طبق آمار بانک مرکزی، تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی شهر تهران در ۱۱ ماهه سال ۱۳۹۸ به ۷۳.۴ هزار واحد مسکونی رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال پیش از آن ۳.۶ درصد کاهش نشان میدهد، اما با این حال روند نقطه به نقطه نشان از آغاز افزایشها در تعداد معاملات و همچنین قیمت مسکن در شهر تهران دارد.
مطابق این آمارها معاملات انجام شده در بهمن ماه امسال نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۲۴ و ۴۲ درصد افزایش داشته است. همچنین در این ماه متوسط قیمت فروش یک متر زیربنای واحدهای مسکونی شهر تهران به ترتیب ۴.۳ و ۴۴.۴ درصد افزایش نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل داشته است. در ماه مورد بررسی شاخص بهای اجاره مسکن در شهر تهران و در کل مناطق شهری نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۲۹.۴ و ۳۱.۵ درصد رشد نشان میدهد. برخی از کارشنان مسکن اعتقاد دارند تورم مسکن در سال گذشته به حدی بوده که امکان این افزایشها را در سال جدید غیرممکن میکند. از نظر اینها رکود در بازار مسکن مشهود است و این آمارها منتج از معاملاتی صوری است که از سوی برخی جریانهای مافیایی مسکن و به قصد رشد قیمت این کالا صورت گرفته است.
در این زمینه رئیس سابق مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نظری متفاوت ارائه میکند. سید محمود فاطمی عقدا در گفتوگو با ایرناپلاس اظهار کرد: مطمئناً رشد معاملات هم در شهر تهران و هم اطراف وجود داشته و بازار معاملات تا حدودی فعال شده است. افزایش قیمت هم طبیعی است و با توجه به رشد اقلام اصلی بهخصوص آهنآلات بالطبع مسکن هم رشد کرده است.
وی با بیان اینکه قیمت مسکن کمترین رشد را نسبت به بازارهای موازی علیالخصوص بورس داشته، افزود: با این حال بازار مسکن متفاوت از ارز، طلا و بورس است، زیرا بازاری ثابت و سرمایهای است و انتظار میرود به اندازه آنها هم رشد قیمتی نداشته باشد.
فاطمی عقدا درباره عوامل رشد تقاضا در مسکن نیز توضیح داد: بخشی از تقاضای مسکن مصرفی و بخشی هم به دلیل نگرانی از تحولات اقتصادی سال آینده بروز کرده است. مشخص نیست سال آینده برای فعالان بازار چه اتفاقی در قیمت کالاها و مسکن خواهد افتاد، به همین دلیل قبل از عید هجوم به بازار مسکن و خرید شروع شده است. موضوع دیگر این است که نقدینگی بالایی در کشور وجود دارد که به دنبال بازاری امن میگردد. بنابراین علیرغم رشد بازار سهام، نگرانی از حبابی بودن و سقوط شاخص وجود دارد که موجب خروج سرمایه از این بازار میشود. در این شرایط بازار مسکن، بازار مطمئنتری خواهد بود که در صورت عدم کنترل دولت، امکان هجوم، خرید و جهش قیمت در آن وجود دارد.
وی گفت: اگر دولت بتواند سیاستهای اعلامی در حوزه مسکن مانند تکمیل مسکن مهر و پروژه مسکن ملی را به سرانجام برساند، بازار مسکن میتواند بازار پایداری باشد و از تلاطمات در امان بماند. همچنین لازم است دولت شرایط سرمایهگذاری در صنایع با سودآوری بالا و زودبازده را ایجاد و اعتماد صاحبان سرمایه را با ارائه طرحهای سرمایهگذاری جلب کند تا سرمایهها به بازار سرمایه جذب شوند. اگر دولت نتواند مطمئنترین محل برای این سرمایههای سرگردان ایجاد کند، بازار مسکن جای آن را خواهد گرفت. بنابراین امیدوارم تمهیداتی که وزیر مسکن در مورد مسکن مهر و ملی اعلام کردهاند، به اتمام برسانند. بهخصوص به شیوه مشارکتی با انبوهسازان. اگر این دو وعده تحقق نیابد، بازار مسکن میتواند به بازاری ناپایدار و غیرقابل پیشبینی تبدیل شود.