این رقیب منطقه‌ای ایران همزمان با بهبود سفرهای بین‌المللی، با رشد بی‌سابقه ۱۰۲درصدی در ورود گردشگران نسبت به ارقام قبل از همه‌گیری، وضعیت خود را نه‌تنها به عنوان یک نیروی منطقه‌ای بلکه به‌عنوان یک نیروی بین‌المللی در گردشگری بازسازی کرد.
عربستان سعودی با رشد انفجاری در هزینه‌های بازدیدکنندگان و ورود گردشگران، رکوردهای جهانی گردشگری را در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ شکست.
این کشور با ارائه عملکردی رکوردشکن و تعریف مجدد معیارهای صنعت در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵، خود را به‌عنوان یک نیروی غالب در گردشگری جهانی تثبیت کرده است. طبق آخرین شاخص جهانی گردشگری که توسط سازمان گردشگری سازمان ملل متحد منتشر شده، عربستان بالاترین افزایش در درآمدهای گردشگری بین‌المللی را ثبت و از نظر رشد ورود گردشگران بین‌المللی به رتبه سوم جهان صعود کرده که این امر نشان‌دهنده بهبود وضعیت این کشور در حوزه توریسم به عنوان یک مقصد برتر جهانی است.
این دستاورد البته نه‌تنها برای عربستان سعودی بلکه برای کل خاورمیانه نشان‌دهنده یک تغییر اساسی است و نقش منطقه را در عرصه گردشگری جهانی از نو تعریف می‌کند. با افزایش ۱۰۲درصدی ورود گردشگران بین‌المللی در سه‌ماهه اول۲۰۲۵ در مقایسه با مدت مشابه در سال۲۰۱۹، عربستان سعودی از میانگین جهانی ۳درصدی و میانگین منطقه‌ای ۴۴درصدی بسیار بهتر عمل کرده است. این ارقام شتاب را در تغییر سریع چشم‌انداز گردشگری جهانی برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که سایر کشورهای منطقه از جمله ایران هم باید به فکر بهبود وضعیت خود در حوزه گردشگری برای حفظ توان رقابتی باشند.
از بهبود پس از همه‌گیری تا تسلط جهانی بر گردشگری
در حالی که بسیاری از کشورها پس از همه‌گیری کووید-۱۹ به بازسازی بخش‌های گردشگری خود ادامه می‌دهند، عربستان سعودی نه‌تنها در حال بهبود است بلکه فراتر از معیارهای پیش از همه‌گیری نیز پیشرفت کرده است. افزایش سه رقمی ورود بازدیدکنندگان و رتبه برتر جهانی در درآمدهای گردشگری نشان‌دهنده ترکیبی قدرتمند از چشم‌انداز، سرمایه‌گذاری و اجراست.
گزارش سازمان گردشگری سازمان ملل متحد، عربستان سعودی را در میان کشورهای موفق و پیشرو در حوزه گردشگری قرار داده و تاکید می‌کند که رشد این کشور یک جهش موقت نیست بلکه نتیجه یک استراتژی بلندمدت و به‌خوبی تنظیم شده است. صعود این کشور در رتبه‌بندی‌های جهانی گردشگری، بازتاب مستقیمی از برنامه‌ریزی استراتژیک، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و نوآوری سریع در سیاستگذاری است.
چشم‌انداز ۲۰۳۰ و رنسانس گردشگری عربستان
در قلب رونق تاریخی گردشگری، چشم‌انداز۲۰۳۰ عربستان سعودی قرار دارد؛ چارچوب تحول ملی که برای تنوع‌بخشی به اقتصاد و کاهش وابستگی به نفت طراحی شده است. گردشگری نقش محوری در این چشم‌انداز ایفا می‌کند و دستاوردهای اخیر تایید می‌کند که این استراتژی موثر است.
عربستان سعودی سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در مهمان‌نوازی، زیرساخت‌ها، هوانوردی و تحول دیجیتال انجام داده است تا خود را به عنوان یک مقصد رقابتی جهانی تثبیت کند. این شامل تسهیل شرایط ویزا، ارتقای مکان‌های کلیدی گردشگری و راه‌اندازی کمپین‌هایی با هدف معرفی جاذبه‌های طبیعی و میراث فرهنگی عربستان به جهان است.
یکی از ابتکارات کلیدی که موفقیت گردشگری عربستان سعودی را رقم زده، برنامه‌های ویزای الکترونیکی و ویزای بدو ورود است که اکنون برای بیش از ۵۰کشور در دسترس هستند و موانع ورود مسافران بین‌المللی را به شدت کاهش می‌دهند.
پروژه‌های بزرگ مانند NEOM، Qiddiya، AlUla، دروازه دیریه و پروژه دریای سرخ که هرکدام برای ارائه تجربیات در سطح جهانی در زمینه‌های لوکس، پایداری، ماجراجویی و فرهنگ طراحی شده‌اند، هم در مسیر توسعه گردشگری عربستان نقشی تعیین‌کننده داشته‌اند.
رویدادهای فرهنگی و سرگرمی بین‌المللی از کنسرت‌های موسیقی جهانی گرفته تا مسابقات فرمول یک، عربستان سعودی را به عنوان یک مقصد گردشگری پویا و در تمام طول سال قرار می‌دهد.
گسترش زیرساخت‌های مسافرتی از جمله فرودگاه‌های مدرن، شبکه‌های حمل و نقل جدید و توسعه اقامتگاه‌های لوکس در سراسر این کشور هم در پیشرفت توریسم عربستان اثرگذار بوده است.
پذیرایی از نسل جدید مسافران
تحول گردشگری عربستان سعودی با استراتژی فراگیر آن تعریف می‌شود. در حالی که گردشگری مذهبی همچنان یک بخش اصلی است- به‌ویژه زیارت مکه و مدینه- این کشور اکنون مخاطبان گسترده‌تری را هم جذب می‌کند.
مسافران تفریحی به سواحل بکر، جشنواره‌های پرجنب و جوش و کوه‌های دیدنی این کشور می‌روند. ماجراجویان، تپه‌های شنی و نقاط غواصی در امتداد دریای سرخ را کاوش می‌کنند در حالی که گردشگران طبیعت به ذخایر طبیعی نوظهور مانند کوه‌های عسیر و جزایر فرسان می‌روند. در همین حال مسافران تجاری از مکان‌های کنفرانس پیشرفته و بخش خدمات مالی به سرعت در حال گسترش بهره‌مند می‌شوند.
این رویکرد جامع تضمین می‌کند که عربستان سعودی طیف وسیعی از علایق و ملیت‌ها را جذب می‌کند و تقاضای گردشگری را در طول سال بالا نگه می‌دارد.
نفوذ منطقه‌ای و رهبری استراتژیک
پیشتازی عربستان در گردشگری محدود به مرزهای ملی نیست. عربستان سعودی با دفتر منطقه‌ای گردشگری سازمان ملل متحد در خاورمیانه مستقر در ریاض، نقش محوری در شکل‌دهی به آینده سفر در منطقه ایفا می‌کند.
عربستان سعودی با همکاری شورای همکاری خلیج‌فارس (GCC) و شرکای بین‌المللی، ابتکارات گردشگری فرامرزی، مقررات استاندارد و شیوه‌های توسعه پایدار را ترویج می‌دهد. میزبانی از رویدادهای کلیدی مانند اجلاس مهمان‌نوازی آینده و انجمن‌های جهانی گردشگری به تقویت روابط دیپلماتیک و اقتصادی عربستان از طریق گردشگری کمک کرده است.
توسعه توریسم با چشم‌انداز پایداری
با نگاهی به آینده، جاه‌طلبی‌های عربستان سعودی همچنان جسورانه ارزیابی می‌شود. این کشور قصد دارد تا سال۲۰۳۰ سالانه ۱۰۰میلیون گردشگر را جذب کند، هدفی که با توجه به نرخ رشد فعلی، اکنون به طور فزاینده‌ای قابل دستیابی به نظر می‌رسد.
این دستاورد نقطه عطف تاریخی برای عربستان سعودی است و سابقه‌ای جدید و جسورانه برای تکامل گردشگری کل خاورمیانه را رقم می‌زند.
عربستان سعودی در بحث گردشگری به بحث پایداری نیز توجه ویژه‌ای دارد. اولویت دادن به سفرهای سازگار با محیط‌زیست، حفاظت از اماکن میراث فرهنگی و اجرای استانداردهای زیست‌محیطی از جمله اقدامات برای حرکت در این مسیر است.
عربستان برای توسعه نیروی کار بخش گردشگری نیز اقدام به آموزش هزاران سعودی در زمینه خدمات مهمان‌نوازی، هوانوردی و گردشگری برای تضمین ارائه خدمات در سطح جهانی کرده است.
شرکت‌های هواپیمایی نظیر ریاض‌ایر نیز در حال ساخت مسیرهای بین‌المللی هستند و شهرهای عربستان را به مراکز اصلی سفر در سراسر جهان متصل می‌کنند تا توسعه حمل ونقل هوایی در این کشور محقق شود.
اتحادهای جهانی استراتژیک با اپراتورهای تور پیشرو، برندهای هتل و پلتفرم‌های فناوری نیز در حال ایجاد و توسعه هستند تا تجربیات دیجیتال را افزایش داده و نقاط تماس سفر مشتری بهبود یابد.
بازسازی برند عربستان سعودی در صحنه جهانی
شاید مهم‌ترین نتیجه این موج گردشگری عربستان، تعریف مجدد نحوه نگاه جهان به این کشور باشد. عربستان سعودی که زمانی عمدتا به دلیل اهمیت مذهبی‌اش شناخته می‌شد، اکنون خود را به عنوان یک مقصد مسافرتی مدرن، آینده‌نگر، غنی از فرهنگ و فراگیر معرفی می‌کند.
رکورد تاریخی عربستان سعودی در سه‌ماهه اول سال۲۰۲۵، با اهداف چشم‌انداز۲۰۳۰، سیاست‌های ساده‌سازی‌شده ویزا و برنامه‌ریزی مقاصد گردشگری مطابق با استانداردهای جهانی رقم خورده است. با رشد ۱۰۲درصدی ورود گردشگران بین‌المللی، این کشور در حال رهبری برای احیای سفرهای جهانی است.
سه‌ماهه اول سال۲۰۲۵ ثابت کرده که چشم‌انداز عربستان سعودی برای گردشگری چیزی بیش از یک آرمان است، این چشم‌انداز قابل اجراست و در حال حاضر نتایج قدرتمندی را ارائه می‌دهد. درواقع این کشور با ترکیبی از میراث باستانی، جاه‌طلبی‌های آینده‌نگرانه و رشد مبتنی بر مهمان‌نوازی، استاندارد جدیدی را در تعالی گردشگری جهانی تعیین کرده است.