اقتصادبازار: باز هم نگاه ها به وین دوخته شد. شهری که برای ایرانیان یادآور روزهای مذاکرات طولانی و پشت درهای بسته بر سر پرونده چالش برانگیز هسته ای است. این بار نمایندگان ایران، آمریکا و اروپا دور هم جمع شدند تا نوید پایان مذاکرات و اجرایی شدن برجام را دهند. محمد جواد ظریف در کسوت وزیر امور خارجه و رئیس هیات مذاکره کننده ایران در بدو ورود به فرودگاه وین در روز شنبه (26 دی ماه) باز هم از گروهی گفت که همیشه صلح را تهدید موجودیتشان می دانند و با برجام همیشه مخالف بوده و به این مخالفتشان ادامه خواهند داد. واکنش بازارهای جهانی به این روز تاریخی ادامه دارد و اقتصاد ایران نیز قطعا تاثیر جدی از این توافق تاریخی خواهد دید. با انتشار اخباری مبنی بر سفر وزیر امور خارجه به وین برای قرائت بیانیه مشترک بورس تهران به این خبر واکنش تاریخی نشان داد و در نیم ساعت اول معاملات روز شنبه با پرش 1000 واحدی مواجه شد. این روند موجب شد تا شاخص بورس تهران تاکنون رشد 1107 واحدی را تجربه کرده و به کانال 64 هزار و 624 واحد پرتاب شود که این رقم در ماه‌های گذشته به دلیل حاکم بودن شرایط رکودی بورس و همچنین بی‌انگیزگی سهامداران بی‌سابقه است.

نگرانی برای تولید داخلی
در ماه های گذشته بسیاری از فعالین اقتصادی از آثار لغو تحریم ها که مهمترین مسئله اقتصاد ایران و باز شدن درهای جهانی به سوی اقتصاد ایران است سخن گفته اند.
عبدالوهاب سهل آبادی، رئیس اتاق بازرگانی استان اصفهان در رابطه با اهمیت سرمایه گذاری های خارجی در کشور معتقد است که اهمیت سرمایه در کشورهای در حال توسعه بیش از کشورهای توسعه یافته است زیرا کشورهای در حال توسعه به منظور بهبود فضای کسب و کار و ایجاد اشتغال که محرک رشد اقتصادی است، دچار کمبود سرمایه هستند.
وی همچنین به ظرفیت های بی نظیر اصفهان در دوران پسا برجام اشاره می کند و می گوید: اصفهان دارای ظرفیت های بی نظیر گردشگری، صنعتی و تولیدی است و به عنوان یکی از مشهورترین شهرهای ایران در سراسر دنیا شناخته می شود. اصفهان در شرایطی رکود شدید در فضای کسب و کار را پشت سر می گذارد که بعد از توافق هسته ای میان ایران و غرب شاهد حضور هیات های خارجی برای سرمایه گذاری بوده است و می تواند روزهای بهتری را برای پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی نوید دهد.
فعالین اقتصادی در شرایط کلی از توافق هسته ای ایران و غرب استقبال می کنند اما نگرانی از ورود بی رویه کالاهای خارجی و از بین رفتن چرخه تولید از دغدغه های اصلی آنان محسوب می شود.
رئیس اتاق بازرگانی اصفهان ضمن مثبت ارزیابی کردن توافق هسته ای از دولت به دلیل سیاست هایی که در قبال تولید کنندگان ایرانی در پیش گرفته انتقاد می کند و می گوید: در هیچ کجای دنیا در شرایط بحران های اقتصادی با تولید کنندگان خود مانند دولت ما برخورد نمی شود. فشارهای مالیاتی دولت از یک سو، برخورد بانک ها از سوی دیگر فشارهای زیادی را بر تولید کنندگان وارد کرده است و نه تنها از آنها حمایت نمی شود بلکه در شرایط فعلی زیر فشارهای سنگین قرار گرفته اند که قطعا به سود هیچکس نخواهد بود و به اقتصاد ما لطمه های سنگین تری وارد می کند.

ضعف در ارائه برنامه به سرمایه گذاران خارجی
ورود سرمایه های خارجی به کشور و مخصوصا استان اصفهان بعد از اجرایی شدن برجام به عنوان پایتخت فرهنگ و تمدن اسلامی یکی دیگر از دغدغه های فعالین و مسئولان استان محسوب می شود.
خیام پور، مدیر روابط بین الملل دفتر سرمایه گذاری شهرداری اصفهان در همین رابطه می گوید: با توجه به پتانسیل های بالایی که در استان اصفهان برای سرمایه گذاری در حوزه های مختلف وجود دارد هیات هایی که به این شهر سفر می کنند برای سرمایه گذاری اعلام آمادگی کرده اند.
خیام پور همچنین از جلسات متعددی می گوید که با ورود هیات های خارجی به اصفهان برگزار می شود که گاهی با حضور رسانه ها و گاه بدون حضور آنهاست. وی می افزاید: باید بپذیریم که در زمینه ارائه بسته های پیشنهادی به سرمایه گذاران خارجی دارای ضعف هستیم. آیا بسته ای که ارائه می کنیم استانداردهای بین المللی را دارد؟ یا پروژه ای که تعریف کردیم در قالب استانداردهای بین المللی هست؟
مدیر روابط بین الملل دفتر سرمایه گذاری شهرداری اصفهان تاکید می کند: یک سرمایه گذار خارجی که قصد دارد در کشور ما سرمایه گذاری کند باید مطمئن شود که سرمایه ای که برای پروژه ای در نظر دارد بیمه می شود و باید از بازگشت سرمایه اطمینان خاطر داشته باشد که هنوز در این زمینه ها ضعف هایی وجود دارد.
خیام پور ذهنیت منفی نسبت به سرمایه گذاری خارجی، ریسک بالای سرمایه گذاری در کشور، توسعه نامناسب بازار مالی، امنیت مالی و بیمه سرمایه گذار و مقررات اداری پیچیده را پنج قفل در مسیر سرمایه گذاران عنوان کرد.
با توجه به آنچه از سوی فعالین اقتصادی مطرح می شود می توان به این نکته پی برد که تنها سرازیر شدن سرمایه به کشور نمی تواند گره های بیشمار اقتصادی را باز کند و مدیریت پس از اجرایی شدن برجام از اهمیت به سزایی برخوردار است.

شفاف سازی نیاز اصلی اقتصاد ایران
مهرداد عمادی، مشاور ویژه اقتصادی اتحادیه اروپا معتقد است که نخستین عاملی که باید مد نظر قرار داد، سپرده های آزادشده ایران و نحوه خرج کردن آنها در اقتصاد داخل کشور است. اگر این سپرده ها در واردات کالاهای مصرفی خرج شود، نتیجه، مطلوب نخواهد بود.
عمادی همچنین معتقد است شفاف سازی اقتصادی به معنای نظارت دقیق و مستمر دولت و نهادهای قضائی بر عرصه تجارت و اقتصاد است. در شفاف سازی های اقتصادی باید همه ارگان ها و نهادها در نحوه دخل و خرج خود به مراجع ذیصلاح پاسخگو باشند. قانون گریزی، مهمترین عامل کدر شدن اقتصاد ایران طی سالیان سال بوده است.
از سوی دیگر تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که با پتانسیل های فراوانی که در داخل ایران وجود دارد، ایران می تواند در مدت دو سال، تولید صنعتی نه فقط برای مصرف داخلی بلکه برای صادرات، تولید داشته باشد. با این شرایط، ده سال آینده را می توان سال های جهش تکنولوژی در ایران دانست. جهش اقتصادی در تولید ملی با تکیه بر تکنولوژی های روز دنیا در 2 تا 8 سال آینده می تواند در ایران محقق شود و اقتصاد کشور را بین 6 تا 9 درصد به جلو ببرد.
توافق هسته‌ای که نمونه درخشانی از «پیروزی بر جنگ» است، توانسته سایه تخاصم و حتی جنگی دیگر و تنشی دامنه‌دار را از سر خاورمیانه دور کند، می‌تواند و باید، سرآغاز دوره‌ای جدید و موجب نتایجی مثبت برای صلح و ثباتی پایدار در منطقه نیز باشد توافق حاصله، هدف نهایی نیست، بلکه تحولی است که می‌تواند و باید، مبنای دستاوردهای بیشتری باشد. با توجه به اینکه این توافق هم مبنایی عینی فراهم کرده و هم الگوی مناسبی به دست داده، می تواند در جهت تحولی اساسی در منطقه، عمل نماید.
"برجام" و روز تاریخی اجرایی شدن آن به اعتقاد بسیاری از کارشناسان تنها یک توافق هسته ای میان ایران و غرب نیست و قطعا در معادلات جهانی تاثیرات شگرفی خواهد داشت./