صمد کریمی، مدیر اداره صادرات بانک مرکزی با این توضیح که فهرست ٢٥٠نفره این افراد به قوهقضائیه ارسال شده، توضیح داد که در سالهای ١٣٩٧ و ١٣٩٨ میزان ارزهای بازنگشته به چرخه اقتصاد کشور ٢٧میلیارد دلار (٢٥میلیارد یورو) است که از این میزان ٧میلیارد و ٦٠٠میلیون دلار (٦,٨میلیارد یورو) مربوط به ٢٥٠ صادرکننده حقیقی و حقوقی است.
به گزارش بانک مرکزی، او درباره اقدامات قضائی انجامشده به منظور برخورد با صادرکنندگان متخلف گفت: «با پیگیریهای انجامشده و در راستای مصوبات هیأتوزیران و شورایعالی هماهنگی اقتصادی، ٢٥٠ صادرکننده متخلف به قوهقضائیه معرفی شدهاند.» براساس آخرین اطلاعات، میزان تعهدات آنها که ٦میلیارد و ٨٠٠میلیون یورو بوده، فقط ٤٦٦هزار و ٦٠٠میلیون یورو معادل ٧درصد از کل مبلغ عمدتا از طریق واگذاری پروانههای صادراتی و ثبت «کورتاژهای صادراتی» عراق و افغانستان (از تاریخ ٢٢/١/١٣٩٧ الی ١٦/٥/١٣٩٧) به چرخه اقتصادی کشور بازگشته است.
عملکرد شرکتهای پتروشیمی و ایمیدرو
بر اساس گزارش بانک مرکزی، شرکتهای پتروشیمی و ایمیدرو در بازه زمانی ابتدای سال ١٣٩٧ تا آخر ١٣٩٨ (دوسال) ٨٤درصد از ارز حاصل از صادراتشان را بازگرداندهاند. مدیر اداره صادرات بانک مرکزی درباره عملکرد شرکتهای پتروشیمی در بازگشت ارز حاصل از صادراتشان گفت: «علیرغم برخی ابهاماتی که به عملکرد این دسته از صادرکنندگان وارد میشود، لازم به توضیح است که این شرکتها بخش زیادی از تعهداتشان را ایفا کردهاند، بهطوری که ٥٨ شرکت صادرکننده پتروشیمی از تاریخ بیستودوم فروردین سال ١٣٩٧ تا بیستوهشتم اسفند ١٣٩٨ به میزان ١٧میلیارد و ١٠٠میلیون یورو صادرات داشتهاند که از این میزان مبلغ ١٤میلیارد و ٤٠٠میلیون یورو را تا تاریخ سیویکم خرداد ١٣٩٩ به چرخه اقتصادی برگرداندهاند. بنابراین میانگین نسبت عملکرد این شرکتها در بازگشت ارز صادراتی معادل ٨٤درصد بوده است.» همچنین ١٢ شرکت عضو گروه ایمیدرو نیز به ٥میلیارد و ٣٠٠میلیون یورو صادرات داشتهاند که از این میزان ٤میلیارد و ٤٠٠میلیون یورو را تا سیویکم خرداد ١٣٩٩ به چرخه اقتصادی برگرداندهاند. بنابراین میانگین نسبت عملکرد این شرکتها در بازگشت ارز صادراتی معادل ٨٣درصد بوده است.
آمار پروانههای گمرکی
یک گزارش تحلیلی براساس «پروانههای گمرکی» نشان میدهد که طی سالهای ١٣٩٧ و ١٣٩٨ مبلغ ٥٦میلیارد و ١٠٠میلیون یورو صادرات صورت گرفته (بدون احتساب صادرات شرکتهای ملی نفت ایران، ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران و ملی گاز ایران) و از این میزان ارز تا سیویکم خرداد ١٣٩٩ فقط ٣٣میلیارد و ٦٠٠میلیون یورو به کشور برگشته؛ یعنی ٢٢میلیارد و ٥٠٠میلیون یورو توسط این چرخه به کشور بازنگشته است.
بالارفتن قیمت ارز
یکی از پیامدهای مستقیم حاصل از بازنگشتن ارزهای صادراتی افزایش قیمت ارز درکشور است.صمد کریمی در اینباره گفت: «آسیبشناسی بازگشت ارز حاصل از صادرات طی دوسال اخیر حاکی از آن است که علیرغم تسهیلات، همکاری و تعاملات انجامشده، گروهی از صادرکنندگان همکاری لازم را در بازگشت بهموقع ارز نداشتند که منجر به افزایش شاخص ارزی و تأخیر در تأمین نیازهای وارداتی کشور شد؛ بنابراین در بسته سیاستی جدید، هدف تقویت منابع ارزی قابل ملاحظه در بازار دوم و افزایش ریسک برنگشتن ارز حاصل از صادرات بوده است؛ بهگونهای که پیشبینی میشود در سالجاری با نسبت بالاتر ضریب برگشت ارز مواجه شویم و بر این اساس تأمین نیازهای وارداتی کشور به موقع انجام گیرد.