بیست و ششم اردیبهشت‌ماه بود که رییس هیات عامل صندوق تثبیت بازار سرمایه اعلام کرد بانک مرکزی مبلغ ۱۰۳۴ میلیارد تومان از منابع وعده داده صندوق توسعه ملی برای حمایت از بازار سرمایه را به حساب معرفی‌شده متعلق به این صندوق واریز کرده است. محمدابراهیم آقابابایی افزوده بود: مطابق مصوبه هفتم اردیبهشت‌ماه شورای هماهنگی اقتصادی دولت مقرر بود معادل ریالی مبلغ ۲۰۰ میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی در صندوق تثبیت بازار سرمایه سپرده‌گذاری شود که بخش اول آن واریز شده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد به ویژه از همان روز روند خروج پول حقیقی نیز همزمان با اجرای دامنه نوسان متقارن مثبت و منفی ۵ درصدی و کاهش حجم مبنا شدت گرفته است. تنها در یکم خردادماه بازار سرمایه شاهد خروج ۹۷۶ میلیارد تومان پول حقیقی بوده است که بخش اعظم واریزی بانک مرکزی را بلااثر کرده است. حالا مدیرعامل صندوق تثبیت بازار سرمایه گفته که طبق مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت بانک مرکزی باید ۲۰۰ میلیون دلار بفروشد و معادل ریالی آن را به حساب صندوق تثبیت واریز کند که انتظار داریم بانک مرکزی در دو هفته آینده ۳۵۰۰ میلیارد تومان دیگر به صندوق واریز کند. با این حال کارشناسان بازار سرمایه عنوان می‌کنند که چنین مبالغی نمی‌تواند بورس را از روند نزولی نجات دهد. گفته می‌شود اکنون بازار سهام در برزخی از ابهامات قرار گرفته و با متغیرهای سیاسی و اقتصادی فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند. در همین حال موج بی‌‌اعتمادی مردم به وعده‌های حمایتی به دلیل خلف وعده‌های فراوان از سوی مسوولان، تمامی اخبار مثبت در بازار را از اثرگذاری ساقط کرده، اما در مقابل، خبرهای منفی درباره کلیت بازار و یا نمادهای معین، به راحتی سبب سنگین‌تر شدن صفوف فروش می‌شوند. در چنین شرایطی رییس‌جمهور روز گذشته مجددا وعده‌های حمایت از بازار سرمایه و صنایع بورسی را مطرح کرده است؛ ادعایی که با توجه به تجربیات گذشته و همچنین پایان دوره دولت کنونی دیگر مورد توجه نیست.
طلب ۵۱۰ میلیارد دلاری از صندوق توسعه
در این میان مدیرعامل صندوق توسعه بازار از رقم تعهد صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه پرده برداشته است. آقابابایی در گفت‌وگو با ایلنا درباره میزان تعهد صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت اظهار کرده است: «طبق مصوبه، صندوق توسعه ملی از سال ۱۳۹۴ مکلف است سالانه یک درصد از منابع ورودی خود را در صندوق تثبیت بازار سرمایه سپرده‌گذاری کند. در شهریور سال گذشته این رقم به ۵۱۰ میلیون دلار رسید و مسوولان صندوق توسعه ملی اعلام کردند که معادل ریالی این رقم باید به صندوق تثبیت واریز شود که با نرخ دلار نیمایی محاسبه می‌شود. طبیعتا در طول این چند ماه از شهریور سال گذشته تا به امروز ممکن است این رقم بالاتر رفته باشد.» آقابابایی تاکید کرده است که اگر ملاک را همان ۵۱۰ میلیون دلار قرار بدهیم، از آن رقم یک هزار میلیارد تومان در آذر ماه سال ۹۹ به صندوق تثبیت وارد شده و همچنین ۱۰۳۴ میلیارد تومان بیست و ششم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ واریز شد. مدیرعامل صندوق تثبیت بازار سرمایه افزوده است: «طبق مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، اعلام شده از تاریخ بیست و یکم اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ تا سه هفته دیگر به بانک مرکزی فرصت داده می‌شود تا ۲۰۰ میلیون دلار بفروشد و معادل ریالی آن را به حساب صندوق تثبیت واریز کند. بنابراین مطابق با اعلام معاون بانک مرکزی انتظار داریم در دو هفته آینده ۳۵۰۰ میلیارد تومان دیگر به صندوق واریز شود.» مدیرعامل صندوق تثبیت بازار سرمایه همچنین با بیان اینکه این ارقامی که واریز می‌شود در ابعاد امروز بازار سرمایه بسیار ناچیز است و نمی‌توان انتظار داشت آثار آن را در صعود شاخص دید، گفته است که در آذر ماه سال گذشته هزار میلیارد تومان واریز شده که در چهار ماه این هزار میلیارد تومان را هشت بار خرید و فروش کردیم و به هشت برابر رسانده‌ایم اما این ارقام نسبت به وسعت بازار بسیار ناچیز است. آقابابایی همچنین در پاسخ به این سوال که این ارقام صرف خرید چه گروه‌هایی در بازار شد، اظهار داشته است که متناسب با ارزش بازار گروه‌ها خریدها انجام شده و گروهی که ارزش بازار آن بیشتر باشد پول بیشتری را به خود اختصاص داده و می‌دهد.
کاهش ارزش معاملات خرد
همزمان با تمامی این حواشی سیاسی و اقتصادی، بازار سرمایه در روز گذشته مجددا در مسیر نزولی حرکت کرد. شاخص کل بازار سرمایه در روز گذشته ۲۰ هزار و ۴۲۰ واحد معادل ۸۱/۱ درصد کاهش یافت و به سطح یک میلیون و ۱۰۷ هزار و ۷۹۷ واحد رسید. در همین حال شاخص هم‌وزن نیز سه هزار و ۹۵۳ واحد معادل ۰۱/۱ درصد افت کرد. شاخص‌های آزاد شناور، بازار اول و بازار دوم هم به ترتیب معادل ۴۷/۱، ۹۱/۱ و ۶۹/۱ درصد کاهش یافتند. روز گذشته نمادهای فارس، فملی، وپاسار، شستا، شپنا، شبندر و شتران بیشترین تاثیر منفی را در شاخص کل داشتند. در همین حال فملی، خودرو، شپنا، شستا، خساپا، ولپارس و شتران پرتراکنش‌ترین نمادهای بورسی بودند. بورس در این روز معاملاتی به ارزش سه هزار و ۱۰۹ میلیارد تومان را ثبت کرد. روز گذشته همچنین شاخص فرابورس ۱۷۵ واحد عقب‌نشینی کرد. در این بازار نمادهای آریا، هرمز، بپاس، صبا، ذوب، ومهان و زاگرس بیشترین تاثیر منفی را در شاخص داشتند. همچنین فگستر، فتوسا، کزغال، کرمان، شگویا، آریا و ذوب پرتراکنش‌ترین نمادهای فرابورسی بودند. فرابورس در این روز معاملاتی به ارزش دو هزار و ۶۳۹ میلیارد تومان را ثبت کرد. طی روز گذشته همچنین ۶۳۵ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سرمایه خارج شد که بیشترین سهم از این خروج پول را گروه فرآورده‌های نفتی و نماد پالایش نفت اصفهان به خود اختصاص دادند. با این حال روز گذشته صندوق‌های با درآمد ثابت بیشترین ورود پول حقیقی از دهم اسفندماه بدین سو را ثبت کردند. در این روز حقیقی‌ها ۲۸۳ میلیارد تومان را در صندوق‌های با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده‌اند. گفتنی است خالص ارزش معاملات خرد در روز گذشته به هزار و ۸۹۰ میلیارد تومان رسید که نسبت به روز شنبه ۹/۹ درصد کاهش نشان می‌داد. در همین حال روز گذشته نیز صفوف فروش سنگین همچنان در بازار خودنمایی می‌کرد به نحوی که در پیش‌گشایش، ۴۴۹ نماد در صفوف فروشی به ارزش چهار هزار و ۹۱۹ میلیارد تومان گرفتار بودند. به ترتیب گروه‌های انبوه‌سازی، سرمایه‌گذاری و بانک‌ها سنگین‌ترین صفوف فروش بازار را تجربه کردند.