از آنجا که بیماری کووید-١٩ بسیاری از فعالیتهای اقتصادی را در رکود فرو برده به همین سبب بسیاری از افراد یا مشاغل خود را از دست دادهاند یا میزان درآمدشان سقوط کرده است و سیاستهای حمایتی از خانوارهای کشور در حوزه خانوار و فعالیتهای اقتصادی ادامه دارد. بر همین اساس در هفته جاری برخی خانوارها دو یارانه را دریافت خواهند کرد، یکی یارانه معمول یا همان یارانه نقدی ۲۴میلیون خانوار و دیگری بخش سوم یارانه کرونایی سه میلیون نفری که در دهکهای کمبرخوردار قرار دارند. همچنین دولت در هفته جاری ثبت نام وام به کارفرمایانی را که به صورت مستقیم و غیرمستقیم از کرونا لطمه خوردهاند، آغاز میکند و پرداخت وام یک میلیون تومانی کرونا را برای حدودا ٤میلیون خانواری که در مرحله قبل آن دریافت نکردند، ادامه میدهد.
هفتهای با دو یارانه
در شرایطی صدودوازدهمین مرحله یارانه نقدی معمول ٧٨میلیون ایرانی شنبه شب به حساب ٢٤میلیون سرپرست خانوار واریز میشود که در بودجه سال جاری مصوب شده که یارانه سه دهک بالای درآمدی از لیست دریافتکنندگان یارانه نقدی حذف شود و مسئولیت شناسایی این افراد نیز به عهده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گذاشته شده است. اما به نظر میرسد با شرایطی که شیوع بیماری کرونا برای بسیاری از مشاغل و در کل برای اقتصاد کشور به وجود آورده است حذف این سه دهک در سال جاری برای چند ماه به تعویق بیفتد، زیرا دولت طی چند ماهه اخیر سیاستهای حمایت از معیشت خانوارهای کشور را مد نظر قرار داده است. البته ناگفته نماند که بخش کوچکی از سه دهک بالایی برخوردار از یارانه نقدی در سال گذشته از دریافت یارانه کنار گذاشته شده بودند.
اما جدای از پرداخت یارانه معمول در هفته جاری، یارانه کرونا که به اقشار کمبرخوردار اختصاص پیدا کرده است و پیش از این نیز چند نوبت از آن پرداخت شده، در هفته چهارم اردیبهشت و از آنجا که مراحل اول و دوم یارانه کرونا در روزهای پایانی دو ماه گذشته واریز شده است، احتمالا مرحله سوم آن نیز به همین ترتیب به حساب این سهمیلیون نفر واریز خواهد شد.
گفتنی است که نخستین بسته حمایتی دولت به اقشار ضعیف و کمبرخوردار آسیبدیده از کووید-١٩ یارانه حمایتی کرونا نام گرفت که طبق اعلام رئیس سازمان برنامه و بودجه، کمک بلاعوض ۲۰۰ تا ۶۰۰هزار تومانی برای سهمیلیون نفر از خانوادههایی است که از کمدرآمدترین اقشار جامعه هستند و براساس گفتههای مسئولان فعلا در چهار نوبت واریز میشود. بر این اساس یارانه کرونا برای خانوادههای یکنفره ۲۰۰هزار تومان؛ دونفره ۳۰۰هزار تومان؛ سهنفره ۴۰۰هزار تومان؛ چهارنفره ۵۰۰هزار تومان و پنجنفره و بیشتر ۶۰۰هزار تومان پرداخت میشود.
مرحله اول این یارانه در هفته پایانی اسفند ماه و مرحله دوم آن در روز سیام فروردین به حساب سرپرستان خانوار این سه میلیون نفر واریز شد. همچنین در نخستین روز اردیبهشت ماه، برای این سهمیلیون نفر که یارانه کرونا دریافت میکنند، بسته حمایتی ماه رمضان واریز شد که به نحوی یارانه کرونا را پنجمرحلهای کرد.
مرحله دوم وام کرونا و ثبتنام وام مشاغل
وام یکمیلیون تومانی دیگر برنامه حمایتی دولت از مردم در شرایط دستوپنجهکردن با شیوع بیماری کووید-١٩ بود که به همه سرپرستان ۲۴میلیون خانوار یارانهبگیر تعلق گرفت اما به گفته مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی تا به حال ۲۰میلیون خانوار آن را دریافت کردهاند و قرار است واریزیها تا پایان اردیبهشت ادامه داشته باشد.
در اینباره گفته شده است که مقرر شده تا وام یکمیلیون تومانی کرونا دومرحلهای شود. به گفته حسین مرزایی، سخنگو تسهیلات حمایتی کرونا در خصوص گروههایی که مشمول دریافت مرحله دوم وام میشوند، گفت: «گروه اول کارگران ساختمانی هستند که اطلاعات این گروه را سازمان تأمین اجتماعی به وزارت کار اعلام میکند؛ گروه دوم رانندگان و دستفروشان هستند که وزارت کشور معرفی میکند و اتاق اصناف ایران کارگرانی که با شیوع ویروس کرونا بیکار یا متحمل ضرر شدهاند و بیمه نیستند را به عنوان گروه سوم شناسایی و به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی معرفی میکنند.» به گفته او این مبلغ به خانوارهای یکنفره مرحله دوم وام کرونا تعلق نمیگیرد، خانوارهای دو و سه نفره ۵۰۰هزار تومان و گروه سوم یکمیلیون دیگر دریافت خواهند کرد.
در کنار این حمایتهای اقتصادی برای افراد و خانوارها، کسبوکارها نیز وعدههای حمایتی بسیاری در روزهای کرونایی از مسئولان گرفتهاند و در روند اجرایی این دست از حمایتها ثبتنام اینترنتی کارفرمایان در سامانه «کارا» برای دریافت وام کرونا در هفته جاری آغاز میشود و ۱۳ رسته شغلی مبالغی بین ۱۲ تا ۱۶میلیون تومان به ازای هر فرد دریافت میکنند. بر این اساس قرار است به کارفرمایانی که به صورت مستقیم و غیرمستقیم از کرونا لطمه خوردهاند، تسهیلات با نرخ سود ۱۲درصد و بازپرداخت بیستوچهار ماهه داده شود.
بنا بر اعلام وزارت کار، مبلغ پرداختی این وام برای هر کارگاه به تعداد افراد شاغل در هر بنگاه بستگی دارد که بین ۱۲ تا ۱۶میلیون تومان متغیر است. بر این اساس بنگاههایی که بهاجبار تعطیل شدهاند به ازای هر فرد بیمهشده ۱۶میلیون تومان و برای واحدهای کسبوکاری که تعطیل نشدهاند به ازای هر فرد شاغل به کار ۱۲میلیون تومان تسهیلات پرداخت خواهد شد.
وزارت کار همچنین نحوه تخصیص این وام را مشخص کرده است، به نحوی که در خصوص کارگاههایی که ۱۶میلیون تومان به ازای هر فرد دریافت میکنند باید ۵۰درصد این مبلغ برای پرداخت هزینههای دستمزد و ۵۰درصد آن نیز برای سایر هزینههای عملیاتی کسبوکار مصرف شود. درباره گروه دیگر کارفرمایان که ۱۲میلیون تومان را بهازای هر فرد دریافت میکنند نیز ۷۰درصد برای پرداخت مزد شاغلان و ۳۰درصد به سایر هزینههای عملیاتی کسبوکار تخصیص یابد. آنطور که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی عنوان کرده است، هزینهکردن تسهیلات دریافتی از سوی کارفرمایان در محلی غیر از موارد تعیینشده، مجاز نیست. طبق گفته محمد شریعتمداری، وزیر کار، از هفته پیش رو ثبتنام کارفرمایان در سامانه «کارا» به آدرس kara.mcls.gov.ir آغاز میشود. همچنین قرار بوده است که از روز هفدهم اردیبهشتماه وزارت کار به کارفرمایان پیامکی ارسال کنند تا این افراد از هفته آینده با مراجعه به سامانه کارا ثبت نام خود را
انجام دهند.
گفتنی است که ۱۳ رسته شغلی که مشمول دریافت این تسهیلات میشوند شامل مراکز تولید و توزیع غذاهای آماده، مراکز مربوط به گردشگری، سرویس حملونقل برونشهری، سرویس حملونقل درونشهری، دفاتر خدمات مسافربری، گردشگری و زیارتی، مراکز تولید و توزیع پوشاک، کارگاهها و کارخانههای تولید و توزیع کیف و کفش، مراکز تولید و توزیع آجیل و خشکبار، قنادیها، شیرینیفروشیها و آبمیوهفروشیها، باشگاهها و مجتمعهای ورزشی و تفریحی، مجتمعهای آموزشی، فرهنگی، هنری و مراکز رسانهای، مراکز تولید، توزیع و فروش صنایع دستی، موسسات خصوصی که پروانه بهرهبرداری از وزارت بهداشت درمانی و آموزش پزشکی مثل آزمایشگاهها، پاراکلینیکها و آموزشگاههای رانندگی، آرایشگاهها و سالنهای زیبایی و گرمابهها دارند.