انجماد صادرات در ماه دهم
- توضیحات
صادرات ایران در نخستین ماه زمستان ایران منجمد شد. تراز تجاری منفی در دی‌ماه ۹۹ از یک سو و کسری تجاری ۱۰ ماهه از سوی دیگر مهر تاییدی بر این ادعاست. از سوی دیگر در ماه نخست زمستان، واردات نسبت به ماه قبل افزایش داشته اما صادرات با کاهش رو به رو بوده است. همچنین مقایسه تجارت خارجی ۱۰ ماهه امسال و مدت مشابه سال گذشته بیانگر آن است که در این بازه زمانی حجم تجارت خارجی روند کاهشی را طی کرده است. به عبارتی ارزش صادرات و واردات در ۱۰ ماه منتهی به دی ۹۸ بیش از ۱۰ ماهه امسال بوده است. البته تراز تجاری در ماه نهم امسال پس از دو ماه تراز مثبت، به مدار منفی بازگشته بود و این روند منفی در ماه دهم نیز ادامه یافته است. کسری تجاری در دی‌ماه ۸۷۶ میلیون دلار بوده است.
همچنین آخرین آمار اعلام شده از سوی رئیس گمرک ایران نشان می‌دهد در ۱۰ ماهه امسال شاهد تراز منفی تجاری به میزان ۲ میلیارد و ۵۷۶ میلیون دلار بوده‌ایم.
تجارت در ۱۰ ماه
بر اساس آخرین اظهارات مهدی میراشرفی، رئیس کل گمرک ایران، حجم تجارت ایران با کشورهای دیگر در ۱۰ ماهه سال‌جاری ۱۲۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن به ارزش ۵۸ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار بوده است. براساس این گزارش، تجارت خارجی ایران در ۹ ماهه امسال ۵۲ میلیون دلار بوده و در ۱۰ ماهه ۹۸ حجم تجارت خارجی به ۷۲ میلیارد دلار رسیده بود.
صادرات ایران در ۱۰ ماهه امسال، ۹۴ میلیون و ۵۴۱ هزار تن به ارزش ۲۸ میلیارد و ۶۳ میلیون دلار بوده است. این در حالی است که صادرات ۱۰ ماهه سال گذشته ۳۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار ثبت شده بود. گفتنی است صادرات ۹ ماهه امسال نیز ۲۵ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار بوده است.
سهم واردات نیز از کل تجارت خارجی ۱۰ ماه منتهی به دی‌ماه امسال، معادل ۲۸ میلیون و ۲۴۹ هزار تن با ارزش ۳۰ میلیارد و ۶۳۹ میلیون دلار بوده است. واردات در ۱۰ ماهه سال گذشته ۳۶ میلیارد و ۸۱۰ میلیون دلار بوده است. همچنین در ۹ ماه منتهی به آذر ۹۹ نیز وارداتی معادل ۲۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار رقم خورده است.
رئیس کل گمرک ایران عنوان کرده است: در بخش واردات از نظر وزنی ۲ درصد و از حیث ارزش ۵/ ۱۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته‌ایم. میراشرفی گفته است: صادرات کالاهای غیرنفتی در ۱۰ ماهه امسال از لحاظ وزن و ارزش به ترتیب با ۷/ ۱۷ و ۲۰ درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه بود، اما در مقایسه با ماه قبل از آن، یعنی آذر افزایش داشته و پیش‌بینی می‌شود که این روند در ماه‌های بهمن و اسفند سال‌جاری با رشد بیشتری همراه باشد.
این اعلام رئیس کل گمرک ایران در شرایطی صورت می‌گیرد که داده‌های ماه‌های گذشته، افزایش صادرات در دی را رد می‌کند. با توجه به اینکه آمارها دیگر به‌صورت رسمی و برخط از سوی گمرک منتشر نمی‌شود و تنها منبع اطلاعات تجارت خارجی، اظهارات مقامات گمرکی است، محاسبات آمارهای ماهانه نیز براساس ارقام اعلام شده از سوی آنها صورت می‌گیرد. ارزیابی‌های صورت گرفته از آمارهای اعلامی نشان می‌دهد صادرات در دی‌ماه نسبت به آذر کاهش یافته است. که در ادامه گزارش به جزئیات آماری آن خواهیم پرداخت.
مقاصد صادراتی
مقاصد صادراتی ایران در ۱۰ ماهه سال‌جاری به ترتیب چین با ۲۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن به ارزش ۷ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار، عراق با ۲۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن به ارزش ۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار، امارات‌متحده عربی با ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن به ارزش ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار، ترکیه با ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تن به ارزش ۲ میلیارد دلار و افغانستان با ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار بودند. این پنج کشور در مجموع ۶۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۲۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلاراز ایران کالا وارد کردند که از حیث وزن ۵/ ۷۳ درصد و از نظر ارزش ۷۶ درصد صادرات را دربرمی‌گیرد.
مبادی وارداتی
کشورهای مبدأ طرف معامله واردات کالا با ایران در ۱۰ ماه منتهی به دی امسال به ترتیب چین با ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تن به ارزش ۷ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار، امارات‌متحده عربی با ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تن به ارزش ۷ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار، ترکیه با ۴ میلیون تن به ارزش ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار، هند با یک میلیون و ۹۰۰ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار وآلمان با ۹۶۶ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار بوده است. همچنین پنج کشور یا‌د شده در مجموع ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تن به ارزش ۲۱ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلارکالا به ایران صادر کردند که این رقم ۴۹ درصد از وزن و ۶/ ۷۱ درصد از ارزش کل واردات کشور در ۱۰ ماهه سال‌جاری را تشکیل می‌دهد. میراشرفی تصریح کرده است: ۶۹ درصد از کل واردات کشور در این مدت را کالاهای اساسی به خود اختصاص داده است که وزن آن بالغ بر ۱۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تن بوده است.
او همچنین اضافه کرده است: از یازدهم آبان تا سی‌ام دی‌ماه سال‌جاری ۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تن کالای اساسی به ارزش ۹ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار (روزی ۱۰۱ هزار تن) وارد کشور شده است. به گفته میراشرفی، در ۱۰ ماهه سال‌جاری ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار تن کالا نیز از قلمرو جمهوری اسلامی ایران ترانزیت شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۵/ ۹ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
تجارت در ماه دهم ۹۹
ارزیابی‌ها نشان می‌دهد تجارت ایران در نخستین زمستان، در مجموع وزنی معادل ۱۲ میلیون و ۵۹۰ هزار تن و ارزشی معادل ۶ میلیارد و ۸۰۲ میلیون دلار دارد. حال آنکه در نهمین ماه امسال (آذر ۹۹) حجم تجارت خارجی به ۷ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار رسید.
صادرات دی‌ماه: ارزیابی‌ها براساس آمارهای اعلامی از سوی گمرک حکایت از آن دارد که در دهمین ماه سال ۹ میلیون و ۳۴۱ هزار تن کالای ایرانی به بازارهای هدف ارسال شده است. ارزش این کالاهای صادراتی به ۲ میلیارد و ۹۶۳ میلیون دلار می‌رسد. این در حالی است که در آذرماه امسال صادرات ایران ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار بوده است. بنابراین صدور کالا در دی کاهش ۶۳۷ میلیون دلاری را نسبت به آذر ۹۹ تجربه کرده است. این ارقام بیانگر مغایرت اظهارات رئیس کل گمرک ایران با آنچه ارزیابی‌های آماری نشان می‌دهد، است.
واردات دی‌ماه: محاسبات آمارهای اعلام شده از سوی مقامات گمرک ایران نشان می‌دهد در ماه دهم امسال ۳ میلیون و ۲۴۹ هزار تن به ارزش ۳ میلیارد و ۸۳۹ میلیون دلار کالا به ایران وارد شده است. مقایسه آمارهای دی نسبت به ماه قبل (آذر ۹۹) بیانگر افزایش واردات است. به عبارتی در آذر امسال ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار کالا به کشور وارد می‌شود. تراز تجاری کشور نیز در ماه دهم امسال نیز منفی ۸۷۶ میلیون دلار بوده است.