نفت بعد از تجربه یک هفته پر تلاطم، سرانجام هفته کاری گذشته را مثبت به پایان برد. به این ترتیب بعد از ثبت دو هفته منفی، طلای سیاه توانست هرچند محدود، اما کارنامه هفتگی خود را در هفته منتهی به ۱۶ آگوست مثبت به جا بگذارد. نگاهی به نمودار قیمتها در هفته کاری گذشته، نوسانات چشمگیری را در بازار نفت نشان میدهد که میتواند بیش از هر چیز نشاندهنده سردرگمی بازار از شرایط سیاسی و اقتصادی باشد که ردپای رئیسجمهوری آمریکا در آن به وضوح دیده میشود.
براساس این گزارش، شاخص نفت خام برنت روز جمعه گذشته روی قیمت ۶۴/ ۵۸ دلار بر بشکه بسته شد که تنها ۱۱ سنت، معادل ۱۸/ ۰ درصد بالاتر از قیمتها در ابتدای هفته بود. نفت خام آمریکا نیز شرایطی مشابه داشت و با ۳۷ سنت رشد قیمت نسبت به ابتدای هفته، رشد هفتگی ۶۷/ ۰ درصدی را از خود به جا گذاشت. رشد هفتگی اندک قیمت نفت در شرایطی رقم خورد که اگر گزارش روز جمعه اوپک از چشمانداز بازار نفت کمی خوشبینانه بود، رشد هفتگی قویتری در بازار نفت رقم میخورد. رفت و آمد قیمت برنت در هفته گذشته، بهای این نفت شاخص بازار را در روز سهشنبه با ۴ درصد رشد نسبت به معاملات روز دوشنبه قرار داد. اما این روند در معاملات دو روز بعد مسیر نزولی را برگزید و به ترتیب منفی ۳ و منفی ۲ درصد را تجربه کرد. روند رو به رشد قیمتها در روز جمعه نیز که با تکیه به آمارهای مثبت از خردهفروشی در آمریکا آغاز شده بود، در نهایت با انتشار گزارش ماه جولای اوپک، عقبنشینی کرد. با این حال آن طور که بلومبرگ گزارش میدهد، در نهایت این چراغ سبز دونالد ترامپ به آشتی تجاری با چین بود که باعث شد رشد قیمتها در واپسین ساعات معاملات نفت در هفته گذشته حفظ شود.
بازار نفت مانند سایر بازارهای کالایی از ضربههای جنگ تجاری ترامپ با چین در امان نبوده اما در عین حال بروز کوچکترین نشانهها از بهبود روابط این دو غول اقتصادی نیز، موتور رشد این بازار میشود. مانند چراغ سبز اخیر ترامپ به ملاقات قریبالوقوع با رئیسجمهوری چین. اعلام این خبر در شرایطی وضعیت بازار نفت را تا حدودی بهبود بخشیده است که پیش از این افزایش تنشها میان چین و آمریکا باعث شده بود نفت دو هفته پیاپی را منفی به پایان ببرد. افزایش تنشهای تجاری آمریکا و چین، از سال قبل تا کنون بیم کند شدن رشد اقتصاد جهانی را بهعنوان زیربنای تقاضای نفت خام به همراه داشته است.
به این ترتیب در شرایطی که بازار نفت یک هفته پرتلاطم از نگرانی از ریسکهای ژئوپلیتیک و ترس از کند شدن رشد تقاضای نفت خام را پشت سر میگذاشت، اعلام این خبر از سوی ترامپ که «به زودی با رئیسجمهور چین صحبت خواهم کرد»، موجی از ثبات و امیدواری را به بازار نفت آورد.
ترامپ اخیرا موضوع وارد کردن ۳۰۰ میلیارد دلار دیگر از کالاهای وارداتی چین به آمریکا به دایره تعرفهها را مطرح و تقریبا تمامتجارت چین با این کشور را مشمول تعرفه کرد. چین نیز در کنار انجام اقدامات متقابل، نرخ یوآن را برای حفظ توان صادراتی کاهش داد. این اقدام در حالی اعتراض آمریکا را به همراه داشت که در میان فعالان بازار نگرانی از وقوع یک جنگ ویرانکننده ارزی را افزایش داد. با این حال ابراز تمایل رئیسجمهوری آمریکا برای مذاکره رو در رو با رئیسجمهوری چین، نگرانیها را کاهش داد. با این حال، نگرانی از کاهش رشد تقاضای نفت خام همچنان در بازار وجود دارد. گزارش روز جمعه اوپک که در آن چشماندازی از آینده بازار تصویر شده بود نیز بر این نگرانی افزود. طبق این گزارش، تا پایان سالجاری میلادی شاهد روند نزولی رشد تقاضا در بازار نفت خواهیم بود؛ موضوعی که بر افت قیمتها اثر مستقیمی دارد. در تازهترین گزارش ماهانه اوپک، چشمانداز این سازمان از رشد تقاضای نفت خام در سالجاری میلادی مورد بازنگری قرار گرفته و ۴۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است.
به گزارش بلومبرگ، با وجود افزایش هفتگی بهای نفت، قیمت این کالای استراتژیک هنوز نسبت به آغاز این ماه (آگوست) چیزی حدود ۱۰ درصد کاهش دارد. میتوان گفت در شرایطی که فشار جنگ تجاری آمریکا و چین بردوش بازار بود، اقدامات عربستانسعودی در جهت کاهش عرضه به بازار نفت در ماه آینده میلادی، در حفظ قیمتها اثرگذار بود. هرچند مقامات آگاه در عربستان سعودی اعلام کردهاند این کشور در سپتامبر روزانه ۷۰۰ هزار بشکه از صادرات خود کم خواهد کرد؛ اما انتشار آمارهایی از دومین هفته رشد ذخایر تجاری نفت خام آمریکا و همچنین دادههای اقتصادی ضعیف از بزرگترین اقتصادهای اروپا و آسیا میتواند مانعی از اثرگذاری عمیق اقدامات عربستان در زمینه کنترل ریزش قیمت نفت در بازار باشد. در عین حال گزارش اوپک نیز همچون مانعی تازه بر سر راه سعودیها قرار دارد؛ مگر اینکه اوپک تصمیم به تعمیق کاهش تولید روزانه تولیداتش یا طولانیتر کردن دوره اجرای آن بگیرد.
در چنین شرایطی، کارشناسان بازار نفت را همچنان مستعد نوسانات شدید ارزیابی میکنند. این کارشناسان عقیده دارند قیمت نفت در حال حاضر اثرپذیری بالایی از اقتصاد جهانی دارد. بنابراین قیمتها همچنان بین نگرانیهای اقتصادی و امیدواریها از پایان اختلافات تجاری دو غول اقتصادی در رفت و آمد خواهد بود.
در میان تمام مولفههایی که بر قیمت نفت اثر میگذارد، افزایش یا کاهش تعداد دکلهای حفاری نفت خام در آمریکا از اهمیت بالایی برخوردار است. به این ترتیب که رشد این دکلها بهعنوان نشانهای از افزایش تولید نفت آمریکا در آینده شناسایی شده و بر قیمتها فشار میآورد و برعکس. با در نظر گرفتن این اثرگذاری، روز گذشته رویترز به نقل از بیکر هیوز گزارش داد تعداد دکلهای حفاری فعال در آمریکا برای نخستین بار در هفت هفته گذشته با رشد همراه شده است.
براساس این گزارش، شرکتهای نفتی آمریکا در هفته منتهی به ۱۶ آگوست، تعداد دکلهای حفاری فعال را ۶عدد افزایش دادند. این میزان رشد در دکلهای حفاری فعال آمریکا، از آوریل به این سو بزرگترین رشد به شمار میرود. با این میزان رشد، مجموع تعداد دکلهای حفاری نفت در آمریکا به ۷۷۰ عدد رسید. در مدت مشابه سال قبل، این تعداد ۸۶۹ عدد بود. نکتهای که در این میان وجود دارد، این است که با وجود کاهش تعداد دکلها روند تولید در اکثر حوزههای نفتی افزایش داشته است. علت اصلی، افزایش بهرهوری در برداشت نفت از این میادین به دلیل رشد تکنولوژی تولید است. این به این معنا است که میزان نفت و گاز برداشتشده از هر دکل حفاری شده، به میزان قابلتوجهی افزایش پیدا میکند.
در این میان نگاهی به پیشبینی این هفته اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان میدهد این سازمان انتظار دارد تولید نفت در آمریکا از هفت میدان اصلی نفت شیل این کشور، در ماه آینده میلادی به میزان ۸۵ هزار بشکه در روز افزایش پیدا کند. درصورت تحقق این پیشبینی، تولیدات نفت شیل آمریکا به رکورد ۷۷/ ۸ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. اداره اطلاعات انرژی آمریکا به طور کلی انتظار دارد تولید روزانه نفت خام آمریکا در پایان ۲۰۱۹ به طور میانگین به ۲۷/ ۱۲ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند. میانگین تولید روزانه نفت خام آمریکا در ۲۰۱۸ ۹۹/ ۱۰ میلیون بشکه در روز بوده است. براساس گزارشهای موجود، تولیدکنندگان مستقل نفت و گاز در آمریکا قصد دارند در سالجاری میلادی ۱۱ درصد کمتر نسبت به سال قبل هزینه کنند؛ اما در مقابل شرکتهای بزرگ نفتی قصد دارند ۱۶ درصد بیشتر در سالجاری هزینه کنند. به این ترتیب میتوان مشاهده کرد رشد تولید نفت خام آمریکا در سالجاری میلادی همچنان بهعنوان یک تهدید برای تلاشهای اوپک در زمینه کاهش تولید به منظور حفظ قیمتها وجود دارد.