پیروز حناچی، شهردار تهران ساخت مسکن توسط شهرداری‌های کلانشهرها به منظور تأمین مسکن کم درآمدها را به دولت پیشنهاد داد و در همین راستا آیین نامه‌ای در وزارت کشور با همکاری شهرداری تهران در دست تدوین است. هدف از ساخت مسکن توسط شهرداری‌ها ساخت مسکن‌های کوچک متراژ به منظور اجاره‌داری و تأمین نیاز دهک‌های هدف است. بر اساس ضوابط طرح تفصیلی شهر تهران حداقل متراژ واحدهای‌های مسکونی باید 40 تا 50 متر باشد، اما اکنون خانه‌های ۳۰ متری، پیشنهاد سازندگان مسکن شهر تهران برای عرضه به بازار با اجاره ارزان هستند؛ پیشنهادی که در جلسه با مدیران شهری مطرح شده است.
تغییر ضوابط؟
متوسط کوچک‌ترین بعد خانوار در حال حاضر 3.3 نفر است. حال این سؤال مطرح می‌شود که خانه‌های 30متری جوابگوی نیاز این خانوار خواهد بود؟ زهرا نژادبهرام، عضو کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید، ساخت خانه‌های با متراژ کمتر از 40 متر برای ارائه خدمات به کسانی است که شرایط خاص دارند و قطعاً این متراژ جوابگوی نیاز خانوار 3 نفره نیست.
وی هدف از ساخت خانه‌های کوچک را «ایجاد تنوع ساخت» در مجموعه شهر عنوان و تأکید کرد که بر اساس ضوابط حدنصاب مسکن مناسب برای زندگی خانوار واحدی 80 تا 100 متر است. اما با توجه به شرایط اقتصادی و افزایش قیمت مسکن نمی‌توانیم انکار کنیم که افراد یا خانوار زیادی هم متقاضی مسکن کم متراژ هستند.
سبک ساخت تغییر نمی‌کند
نژاد بهرام تأکید کرد که شورای شهر و شهرداری به دنبال تقلیل محل اسکان خانوارهای شهر تهران نیست و قصد نداریم سکونت در مسکن کوچک را رویه و سبک زندگی قرار دهیم و شهرداری به‌دنبال آن تغییر سبک ساخت و ساز نیست. اما با توجه به اینکه نیاز به خانه‌های کوچک مقیاس در شهر تهران وجود دارد ساخت این نوع مسکن در دستور کار قرار دارد. در واقع ما در ساخت و ساز به‌دنبال تنوع ساخت و تنوع متراژ هستیم اما به‌دنبال اعمال کاهش متراژ به هر قیمتی نیستیم.
مسأله پارکینگ
اما یکی از معضلات مسکن‌های کم متراژ بویژه در شهر تهران تأمین پارکینگ این مسکن‌ها با توجه به متراژ پایین آنهاست. بر اساس ضوابط طرح تفصیلی هر واحد مسکونی که ساخته شد باید پارکینگ داشته باشد. بهرام‌نژاد با اشاره به این موضوع در پاسخ به این سؤال که واحدهای کوچک متراژ پارکینگ خواهد داشت یا خیر، گفت: هر واحدی با هر متراژی حتماً باید دارای پارکینگ باشد و تأمین پارکینگ جزو مصوبات شورا و طرح تفصیلی شهر تهران است.
طرح تفصیلی در بوته نقد
پیشنهاد مطرح‌شده توسط سازندگان مسکن، عرضه خانه‌هایی با متراژ ۳۰متر است و این سازندگان گفته‌اند که اگر شهرداری، حداقل متراژ ساخت‌وساز در طرح تفصیلی تهران را از ۵۰ به ۳۰ متر مربع کاهش دهد، خانه‌هایی با قیمت پایین برای عرضه در بازار اجاره خواهند ساخت. با توجه به این درخواست و اینکه شهرداری تهران نیز با ساخت واحدهای کوچک موافق است، این سؤال مطرح می‌شود که آیا ضابط طرح تفصیلی شهر تهران تغییر خواهد کرد؟
عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در پاسخ به این سؤال، گفت: آسیب شناسی طرح تفصیلی شهر تهران توسط یکی از دانشگاه‌های تهران در حال بررسی است که نتایج اولیه این آسیب شناسی به شورا ارائه شده است. به گفته نژادبهرام احتمال تغییر ضوابط طرح تفصیلی به نتایج این آسیب شناسی و تصمیم گیری‌های بعدی منوط خواهد بود.
خانه‌ای با تمام امکانات
هرچند فعالان و تحلیلگران حوزه‌های مختلف اجتماعی با توجه به بعد خانوار و فرهنگ خانواده، با کوچک شدن واحدهای مسکونی مخالف هستند اما سازندگان می‌گویند مسکن‌های 30 متری برای زندگی 2 نفر متراژ مناسبی است.
فرشید پورحاجت، دبیر اتحادیه انبوه سازان مسکن در گفت‌و‌گو با «ایران» گفت: بر خلاف تصور عمومی، واحد 30متری بر اساس استانداردهای ساخت تمامی امکانات یک واحد مسکونی را خواهد داشت. به گفته پورحاجت، تمام ضوابط و مقرراتی که برای ساخت مسکن وجود دارد، در ساخت واحدهای کوچک هم اجرا می‌شود و آشپزخانه، سرویس‌ها، اتاق نشیمن و اتاق خواب جزو اجزای یک خانه 30 متری خواهد بود.
اما پورحاجت در خصوص تأمین پارکینگ این واحدها نظری مخالف با عضور کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران ارائه کرد. پورحاجت گفت: بر اساس پیشنهاد سازندگان و نظر متولیان بخش مسکن پارکینگ واحدهای کوچک به‌صورت پارکینگ‌های عمومی واقع در محلات و مناطق خواهد بود. دبیر اتحادیه انبوه سازان مسکن گفت: ساخت خانه‌های کوچک به منظور ارائه به بازار اجاره‌داری در زمان وزیر سابق راه و شهرسازی مطرح شد و توافق‌های اولیه ساخت این نوع واحدها به آن زمان برمی‌گردد. به گفته پورحاجت اگر این واحدها بدون پارکینگ ساخته شود هزینه صدور پروانه ساختمانی برای آن کاهش خواهد یافت، بنابراین سازندگان مسکن از ساخت این واحدها استقبال می‌کنند.
نیم نگاه
زهرا نژادبهرام، عضو کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران : ساخت خانه‌های با متراژ کمتر از 40 متر برای ارائه خدمات به کسانی است که شرایط خاص دارند
شورای شهر و شهرداری به دنبال تقلیل محل اسکان خانوارهای شهر تهران نیست و قصد نداریم سکونت در مسکن کوچک را رویه و سبک زندگی قرار دهیم
فرشید پورحاجت، دبیر اتحادیه انبوه سازان مسکن: بر خلاف تصور عمومی، واحد 30 متری بر اساس استانداردهای ساخت تمامی امکانات یک واحد مسکونی را خواهد داشت
تمام ضوابط و مقرراتی که برای ساخت مسکن وجود دارد، در ساخت واحدهای کوچک هم اجرا می‌شود و آشپزخانه، سرویس‌ها، اتاق نشیمن و اتاق خواب جزو اجزای یک خانه 30 متری خواهد بود