اقتصاد بازار: حضور زنان در اقتصادهای نوظهور همیشه به عنوان یکی از اهرمهای ایجاد توسعه پایدار مطرحشده است؛ در اصفهان نیز درصد اشتغال بانوان قابل قبول است اما مسأله مهم، توزیع این اشتغال بین بخشهای مختلف اقتصاد است.
زنان 50 درصد جمعیت هر جامعهای را تشکیل میدهند و در حقیقت نیمی از ظرفیت جامعه برای توسعه و رشد را در اختیار دارند و در جوامع جوانی همچون ایران، تعداد بانوان تحصیلکرده به نسبت آقایان افزایشیافته و بر اساس آمارهای موجود بین 50 الی 60 درصد از دانشجویان کشور را بانوان تشکیل میدهند.
عدم استفاده بهینه و صحیح مطابق با الگوهای ایرانی - اسلامی از این ظرفیت اجتماعی به راحتی در اقتصاد ایران قابل احساس است؛ به این معنی که در مشاغل عادی، نیمی از ظرفیت و در مشاغل تخصصی بیش از نیمی از ظرفیت جامعه اغلب نادیده یا کم دیده میشود و استفاده بالقوه از این ظرفیت میتواند زمینهساز جهش در توسعه اقتصادی شود.
*اصفهان؛ رتبه یک زنان صنعتی
بر اساس آمارهای موجود، بیشترین سهم اشتغال جامعه اصفهان به کارهای صنعتی است و جمعیت خانوادههای کارگری استان به بیش از 1.2 میلیون نفر میرسد؛ سهم اشتغال بانوان در استان اصفهان برابر با 74.6 درصد است که 86 درصد این جمعیت در بخشهای صنعتی فعالیت میکنند.
این در حالی است که ترکیب عرف اشتغال زنان در بخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات به ترتیب 24.7، 21.8 و 53.4 درصد است؛ یعنی در کل کشور پایینترین تمایل اشتغال زنان به بخش صنعت است اما در اصفهان این نسبتها به دلیل ماهیت صنعتی شهر کاملاً عکس شده و البته تعبیر دیگری نیز که میتوان برای این اعداد به کار برد عدم استفاده از پتانسیل اشتغال بانوان در بخشهای خدمات و کشاورزی است.
بهخصوص بخش خدمات که هم سازگاری بیشتری با روحیات بانوان داشته و هم ارزشافزوده بیشتری نسبت به صنعت ایجاد میکند.
*پتانسیلهای اشتغال بانوان در اصفهان
از دید مقامات شهری و استانی و اسناد بالادستی، اصفهان باید در مسیر گردشگری و کریدور علم و فناوری قدم در توسعه بگذارد و خوشبختانه حوزههای گردشگری، علم و فناوری پتانسیل بالای جذب نیروی زن در خود دارند.
در جایی که شهرک و علمی و تحقیقاتی اصفهان به گفته کشمیری(مدیرعامل شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان) به اشتغال زنان در شرایط فعلی نگاه ویژهای داشته است، بهگونهای که امروز 45 درصد از اشتغال شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان به دست زنان است.
پارکهای علم و فناوری، مراکز دانشگاهی، پژوهشگاه، آزمایشگاه در بخش کریدور علم و دانش و هتلها، تورهای گردشگری، مشاور گردشگری، آژانسها، مترجمی و کارهایی از این دست نیز در حوزه گردشگری، همه فرصتهای بکری است که میتواند جاذب بانوان برای مشارکت در توسعه اقتصادی استان باشد.
*موانع اشتغال بانوان در جهان
همانگونه که عنوان شد حضور بانوان در رده بالای مشاغل و همچنین مشاغل تخصصی همچنان با موانعی روبروست که این موانع در کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته بهشدت بیش از سایرین است بهگونهای که حضور زنان در هیئتمدیرهها صعودی است و بهطور متوسط پنج درصد کل زنان شاغل را شامل میشود.
این عدد در بخش مدیران عملیاتی به 33 درصد و مدیران ارشد به 34 درصد میرسد و از جمله موانع مهمی که در گزارشها به آن اشاره شده عبارت است از: محدودیتهای جامعه، فرهنگ، الگو نداشتن، نبود آموزش رهبری برای بانوان و عدم اعتماد به کار آنها و در 40 درصد شرکتها هنوز هیچ برنامهای برای ارتقای شغلی بانوان وجود ندارد.
*راههای افزایش اشتغال بانوان
بر اساس آماری که ارائه شد، درصد اشتغال بانوان اصفهانی عدد قابل قبولی نیست و کیفیت این اشتغال نیز عدد بالایی را نشان نمیدهد چون بیشتر درصد اشتغال بانوان اصفهانی در بخش صنعت یا به زبان سادهتر کارگری است، درحالیکه سطح سواد بانوان اصفهان سطح پایینی نیست و نسبت جمعیت بانوان دانشگاهی اصفهان نسبت بالایی را اختیار کرده است. به علاوه که طبق الگوی اخلاقی- اسلامی جامعه ما حضور زنان در صحنههای تاثیرگذار مهم و ضروری به نظر میرسد و نه برای حضور در مشاغل عادی که صرفا برای هزینه کمتر از حضور بانوان استفاده شود.
از توصیف فوق این نتیجه حاصل میشود که از ظرفیت سرمایه اجتماعی تحصیلکرده بانوان در اصفهان استفاده بهینه صورت نمیگیرد و سیاستگذاران اشتغال اصفهان برای نیل به رشد اقتصادی بالاتر بهجای ایجاد فرصتهای شغلی کارگری باید به فکر جذب نیروهای تحصیلکرده بانو در بخشهای خدماتی باشند.
به طور قطع این سیاست هزینه کمتری نیز نسبت به احداث کارخانه و سیاستهای معمول اشتغالزایی باشد و از سوی دیگر قوانین حمایتی اشتغال بانوان در استان و کشور به شدت ضعیف است و برای این ضعف باید چارهای اندیشیده شود.
منبع: خبرگزاری فارس