هجمه جهانی علیه چین و مقصر دانستن این کشور نسبت به تعلل در اعلام منشأ این ویروس هنوز ادامه دارد، تا جایی که آمریکا آن را ویروس چینی خوانده و اخیرا استیو بنن، استراتژیست سابق دونالد ترامپ آزمایشگاه ووهان را به چرنوبیل بیولوژیک تشبیه کرده است.
در این میان تیمی از کارشناسان سازمان بهداشت جهانی برای بررسی و تحقیق در مورد منشأ شیوع ویروس کرونا به چین سفر کردهاند، این در حالی است که گفته میشود در این تحقیق، آزمایشگاه ووهان مورد بررسی قرار نخواهد گرفت. سازمان بهداشت جهانی ظاهرا بازدید از موسسه ویروسشناسی ووهان را از دستور خارج کرده و احتمال ساخت یا دستکاری ویروس توسط این موسسه را منتفی دانسته است.
به نوشته روزنامه ساوت چاینا مورنینگ پست، تیم دو نفره سازمان بهداشت جهانی شامل یک کارشناس حیوانات و یک متخصص بیماریهای همهگیر است که از چند روز گذشته در چین بودهاند، اما مشخص نیست این تیم از چه مکانهایی بازدید کردهاند.
سازمان بهداشت جهانی هفته پیش اعلام کرد تیمی پیشرو را راهی چین میکند تا درباره منشأ ویروس کرونا تحقیق کند، اما چین و این سازمان هنوز بیانیهای درباره نحوه فعالیت این تیم منتشر نکردهاند.
ساوت چاینا نوشته است اگرچه کارشناسان بهداشت جهانی دو روز گذشته در چین بودهاند اما رسانهها و دولت هنوز اطلاعرسانی دقیقی در این باره نکردهاند و مشخص نیست آیا آنها با مرکز پیشگیری و کنترل بیماری یا نهاد دیگری در چین ارتباط برقرار کردهاند یا خیر.
هدف این تیم تعامل با کارشناسان و متخصصان امور بهداشتی و دانشمندان چینی است تا زمینه برای تیم اصلی سازمان بهداشت جهانی برای سفر به چین مهیا شود. زمان دقیق سفر این هیات هنوز اعلام نشده است. مواردی از ابتلا به ویروس کرونا اولین بار در شهر ووهان واقع در مرکز چین گزارش شد. غرب به خصوص آمریکا بارها از چین به دلیل شیوع این بیماری انتقاد کردهاند حتی بر اساس برخی ادعاهای غیرمستند که با تکذیب آن از سوی چین مواجه شد نیز مدعی شدند این ویروس احتمالا از آزمایشگاهی در شهر ووهان به بیرون سرایت کرده است.
چین اعلام کرده است برای ساخت واکسن، یافتن منشأ بیماری، درمان و تحقیق پیرامون این ویروس از همکاری با سازمان بهداشت جهانی دریغ نخواهد کرد و بارها با این سازمان مبادله اطلاعاتی داشته است. به نوشته ساوت چاینا، به باور شماری از دانشمندان باوجود ادامه تحقیقات و تلاشها برای ساخت واکسن، بعید به نظر میرسد هیچ کشوری بتواند واکسن کرونا را تا قبل از سال آینده میلادی تولید کند.
عدم بازرسی آزمایشگاه ووهان
یک آزمایشگاه ویروس کرونا در ووهان؛ شهری که کووید۱۹ از آنجا شایع شد، برای یافتن مبدأ همهگیری ویروس مورد بازدید بازرسان سازمان بهداشت جهانی قرار نخواهد گرفت.
سازمان بهداشت جهانی که بازرسانی را برای انجام ماموریت به ووهان اعزام کرده است، میگوید آنها فقط برای «درک بهتر نحوه میزبانی حیوانات از کووید۱۹ و اطمینان از اینکه بیماری چگونه از حیوان به انسان سرایت کرده است» به این ماموریت رفتهاند. طبق این اطلاعیه، سازمان بهداشت جهانی ظاهرا بازدید از موسسه ویروسشناسی ووهان را از دستور کار خارج کرده و احتمال ساخت یا دستکاری ویروس توسط این موسسه را منتفی دانسته است.
سران سازمان بهداشت جهانی همچنین حاضر به ارائه جزئیات اماکن یا افرادی که مورد بازرسی و ملاقات بازرسان قرار خواهند گرفت نشدند، هر چند گفته میشود که مقامات چینی تمام تحرکات آنها را زیر نظر داشته و در صورت لزوم محدود میکنند.
پیش از این مطرح شد که این آزمایشگاه به مدت یک دهه به نمونهای از ویروس کرونا دسترسی داشته که ۲/۹۶ درصد به کووید۱۹ شباهت دارد. این موضوع باعث گمانهزنیهایی درباره مبدا ویروس شد، اما دانشمندان مصرانه بر این باورند که رمز ژنتیک ویروس حکایت از جهش طبیعی آن دارد. ریچارد ابرایت، زیستشناس مولکولی در دانشگاه راتگرز نیوجرسی میگوید: بازرسی اگر میخواهد ارزشی داشته باشد، باید احتمال وارد شدن ویروس به بدن انسان در اثر یک حادثه آزمایشگاهی را مورد بررسی قرار دهد. او اضافه کرد: سازمان بهداشت جهانی حتی باید بررسی کند که آیا توان ویروس به آلوده کردن انسان از طریق دستکاریهای آزمایشگاهی بالاتر رفته است.
نشت ویروس کرونا از «چرنوبیل بیولوژیک» در ووهان
این در حالی است که استیو بنن، استراتژیست سابق کاخسفید که روابط نزدیک خود را با دولت حفظ کرده، به نشریه «میل» گفت: دانشمندان آزمایشگاه ووهان چین که به کشورهای اروپایی، بریتانیا و آمریکا پناهنده شدهاند، هماکنون در حال همکاری با سرویسهای اطلاعاتی هستند.
به گفته بنن که به دونالد ترامپ مشاوره میداد، سرویسهای اطلاعاتی در حال گردآوری مدارک علیه پکن هستند. بنن آنچه در ووهان چین رخ داده را یک «چرنوبیل بیولوژیک» توصیف کرد که مانند فاجعه چرنوبیل عوامل دولتی تلاش کردند برای حفاظت از خود روی آن سرپوش بگذارند.
بنن به میل گفت: «میدانم برخی متخصصان از چین و هنگکنگ که از اواسط فوریه به کشورهای غربی پناهنده شدهاند در حال همکاری با افبیآی، امآی۶ و امآی۵ هستند تا روشن شود که در موسسه ویروسشناسی ووهان چه اتفاقی افتاده است.» به گفته بنن فرانسه که به ساخت آزمایشگاه ویروسشناسی ووهان کمک کرده بود نیز در حال کمک به این پرونده است. او اطلاعات الکترونیکی و کارشناسان پناهنده شده به غرب را شواهد قانعکننده در این پرونده حقوقی توصیف کرد.
بنن که سابقه فعالیت در شورای امنیت ملی آمریکا را دارد در ادامه گفت: آنها هنوز با رسانهها صحبت نمیکنند. اما افرادی هستند که از آزمایشگاه ووهان و دیگر آزمایشگاهها به غرب آمدهاند و برای گردآوری مستندات علیه حزب کمونیست چین تلاش میکنند. او اضافه کرد: به گمانم مردم از شنیدن نتیجه تحقیقات شوکه خواهند شد.
به گفته بنن پروندهای تشکیل شده که نشان میدهد ویروس کرونا در نتیجه تحقیقات برای تولید واکسنها و داروهای درمانکننده ویروسهایی مانند سارس به طور تصادفی به خارج از آزمایشگاه ویروسشناسی ووهان سرایت کرده است.
احتمال نشت ویروس از موسسه ویروسشناسی در ووهان از ماهها پیش به عنوان یکی از عوامل شیوع بیماری همهگیر کووید۱۹ در جهان مطرح است. یکی دیگر از احتمالها نیز شیوع آن از مبدا بازار ترفروشی در ووهان بود. با این حال دیلی میل گزارش داده که مقامات چین نیز به این نکته اعتراف کردهاند که بازار ترفروشی و فروش حیوانات زنده مبدا ویروس نبوده و این ویروس به آن انتقال یافته است.
بنن از کشورهای غربی خواست برای مقابله با چین با یکدیگر همکاری کنند. او گفت نشت ویروس از آزمایشگاه خیلی هم سخت نیست و به همین دلیل است که آزمایشگاهها بسیار خطرناک هستند.
این در حالی است که کشورهایی مانند استرالیا نیز هدایت گروهی را برعهده دارند که منشأ ویروس کرونا را از طریق تحقیقات مستقل دنبال میکنند، اما مقامات چین در واکنش به این تحقیقات مستقل این کشورها را به قطع روابط تجاری تهدید کردهاند. استرالیا اخیرا هدف مجموعهای از حملههای سایبری گسترده قرار داشت که گمان میرود با حمایت دولت چین انجام شده باشد.
بنن میگوید چه ویروس از آزمایشگاه آمده باشد و چه از بازار ووهان، دولت چین در اطلاعرسانی پنهانکاری کرده است. این در حالی است که تایوان در تاریخ ۳۱ دسامبر به طور رسمی به سازمان بهداشت جهانی گزارش داده بود که نوعی اپیدمی از استان هوبئی چین (جایی که شهر ووهان در آن قرار دارد) بیرون آمده است. اما دولت پکن دوم ژانویه در این زمینه اطلاعرسانی کرده است.
به گفته بنن در صورتی که دولت چین صادق بود و به موقع اطلاعرسانی میکرد از همهگیری گسترده جهانی و از دست رفتن جان صدها هزار نفر جلوگیری میشد و اقتصاد اغلب کشورهای جهان به شدت آسیب نمیدید.
آمریکا بارها چین را به اهمال در ارائه اطلاعات به سازمان بهداشت جهانی در زمینه ویروس کرونا متهم کرده و این سازمان تحت تاثیر زمامداران چین عمل کرده است. از طرفی تقریبا همه کشورهای عضو سازمان بهداشت جهانی نیز خواستار تحقیق عملکرد این سازمان در این باره شدهاند.
به گفته آمریکا سازمان بهداشت جهانی اطلاعات نادرستی درباره بیماری را از مقامهای چینی دریافت و بدون تحقیق درباره صحت و سقم آن در سراسر جهان منتشر کرده است. این در حالی است که چین سهمیه سالانهای کمتر از ایالات متحده به سازمان بهداشت جهانی میپردازد. به دنبال همین خردهگیریها بود که ترامپ خروج ایالات متحده از سازمان بهداشت جهانی را اعلام کرد. این امر از ششم ژوئیه ۲۰۲۱ جامه عمل میپوشد و به همراه آن سازمان بهداشت جهانی بزرگترین منبع مالی خود را از دست میدهد.