با نزدیک شدن به بهبودی پس از دوران همهگیری، اقتصاد جهانی در دهههای آینده شاهد تغییرات عمدهای خواهد بود. مهمتر از همه، پیشبینی میشود چین از ایالات متحده عبور کند و به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل شود. به گزارش visualcapitalist، کانون اقتصادی جهان مدتهاست که از اروپا و آمریکای شمالی به سمت آسیا میرود. این تغییر جهانی با آغاز کاهش موانع تجاری و آزادی اقتصادی بیشتر باعث جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) شد. یکی دیگر از عوامل محرک اصلی، بهبود زیرساختها و ارتباطات و افزایش کلی پیچیدگی اقتصادی در منطقه بود.
در این بررسی از دادههای سیزدهمین ویرایش جدول لیگ جهانی اقتصاد ۲۰۲۲ استفاده شده؛ یک پیشبینی که توسط مرکز تحقیقات اقتصاد و تجارت (CEBR) منتشر شد. طبق برآوردها در جدول لیگ جهانی اقتصاد ۲۰۲۲، یک سال پیش، این موسسه امیدوار بود که اثرات اقتصادی این بیماری همهگیر به طور نسبتا سریعی از بین برود. اما اکنون انتظار میرود که تولید ناخالص داخلی جهانی به دلار در سال ۲۰۲۲ بیشتر از آنچه قبل از همهگیری بود، باشد و برای نخستینبار در آن سال به بیش از ۱۰۰ تریلیون دلار برسد. سال گذشته پیشبینی این موسسه این بود که این رقم تنها در سال ۲۰۲۴ محقق خواهد شد.
اما ظهور نوع اومیکرون در پایان سال این موضوع را یادآوری کرد که همهگیری هنوز با ما و حتی در جوامع بسیار واکسینه شده است. با این حال، اگرچه این بیماری ادامه دارد، ایمنی بهبودیافته در بسیاری از کشورها محدودیتهای سختتر را امکانپذیر میکند، در حالی که سازگاری اقتصادی بیشتر به این معنی است که محدودیتهای مجدد ضربه کمتری نسبت به تکرارهای قبلی وارد میکند.
چین چه زمانی به بزرگترین قدرت اقتصادی تبدیل خواهد شد؟
انتظار میرود اقتصاد چین تا سال ۲۰۳۰ از ایالات متحده پیشی بگیرد. بهبود سریعتر از حد انتظار در ایالات متحده در سال ۲۰۲۱ و مبارزات چین تحت سیاستهای کووید صفر باعث شده که حضور این کشور در رتبه اول حدود دو سال به تعویق بیفتد. چین رشد مثبت تولید ناخالص داخلی خود را به دلیل ثبات ارائه شده توسط تقاضای داخلی حفظ کرده است. این موضوع ثابت شده که در حفظ رشد اقتصادی کشور بسیار مهم است. سیاست مالی و اقتصادی چین قبل از همهگیری به دلیل ترس از محدودیتهای تجاری رو به رشد غرب بر این موضوع متمرکز شده بود.
خیز هند برای رده سوم اقتصاد جهان
انتظار میرود هند با پیشبینی ۸/۱۰ تریلیون دلار در سال ۲۰۳۱ به سومین کشور بزرگ از نظر تولید ناخالص داخلی تبدیل شود. با نگاهی به گذشته، هند در سال ۲۰۰۶ تنها ۹۴۹ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی داشت. در حال حاضر تولید ناخالص داخلی هند بیش از سه برابر شده و در سال ۲۰۲۲ به ۱/۳ تریلیون دلار رسیده است. پیشبینی میشود طی ۱۵ سال آینده دوباره رشد سه برابری را تجربه کند. عقبه این رشد چشمگیر چیست؟
برای شروع، اقتصاد این کشور نسبت به سایر کشورها فضای بسیار بیشتری برای بهبود داشت. جمعیتشناسی نیز به نفع کشور کار میکند. در حالی که میانگین سنی در بسیاری از اقتصادهای رشدیافته در حال افزایش است، هند نیروی کار جوانی دارد. در واقع، میانگین سنی هند ۲۰ سال کمتر از ژاپن است که در حال حاضر سومین اقتصاد بزرگ جهان است.
طی ۶۰ سال گذشته، صنعت خدمات به حدود ۵۵ درصد از تولید ناخالص داخلی هند رونق بخشیده است. ارتباطات راه دور، نرمافزار و فناوری اطلاعات بیشترین درآمد را در این بخش ایجاد میکنند. فناوری اطلاعات به تنهایی ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را تولید میکند. نیروی کار بزرگ هندی با دانش فنی و انگلیسیزبان برای شرکتهای بینالمللی مانند اینتل، گوگل، متا، مایکروسافت، آیبیام و بسیاری دیگر جذاب است، در حالی که عرصه استارتآپهای داخلی همچنان به شکوفایی خود ادامه میدهد.
دولت هند همچنین به دنبال «مشوقهای مرتبط با تولید» (یعنی یارانهها) برای شرکتهای چندملیتی است که به دنبال تنوع بخشیدن به تولید خود به دور از چین هستند. در صورت موفقیتآمیز بودن این مشوقها، تعداد بیشتری از پنلهای خورشیدی و گوشیهای هوشمند جهان در داخل مرزهای هند تولید خواهد شد. (جدول یک)
رتبهبندی اقتصاد جهانی در سال ۲۰۳۱
تا سال ۲۰۳۱، تغییرات عمدهای در رتبهبندی قدرت اقتصادی جهانی رخ خواهد داد. همانطور که پیش از این گفته شد، چین از نظر تولید ناخالص داخلی به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل خواهد شد و هند سومین اقتصاد بزرگ جهان خواهد بود. در ادامه نگاهی به ۱۰ اقتصاد برتر جهان تا سال ۲۰۳۱ انداختهایم. از میان پنج اقتصاد برتر جهان، سه اقتصاد بزرگ در آسیا واقع شدهاند: چین، هند و ژاپن- که این امر نشاندهنده چگونگی تغییر قدرت اقتصادی به سمت مراکز بزرگ جمعیتی در آسیا است. اروپا چهار کشور در ۱۰ کشور برتر خواهد داشت: آلمان، بریتانیا، فرانسه و ایتالیا. از آمریکای جنوبی، تنها برزیل در بین ۱۰ اقتصاد برتر جهان ظاهر میشود.
تا سال ۲۰۳۱ چین با پیشبینی ۶/۳۷ تریلیون دلار به نخستین قدرت بزرگ اقتصادی جهان بدل خواهد شد و پایان یکهتازی آمریکا در عرصه اقتصاد جهانی خواهد بود. ایالات متحده نیز در سال ۲۰۳۱ با پیشبینی ۴/۳۵ تریلیون دلار به رتبه دوم اقتصاد جهان سقوط میکند. بلندپروازیهای هند سرانجام این کشور را با پیشبینی ۸/۶ تریلیون دلاری به رده سوم اقتصادی جهان میرساند.
رده چهارم را نیز یک کشور دیگر آسیایی تصاحب میکند؛ ژاپن با پیشبینی ۴/۶ تریلیون دلاری تا این سال چهارمین اقتصاد بزرگ جهان خواهد شد. آلمان با پیشبینی ۳/۶ تریلیون دلاری در رده پنجم جای خواهد گرفت. بریتانیا با پیشبینی ۶/۴ تریلیون دلاری ششمین اقتصاد بزرگ جهان خواهد شد. فرانسه سومین کشور اروپایی این جدول نیز با پیشبینی ۲/۴ تریلیون دلاری در رده هفتم این جدول قرار میگیرد. برزیل نیز با پیشبینی ۱/۳ تریلیون دلاری در رده هشتم این جدول و کانادا با پیشبینی ۰/۳ تریلیون دلاری رده بعدی را به خود اختصاص میدهد. تا سال ۲۰۳۱ ایتالیا نیز با پیشبینی ۰/۳ تریلیون دلاری به دهمین اقتصاد جهان بدل میشود. (جدول ۲)
بر اساس این پیشبینیها، روسیه در سال ۲۰۳۱ از میان ۱۰ کشور برتر اقتصادی خارج میشود. البته باید دید که تحریمهای کوبنده و انزوای جهانی چه تاثیری بر مسیر اقتصادی این کشور خواهد داشت.
حال سوال بزرگ این است که آیا این امر اجتنابناپذیر است که چین طبق این پیشبینی در اقتصاد جهانی مقام اول را به دست آورد؟ حقیقت این است که هیچ چیز تضمینشده نیست. سایر پیشبینیها سناریوهای جایگزین معقولی را برای اقتصاد چین ترسیم کردهاند. بحران بدهی، انزوای بینالمللی یا کاهش جمعیت میتواند اقتصاد چین را برای مدت طولانیتر از حد انتظار در جایگاه دوم نگه دارد.
منبع: جهان صنعت/ فاطمه رحیمی