اولویت «یک» بازارهای گردشگری

بحران موجود ناشی از ویروس کرونا فرصتی را برای کشورها فراهم کرد تا گردشگری داخلی خود را مورد ارزیابی قرار دهند و اقدام به سیاست‌گذاری‌هایی در راستای تشویق و تقویت گردشگری داخلی کنند. اگرچه گردشگری بین‌المللی باتوجه به توانایی ایجاد درآمدهای بالای صادراتی بیشتر موردتوجه قرار گرفته است اما گردشگری داخلی سهم بسیار بیشتری را در تعداد مسافران و درآمدها به خود اختصاص داده است. سازمان جهانی گردشگری براساس داده های محدود مربوط به گردشگری داخلی ۷۳ کشور از ۲۲۰ کشور تحت بررسی در سال ۲۰۱۸ به مطالعه گردشگری داخلی شامل تعداد گردشگران و میزان درآمد حاصل از آن، پرداخته است. این سازمان در بررسی‌های خود از گردشگری داخلی جهان در سال ۲۰۱۸ تعداد ۹ میلیارد نفری توریست را در میزان سفرهای داخلی برآورد کرده که نمایانگر ۶ برابر بیشتر از تعداد گردشگران بین‌المللی (توریست خارجی) است. در سال ۲۰۱۸ تعداد گردشگران ورودی خارجی ۴/ ۱ میلیارد نفر به ثبت رسیده است. آسیا و اقیانوسیه با ۵۰ درصد بیشترین سهم از گردشگری داخلی را به خود اختصاص دادند.

باتوجه به اطلاعات مربوط به سفرهای توریستی داخلی سهم گردشگری داخلی در برابر گردشگران بین‌المللی در کشورهای هند، برزیل، چین و ونزوئلا بیش از ۹۷ درصد است و در آمریکا ۹۵ درصد از کل سفرها را سفرهای داخلی تشکیل می‌دهد. در ایران، استرالیا، پرو، کره‌جنوبی، ژاپن و فنلاند نسبت سفرهای داخلی به سفرهای بین‌المللی ۹۰ درصد یا بیشتر است. همچنین در ۲۱ کشور دیگر از ۷۳ کشور ارزیابی شده سهم سفرهای داخلی در بازار گردشگری آن کشور ۸۰ درصد یا بیشتر است که این امر اهمیت گردشگری داخلی را در جهان نشان می‌دهد.

بزرگ‌ترین بازارهای گردشگری داخلی جهان به هند، چین و آمریکا تعلق دارد که این امر ناشی از جمعیت زیاد و پهناوری سرزمین جغرافیایی این کشورهاست. هند با ۹/ ۱ میلیارد سفر توریستی داخلی در سال ۲۰۱۸ بالاترین میزان گردشگری داخلی را به خود اختصاص داد و این درحالی است که تعداد گردشگران ورودی به این کشور ۱۷ میلیون نفر بوده است و تنها یک درصد از بازار گردشگری این کشور را در اختیار داشت. پس از آن آمریکا با ۷/ ۱ میلیارد سفر داخلی در جایگاه بعدی جهان قرار گرفت و گردشگری بین‌المللی این کشور با ۸۰ میلیون گردشگر ورودی ۷/ ۴ درصد از بازار گردشگری آمریکا را به خود اختصاص داد. اگرچه این شاخص برای چین در دسترس نیست اما میزان بازدیدکنندگان داخلی در سال ۲۰۱۸ رقم ۵/ ۵ میلیارد نفر به ثبت رسیده است. از دیگر بازارهای بزرگ گردشگری داخلی می‌توان به ژاپن، برزیل، فرانسه و اسپانیا اشاره کرد. ژاپن در سال ۲۰۱۸ حدود ۲۱۸ میلیون سفر توریستی داخلی تقریبا ۱۰ برابر گردشگران ورودی بین‌المللی را در اختیار گرفت. کره‌جنوبی و آلمان نیز با ۱۶۳ و ۱۵۹ میلیون سفر داخلی، از جمله بازارهای مهم گردشگری داخلی به‌شمار می‌آید. روسیه نیز باتوجه به نبود اطلاعات در حوزه سفرهای داخلی از بازارهای بزرگ و مهم در این عرصه محسوب می‌شود. کشورهای تایلند، استرالیا و مالزی و اندونزی نیز با بیش از ۱۰۰میلیون سفر سهم قابل‌توجهی در بازارهای داخلی دارند. از دیگر بازارهای مهم می‌توان به مکزیک با ۱۰۰ میلیون گردشگر داخلی، کانادا با ۹۵ میلیون سفر و ترکیه با ۷۹ میلیون سفر اشاره کرد. براساس آمارهای سازمان جهانی گردشگری در میان بازارهای مهم گردشگری داخلی جهان در سال ۲۰۱۸، بالاترین نسبت سفرهای داخلی شهروندان به کل جمعیت را می‌توان در آمریکا با ۵ سفر داخلی به ازای هرنفر در سال مشاهده کرد. در استرالیا و اسپانیا، این نسبت به‌صورت سرانه ۴ سفر در کره‌جنوبی، مالزی و فرانسه حدود ۳ سفر داخلی است.

در بسیاری از بازارهای داخلی بزرگ، درآمد حاصل از گردشگری داخلی بسیار بیشتر از درآمدهای حاصل از گردشگران خارجی است. در میان بزرگ‌ترین بازارهای گردشگری ۳۶ کشور عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه (OECD) آمریکا با یک تریلیون دلار درآمد بیشترین سهم در گردشگری داخلی را به خود اختصاص داده است اگرچه در سال ۲۰۱۸ آمریکا با کسب درآمد ۲۱۵ میلیارد دلار بیشترین میزان درآمد از گردشگری بین‌المللی را به‌خود اختصاص داد، اما با این حال گردشگری داخلی برای این کشور درآمد ۵/ ۴ برابری داشته است. سفرهای داخلی در ژاپن نیز با ۶ برابر بیشتر نسبت به گردشگری بین‌المللی حدود ۲۰۱ میلیارد دلار از سفرهای داخلی کسب درآمد کرده است. آلمان نیز با ۲۴۹ میلیارد دلار، انگلستان با ۱۵۴ میلیارد دلار و مکزیک با ۱۳۹ میلیارد دلار در شمار کشورهایی با بالاترین درآمد در حوزه گردشگری قرار گرفته‌اند.

به‌طور کلی درآمدهای مربوط به گردشگری داخلی برای کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه سه برابر درآمد حاصل از گردشگران خارجی ورودی است و درآمدهای حاصل از گردشگری داخلی در ۹ کشور ۷۰ درصد یا بیشتر از کل درآمدهای گردشگری را تشکیل می‌دهد.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد» پس از بحران همه‌گیری کووید-۱۹ در جهان گردشگری داخلی سریع‌تر از گردشگری بین‌المللی درحال بهبود است. براساس داده‌های موجود از بلیت هواپیما برای سفرهای داخلی و بین‌المللی در سه بازار بزرگ آمریکا، فرانسه و چین از ۶ ژانویه تا ۱۶ آگوست ۲۰۲۰، سفرهای داخلی با سرعت بیشتری درحال بهبود است. بیشترین میزان تفاوت در آمریکا قابل مشاهده است که براساس آن فروش بلیت داخلی ۴۹درصد کاهش داشته و این کاهش در فروش بلیط بین‌المللی ۶۶‌درصد بوده است. سفرهای هوایی داخلی در فرانسه نیز کاهش ۵۴درصدی داشته و سفرهای بین‌المللی به این مقصد کاهش ۶۳درصدی بوده است. این کاهش در چین بسیار شدیدتر بوده است و سفرهای داخلی حدود ۷۵ درصد و سفرهای بین‌المللی به چین حدود ۹۰ درصد کاهش داشته است. در آمریکا تقاضای سفر داخلی بیش از تقاضا برای سفرهای بین‌المللی به آن مقصد بوده است. در چین و فرانسه با توجه به فروش بلیت هواپیما، تقاضای سفر داخلی از آوریل و مه از تقاضای سفر بین‌المللی فراتر رفته است.