشخصی روی کار بیایند یا احزابی وجود داشته باشد، آینده روشن‌تر ترسیم خواهد شد وگرنه در کشوری که احزاب وجود ندارد تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی دشوار است.
منبع: کسب و کار نیوز