صنایع جذاب برای خارجی‌ها

از سوی دیگر، با توجه به حجم سرمایه‌گذاری مصوب شده در بخش «محصولات توتون و تنباکو» می‌توان گفت این بخش حدود نیمی از سرمایه‌گذاری خارجی را در هفت ماه منتهی به مهر سال جاری به خود اختصاص داده است. میزان سرمایه‌گذاری خارجی مصوب شده برای این گروه در هفت ماه منتهی به مهر سال جاری برابر با ۳۷۲ میلیون دلار برای اجرای ۳ طرح بوده است.

از سوی دیگر، با توجه به داده‌‌های اعلام شده می‌توان گفت از مجموع طرح‌های مصوب در مدت زمان مورد بررسی ۲۰ طرح با مشارکت ۱۰۰ درصد خارجی‌ها و ۳۴ طرح با مشارکت شرکای داخلی (مشارکت با شرکای داخلی از یک درصد تا ۹۹ درصد لحاظ شده است)، یک مورد نیز تحت عنوان ترتیبات قراردادی نسبت به سرمایه‌گذاری اقدام کرده‌اند. داده‌های اعلام شده نشان‌دهنده آن است که تعداد طرح‌های مصوب در بخش صنعت برابر با ۴۹ طرح است و مجموع سرمایه‌گذاری مصوب برای این بخش برابر با ۷۶۸ میلیون دلار بوده است، بخش معدن نیز از مجموع طرح‌های مصوب دو طرح را به خود اختصاص داده که برای این بخش یک میلیون دلار سرمایه‌گذاری صورت گرفته است.

سهم بخش تجارت نیز از مجموع طرح‌های مصوب برابر با چهار طرح بوده که مجموع سرمایه مصوب برای این بخش ۱۶ میلیون دلار بوده است؛ با این شرایط می‌توان گفت ۹۸ درصد از طرح‌های مصوب به بخش صنعت اختصاص داشته است. گروه‌های معدنی جذاب برای سرمایه‌گذاری استخراج و فرآوری منیزیت، تولید کنسانتره نفلین سینیت است و سرمایه‌گذاری در حوزه تجارت نیز شامل احداث رستوران، سفارش کالا در فضای مجازی از طریق تارنما و نرم افزار، ساخت و تولید محصولات صنایع دستی و چرمی (مجوز صنفی و تولیدی) است. داده‌های اعلام شده همچنین بیانگر آن است که کشورهایی که بیشترین حجم سرمایه‌گذاری خارجی مصوب در مدت زمان مورد بررسی را به خود اختصاص داده‌اند علاوه بر کشورهای آسیایی، از کشورهای اروپایی نیز هستند. با این شرایط می‌توان گفت با وجود اعمال تحریم‌ها از سوی آمریکا، کشورهای اروپایی همچنان متقاضی سرمایه‌گذاری در طرح‌های صنعتی، معدنی و تجاری ایران هستند.

صدرنشینی اروپایی‌ها برای سرمایه‌‌گذاری در طرح‌های صنعتی، معدنی و تجاری نشان‌‌دهنده آن است که گمانه‌‌زنی صورت گرفته از سوی برخی فعالان اقتصادی مبنی ‌بر خروج سرمایه‌گذاران اروپایی از طرح‌‌های داخلی با اعمال تحریم‌های جدید پیش‌‌بینی درستی نبوده و اروپایی‌ها همچنان در صدر متقاضیان برای سرمایه‌‌گذاری قرار دارند. در این خصوص می‌توان به آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اشاره کرد که براساس آن هلند توانسته در این دوره زمانی بیشترین حجم از سرمایه‌گذاری به لحاظ ارزشی را به خود اختصاص دهد؛ به‌طوری‌که با توجه به مجموع سرمایه‌گذاری مصوب می‌توان گفت نیمی از سرمایه‌گذاری خارجی مصوب در مدت زمان مورد بررسی، به این کشور اختصاص داشته و مجموع سرمایه‌گذاری این کشور برای چهار طرح صنعتی مصوب، برابر با ۳۷۲ میلیون دلار بوده است.

کشورهای پیشتاز سرمایه‌گذاری

داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که به لحاظ ارزشی کشورهای «هلند، امارات متحده عربی، آلمان، ترکیه و چین» پنج کشور پیشتاز در سرمایه‌گذاری صنعتی در بخش صنعت، معدن و تجارت بوده‌اند. با توجه به اعمال تحریم‌های بین‌المللی تمام احتمال‌ها از کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در کشور حکایت داشت، پیش‌بینی‌هایی که حال با گذشت زمان می‌توان گفت که درست از آب در نیامده و تقاضا برای سرمایه‌گذاری خارجی در بخش‌های مختلف صنعتی، معدنی و تجاری وجود دارد و سرمایه‌گذاران از میدان پا پس نکشیده‌اند و همچنان پیشتاز سرمایه‌گذاری در بخش‌های صنعت، معدن و تجارت در کشور هستند.

با توجه به داده‌های اعلام شده سهم هلند از میان طرح‌های مصوب ۴ طرح بوده اما با توجه به اینکه نیمی از سرمایه‌گذاری مصوب به این کشور اختصاص داشته این امر موجب شده عنوان اول به این کشور اختصاص یابد که مجموع سرمایه‌گذاری مصوب برای این کشور برابر با ۳۷۲ میلیون دلار بوده است. امارات متحده عربی نیز با اخذ ۵ مصوبه در این مدت به واسطه سرمایه‌گذاری ۱۷۸ میلیون دلاری توانست در جایگاه دوم کشورهای پیشتاز در سرمایه‌گذاری در بخش‌های صنعت، معدن و تجارت قرار گرفت. آلمان نیز به‌عنوان سومین کشور در این مدت موفق به اخذ مجوز سرمایه‌گذاری برای ۳ طرح با سرمایه ۷۱ میلیون دلاری شده است. ترکیه نیز در این مدت توانست عنوان بیشترین طرح‌های مصوب را به نام خود ثبت کند، اما به دلیل اینکه حجم سرمایه‌گذاری‌های مصوب کمتر از سایر کشورها بوده، موجب شده ترکیه در جایگاه چهارم کشورهای متقاضی سرمایه‌گذاری خارجی در ایران به لحاظ ارزشی قرار گیرد. براساس داده‌های اعلام شده مجموع طرح‌های مصوب برای این کشور برابر با ۱۰ طرح بوده و حجم سرمایه‌گذاری برای این کشور ۶۶ میلیون دلار بوده است. چین نیز در این مدت پنج طرح برای سرمایه‌گذاری به خود اختصاص داده و سرمایه مصوب برای این کشور برابر با ۴۴ میلیون دلار بوده است.

براساس داده‌های اعلام شده به لحاظ تعداد نیز کشور ترکیه با ۱۰ طرح، افغانستان با ۹ طرح، امارات متحده عربی و چین هر کدام با پنج طرح، کشورهای هلند و هند هر کدام با چهار طرح، کشورهای آلمان، روسیه و عراق هر کدام با سه طرح، کشورهای پاکستان و هنگ کنگ هر کدام با دو طرح و کشورهای ترکمنستان، اتریش، استرالیا، ایتالیا و گرجستان هر کدام با یک طرح در جایگاه اول تا هفتم در سرمایه‌گذاری در بخش صنعت، معدن و تجارت ایران قرار گرفته‌اند.

شهرهای پیشتاز

از سوی دیگر، داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که چهار استان زنجان، خراسان رضوی، فارس و قزوین حدود ۷۵ درصد از سرمایه‌گذاری خارجی مصوب در کشور را به خود اختصاص داده‌اند و سهم مابقی استان‌ها نیز روی هم ۲۵ درصد بوده است.

اما به لحاظ تعدادی نیز استان خراسان رضوی با ۱۳ طرح مصوب، استان تهران با ۶ طرح مصوب، استان‌های قزوین، آذربایجان شرقی، خوزستان هر کدام با چهار طرح،‌ استان زنجان با سه طرح، استان‌های فارس، البرز، ‌اصفهان، مرکزی، آذربایجان غربی و کرمان نیز هر کدام با دو طرح و سایر استان‌ها با یک طرح در جایگاه‌های استان‌های جذاب برای سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌اند. با توجه به داده‌های اعلام شده سهم استان زنجان از طرح‌های مصوب برابر با سه طرح بوده اما با توجه به اینکه ۳۴۲ میلیون دلار از ارزش سرمایه‌گذاری خارجی به این استان اختصاص یافته توانسته عنوان استان پیشتاز را به خود اختصاص دهد. سهم خراسان رضوی نیز ۱۳ طرح با سرمایه‌گذاری ۱۱۷ میلیون دلاری بوده و استان فارس نیز با دو طرح در این مدت توانسته سرمایه ۵۶ میلیون دلاری را به خود اختصاص دهد، اما استان قزوین نیز با چهار طرح در این مدت توانست سرمایه ۵۴ میلیون دلاری را به خود اختصاص دهد، اما سهم استان بوشهر نیز در این میان یک طرح با سرمایه ۵۰ میلیون دلار بوده و به این طریق توانست در میان پنج استان موفق در جذب سرمایه قرار گیرد.

محصولات پرتقاضا

از سوی دیگر براساس داده‌های اعلام شده در این بازه زمانی بیشترین حجم سرمایه‌گذار به گروه‌های صنعتی «محصولات از توتون و تنباکو»، «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها»، ‌«ساخت مواد و محصولات شیمیایی»، «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت» و «سایر محصولات کانی غیرفلزی» اشاره کرد.  با توجه به داده‌های اعلام شده سهم محصولات توتون و تنباکو برابر با سه طرح بوده و حجم سرمایه‌گذاری مصوب شده برای آن برابر با ۳۷۲ میلیون دلار ثبت شده است. برای گروه «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» نیز ۱۰ طرح با سرمایه ۱۴۶ میلیون دلاری مصوب شده است.

گروه «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» نیز با سه طرح و حجم سرمایه‌گذاری ۶۱میلیون دلاری در رده سوم قرار دارد. گروه «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت» نیز در این میان با سهم چهار طرح توانست سرمایه ۵۳ میلیون دلاری را به خود اختصاص دهد و «سایر محصولات کانی غیرفلزی» نیز با ۷ طرح و سرمایه ۵۱ میلیون دلاری توانسته در جایگاه پنجم صنایع پرتقاضا قرار گیرد. اما هر کدام از محصولات جذاب برای سرمایه‌گذاران خارجی در برگیرنده چه محصولاتی می‌شود؟ براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت «محصولات از توتون و تنباکو» شامل تولید سیگارت فیلتردار و فرآوری توتون سیگارت می‌شود. برای گروه صنعتی «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» نیز می‌توان به تولید خمیر مایه، تولید انواع پودر نوشیدنی فوری، تولید خوراک آماده دام، ‌طیور و آبزیان اشاره کرد. اما برای گروه «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» نیز تولید گازهای صنعتی، طبی، تولید خمیر الکترود گرافیتی و تولید انواع مواد استریل‌کننده بر پایه پروکسی اسیدها اشاره کرد.

در گروه صنعتی «کک و فرآورده‌ای حاصل از نفت» نیز می‌توان به احداث پالایشگاه میعانات گازی، تولید هیدروکربن‌های سبک و سنگین،‌ تولید و فرآوری مواد شیمیایی اشاره کرد. اما برای گروه «سایر محصولات کانی غیرفلزی» نیز تولید محصولاتی شامل انواع کاشی و نانو سرامیک‌های پیشرفته، تولید لوازم بهداشتی چینی و تولید دانه‌های شیشه‌ای لحاظ شده است.