انتقاد به عملكرد دو خودروساز بزرگ كشور پس از تصادف جاده بهبهان- رامهرمز در دي ماه سال جاري و اعلام اينكه «هيچ كدام از ايربگ‌هاي خودروهاي آسيب‌ديده باز نشده بود» به اوج خود رسيد. در واقع اين انتقاد علاوه بر كيفيت، قيمتي كه افراد براي خريد اين قبيل خودروها نيز مي‌پردازند، نشانه گرفته بود. به باور كارشناسان از زماني كه واردات خودروهاي خارجي با بهانه كمك به توليد داخلي ممنوع شده، خودروسازان نسبت به كيفيت محصولاتي كه توليد مي‌كنند بي‌توجه شده‌اند. از سوي ديگر قيمت در اين بازار نيز بسيار بالاست به گونه‌اي كه طبقات متوسط نيز نمي‌توانند براي خريد خودروهاي داخلي اقدام كنند؛ از اسفند 97 تا اسفند سال جاري قيمت پرايد 290درصد افزايش داشته و از 47 و نيم ميليون تومان به 185 ميليون تومان رسيده است. البته كه در اين بين برخي كارشناسان معتقدند واردات خودرو باعث دلسردي توليدكنندگان داخلي مي‌شود و درنهايت نيز تاثيري بر كيفيت و قيمت تمام شده كالاهاي داخلي نمي‌گذارد. اما به راستي اين اقدام چه ميزان مي‌تواند بر بازار خودرو تاثيرگذار باشد؟
چه كساني از واردات خودرو متنفع مي‌شوند؟
محمود نجفي، كارشناس بازار خودرو در مورد واردات 70 هزار خودروي سواري و 20 هزار اتوبوس و كاميون معتقد است؛ اين قضيه تنها باعث دلسرد شدن توليدكنندگان داخلي مي‌شود و تنها به نفع عده‌اي خاص كه شامل واردكنندگان خودرو و عده‌اي از طبقات اجتماعي بالاي جامعه است خواهد شد كه توان خريد خودروهاي وارداتي را دارند و مي‌خواهند خودروي خارجي سوار شوند. به اعتقاد من اين موضوع هيچ تاثيري روي قيمت تمام شده كالاهاي داخلي و كيفيت آنها نخواهد داشت.
اين كارشناس خودرو در ادامه با بيان اينكه اين‌گونه تصميمات به صورت جزيره‌اي گرفته مي‌شود به «اعتماد» گفت: «اين تصميمات بدون توجه به اينكه اقيانوس مشكلات حوزه خودرو ديده شود از سوي برخي افراد بانفوذ و مجلسي‌ها گرفته مي‌شود و بايد گفت تاثير چنداني بر بازار خودرو نخواهد داشت و اين موضوع قبلا و زماني كه واردات خودرو نيز صورت مي‌گرفت تجربه شده است.» او با بيان اينكه طي دو، سه سال اخير واردات خودرو كمي سخت‌گيرانه شده بود، افزود: «پيش از اينكه واردات خودرو ممنوع شود واردات به 2 صورت انجام مي‌شد يا به صورت فول «سي‌كي‌دي» خودروها وارد مي‌شد و در ايران پيچ و مهره آن را مي‌بستند يا اينكه خودروها را روي چرخ مي‌آوردند و در ايران ترخيص مي‌كردند.»
واردات خودرو به صنعت داخلي كمكي نمي‌كند
نجفي با تاكيد بر اينكه واردات خودرو به صنعت داخلي كمكي نمي‌كند، افزود: «تا زماني كه صنعت خودرو يا صنعت لوازم خانگي و ساير صنايع برنامه‌ريزي دقيقي نداشته باشند و شرايط براي اجراي برنامه‌ها آماده نباشد هيچ ترفندي براي آنها تاثيرگذار نخواهد بود و در صورتي هم كه تاثيري بگذارد در حد قرص مسكني است كه تنها درد آن را كم مي‌كند. البته موضوع واردات خودرو براي عده‌اي كه توان خريد خودروي خارجي را دارند ايده‌آل است اما به نفع همه مردم نيست.»
او با اشاره به توقع برخي افراد براي كاهش قيمت خودروهاي توليد داخل نيز افزود: «اين موضوع مشروط بر اين است كه ورودي كارخانه قابل كنترل باشد تا بتوان روي قيمت‌ها كنترل داشت و قيمت تمام شده و قيمت فروش خودروها منطقي شود نه اينكه ورودي كارخانجات را رها كنيم و هرطور بخواهيم خروجي را تحت كنترل بگيريم.»
نجفي در واكنش به واردات 10 هزار كاميون و تريلي و 10 هزار اتوبوس درون و برون شهري ادامه داد: «اين قضيه واقعا باعث تاسف است و مطمئنا با توجه به معاهده‌اي كه با چين امضا شده 90درصد اين خودروها از چين خواهد آمد، چراكه در داخل ايران ما اتوبوس‌سازان و كاميون‌سازان بسيار خوبي داريم و سرمايه‌گذاري مناسبي هم در اين بخش صورت گرفته است و به جاي اينكه دولت و مجلس امكانات را دراختيار اين توليدكنندگان قرار دهند تا محصولات‌شان را بتوانند بفروشند با اين اقدام اخير كاري كرده‌اند كه نفس اين توليدكنندگان امروز به شماره بيفتد.»
كاميون‌هاي 40 سال قبل هنوز در ايران
تردد مي‌كنند
او در بخشي از سخنان خود به وجود اتوبوس‌هاي با قدمت 40 سال در كشور نيز اشاره كرد و گفت: «اتوبوس سال‌ها در ايران در حال ساخت بود و با همين تكنولوژي مشغول ساخت ميني‌بوس هم بود اما اتوبوس‌هاي چيني كه وارد خواهند شد اصلا قابل مقايسه با اتوبوس‌هاي ايراني نيستند و مسلما واردات اين اتوبوس‌ها و كاميون‌ها به توليدات داخل لطمه خواهد زد، ما كاميون‌سازان بسيار خوبي در داخل ايران داريم به گونه‌اي كه پس از 40 سال هنوز كاميون‌هاي بنز در جاده‌هاي ايران در حال تردد هستند. بنده شاهد آن بودم كه جمعي از رانندگان اتوبوس برون‌شهري مي‌گفتند هم رانندگان راغب‌تر هستند تا راننده اتوبوس باشند و هم مسافران ترجيح مي‌دهند كه اين اتوبوس‌ها را سوار شوند تا اتوبوس‌هاي چيني كه كيفيت چنداني ندارند.»
اين كارشناس خودرو با بيان اينكه مردم پرايد 30 سال پيش را با خودروي چيني امروز مقايسه مي‌كنند تصريح كرد: «متاسفانه برخي مسوولان در صنعت خودرو ما را مجبور مي‌كنند كه خودرويي با كيفيت و مدل 30 سال پيش توليد كنيم اين در حالي است كه خودروهاي وارداتي حتي از كشور چين با تكنولوژي روز وارد ايران مي‌شوند اما پژو 405 يا پرايد و سمند توليد داخل با تكنولوژي قديمي وارد بازار مي‌شوند كه انتظارات مردم را برآورده نمي‌كند.»
او با بيان اينكه حق مردم است تا خودرويي با مدل روز سوار شوند، گفت: «چرا به خودروساز گفته نمي‌شود تا خودروي روز توليد كند يا با طراحي روز پيش رود؟ بايد حق مصرف‌كننده و حق راننده‌اي كه سرمايه و جانش را براي خريد يا ساخت خودرو درنظر گرفت.»