بیثباتیهای سیاسی و اقتصادی در ترکیه، وضعیت بحرانی در این کشور ایجاد کرده است. پس از افت ۵۰درصدی ارزش لیر ترکیه در سال جاری میلادی، سرمایهگذاران خرد این کشور به دنبال راهی برای حفظ ارزش دارایی خود هستند. به علت گرانی و سختی نگهداری برخی از داراییهای ضد تورمی، مردم به سمت نگهداری توکنهای ارزانقیمت بازار رمزارزها هجوم بردهاند.
درحالی که بیتکوین زیر محدوده ۵۰ هزار دلار درحال معامله است، معاملهگران در ترکیه از ترس تورم، سرمایه خود را عمدتا به شیبا اینو و تتر تبدیل میکنند. تورم ترکیه در ماه نوامبر به ۱۳/ ۲۱ درصد رسید که بالاترین میزان در سال جاری میلادی است. اما چرا مردم ترکیه شیبا و تتر را به بیتکوین ترجیح میدهند؟شش ماه پیدرپی است که نرخ تورم در ترکیه درحال رشد است و در ماه اخیر عدد ۳/ ۲۱ به ثبت رسیده است که بسیار بیش از پیشبینی تحلیلگران اقتصادی بوده است. این موضوع درحالی رخ داده که تورم سالانه اکتبر نیز ۹/ ۱۹ درصد بوده است. در ماه نوامبر تورم ماهانه در ترکیه ۵۱/ ۳ درصد بوده درحالی که ۲۰ اقتصاددان پیشبینی کرده بودند نرخ تورم بهطور متوسط ۳ درصد باشد.
درحال حاضر تورم ترکیه به بیشترین میزان ۳ سال اخیر رسیده و افزایش پیدرپی تورم و سیاستهای نامناسب اردوغان افق تورم ترکیه را در هالهای از ابهام فروبرده است. در کنار تورم ترکیه، تورم جهانی نیز باعث شده است که شرایط برای مردم ترکیه سختتر شود. بر اساس دادههای ارائه شده از سوی بلومبرگ، تورم مواد خام ۶/ ۵۴ درصد بوده و تورم مواد غذایی که تقریبا یک چهارم سبد مصرفی خانوار را تشکیل میدهد حدود ۱۱/ ۲۷ درصد بوده است. تمام این عوامل تورمی، مردم ترکیه را به این سمت حرکت داده تا جهت حفظ ارزش داراییهای خود، به ابزار حفظ ارزش و ضد تورمی روی آورند. یکی از اصلیترین داراییهایی که صندوقهای پوشش ریسک در زمان تورم ایجاد شده در نتیجه شیوع ویروس کرونا به سراغ آن رفتند، بیتکوین بود. بیتکوین به عنوان نخستین و بزرگترین رمزارز بازار رمزارزها به نظر گزینه خوبی برای حفظ ارزش دارایی است. اما آمارها نشان میدهد که مردم ترکیه به جای بیتکوین، به سراغ آلتکوینها رفته و عمدتا نیز تتر و شیبا خریداری میکنند. آمار معاملات بایننس در ترکیه نشان میدهد درحالی که حجم معاملات بیتکوین به لیر ۹۱۸ میلیون دلار بوده است، حجم معاملات شیبا به لیر بیش از ۵ برابر این میزان یعنی ۲۶/ ۵ میلیارد دلار و حجم معاملات تتر به لیر ۵۸/ ۵ میلیارد دلار بوده است. صابری آیگون، یک تاجر پارچه و معاملهگر بازار رمزارزها در ترکیه در مصاحبه با خبرگزاری Coin Desk گفت: تورم رسمی اعلام شده ۲۱ درصد است، ولی آنچه در سطح بازار و بین مردم احساس میشود، تورمی بیش از ۵۰ درصد است. به گفته وی اولویت اول مردم طلا و اولویت دوم هم دلار است. پس از خرید طلا و دلار، اولویت مردم ترکیه خرید توکنهای ارزانقیمت مانند SHIB، VET و XRP است. علت عدم تمایل خریداران ترکیه به خرید بیتکوین، گران بودن آن است.
شیبا با تعداد توکنهای بسیار زیاد برابر با یک کوادریلیون عددی در مقایسه با رمزارزهای دیگر بهشدت ارزان است. ارزش هر توکن شیبا نسبت به لیر ترکیه برابر با ۰۰۰۴۹/ ۰ است درحالی که برای هر بیتکوین باید حدود ۶۸۶ هزار لیر پرداخت شود. اگرچه درحال حاضر معامله با رمزارزها در ترکیه ممنوع است، ولی مالکیت و در اختیار داشتن رمزارز جرم نیست، ولی باتوجه به محبوبیت روزافزون تتر در ترکیه، احتمال افزایش حساسیت نهادهای قانونگذار به این رمزارز بیشتر خواهد شد. علت این امر آن است که استفاده از رمزارزها به عنوان یک راه غیربانکی فرار سرمایه میتواند بهشدت به آبروی اقتصاد ترکیه صدمه وارد کند. اما ترکیه تنها کشوری نیست که سرمایهگذاران خرد برای حفظ ارزش دارایی به رمزارزها پناه آوردهاند. در هند نیز مردم به سمت خرید رمزارزهای ارزان قیمت مانند شیبا و دوجکوین روی آوردهاند و ریسک این رمزارزهای بدون پشتوانه میتواند بهشدت به سرمایه این افراد آسیب وارد کند.