اقتصاد بازار: پس از انتشار بیانیه مشترک هسته‌ای ایران و کشورهای 1+5 و ایجاد افق‌های تازه اقتصادی در کشور، بسیاری از کالاهایی که به نوعی با بازار بین‌المللی در ارتباط بودند، روند نزولی قیمت را پیش گرفته و هر روز با توجه به شرایط ایجاد شده ارزان‌تر از روز قبل به دست مصرف‌کنندگان رسیدند که خودرو یکی از بحث برانگیزترین آنان است.
پس از آشکار شدن نسبی اثرات بیانیه وین، به درست یا نادرست این تلقی که قیمت بسیاری از کالاها هم به علت روانی و هم به علت ورود رقبای خارجی و جدید، روبه کاهش خواهد گذاشت، همه گیر شد.
به این ترتیب برخی شهروندان از خرید برخی کالاها دست نگه داشته و منتظر ماندند تا ببینند آینده چه پیش می آید. یکی از این کالاها خودرو بود که البته درگیر بحث ها و حواشی متعددی نیز شد.
در ماجرای خودرو دو نگاه در برابر یکدیگر قرار گرفت که هنوز هم جدال آن با هم برقرار است. در یک طرف ماجرا مردم و برخی کارشناسان بودند که استدلال می کردند به علت کاهش یا حذف تدریجی هزینه های سربار تحریم از سر صنعت خودرو مانند هزینه های سربار مالی، خرید قطعه، حمل و نقل و...، قیمت خودرو باید کاهش یابد.
در طرف دوم ماجرا نیز خودروسازان بودند که با ادبیاتی بعضا غیرمودبانه و قلدرانه، حاضر به گفت وگو درباره استدلال های مطرح شده نبوده و نه تنها از کاهش قیمت خودرو سخن نگفتند که پیشدستانه تقاضای افزایش قیمت خودرو را نیز ارائه دادند. برخورد این دو دیدگاه ابتدا گفتمانی بود سپس کار به تقابل و برخی جاهای باریک کشید که راه اندازی کمپین نخریدن خودروهای نو اوج آن است.
با این که خودروسازان تاکنون به این کمپین بی اعتنا بوده و اثرگذاری آن را انکار کرده اند، اما واقعیت بازار چیز دیگری می گوید.

چرا که قیمت خودروهای داخلی و خارجی گاه به طور چشمگیری رو به کاهش گذاشته، مشتری برای خودروهای نو کم شده، انبارهای خودروسازان پر از خودروهای تولیدی، اما فروش نرفته است طوری که به گفته اکبر ترکان، مشاور رئیس جمهور فقط در پارکینگ ایران خودرو 80 هزار خودروی فروش نرفته وجود دارد.
سرانجام نیز خودروسازان به انواع و اقسام ترفندهای فروش خودرو از ارائه تسهیلات تا فروش چکی و بلندمدت محصولاتشان متوسل شده اند.
با این حال به گفته کارشناسان، واقعیت های پساتحریم، در حال تغییر شکل دادن بازار خودروی ایران برای خودروسازان داخلی است زیرا شنیدن صدای پای خودروسازان خارجی و همچنین سر باز کردن گلایه فراوان مردم از کیفیت و قیمت بالای خودروهای داخلی با هم آشی پخته که شاید یک وجب رویش روغن باشد لذا اگر خودروسازان داخلی بخواهند به همین روش با خریداران رفتار کنند بیش از این ضرر خواهند کرد بنابراین بهتر است با تجدیدنظر در روش های سخنگویی کورکورانه با مشتری و آوردن بهانه های نخ نما، از طریق ارتقای کمی و کیفی تولید، رشد بهره وری، بهبود چشمگیر کیفیت و کاهش قیمت، به استقبال شرایط جدید بروند؛ زیرا انحصار آنها در صنعت خودروی ایران رو به پایان بوده و این امر از قیمت کاملا مشخص است.
خودروسازان مراقب باشند
در این باره، حسین گروسی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، با تائید کاهش قیمت خودروهای داخلی و خارجی در بازار گفت: اکنون با توجه به شرایط اقتصادی کشورمان و افق های پیش رو پس از بیانیه مشترک هسته ای، زمان این رسیده که خودروسازان علاوه بر افزایش کیفیت تولیدات خود، به بحث خدمات پس از فروش نیز بیشتر توجه داشته باشند؛ چون با رفع تحریم ها و ورود محصولات خارجی به بازار کشورمان، متقاضیان خرید خودرو بنا بر امتیازات دست به خرید خواهند زد و اگر خودروسازان کشورمان توان رقابت با تولیدات خارجی را نداشته باشند، بدون تردید مجبور به ترک بازار خواهند بود.
پیشنهاد های 30 میلیون تومانی
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به پیشنهادهای مطرح شده از سوی برخی خودروسازان خارجی به مسئولان ایرانی تصریح کرد: در حال حاضر نامه های متفاوتی از سوی خودروسازان خارجی به دست مسئولان رسیده است که این خودروسازان اعلام کرده اند می توانند با قیمت های 20 تا 30 میلیون تومان خودروهای مدل روزشان را با بهترین خدمات پس از فروش و البته نحوه پرداخت پول در اختیار متقاضیان قرار دهند. بنابراین خودروسازان باید با واقعیت پساتحریم مواجه شده و خود را آماده رقابت در میدان کنند.
کاهش قیمت خودروهای داخلی
از سوی دیگر، غلامحسین قاسمیان، نایب رئیس اتحادیه صنفی نمایشگاه داران و فروشندگان اتومبیل تهران در این زمینه گفت: مقاومت خودروسازان داخلی در برابر کاهش قیمت هایشان بالاخره در روزهای اخیر با توجه به کمپین ایجاد شده علیه محصولات داخلی شکست، اما نه در کاهش قیمت کارخانه بلکه در قیمت بازار که همین موضوع می تواند در نهایت به کاهش قیمت از سوی کارخانه ها نیز منجر شود.
این مقام مسئول درباره کاهش قیمت های بازار خودروی داخلی گفت: اکنون در بازار شاهد کاهش 500 هزار تا نزدیک به چهار میلیون تومانی در محصولات هستیم؛ در حالی که محصولات چینی شاهد کاهش قیمتی بیشتری بوده اند.
کاهش شدید قیمت خودروهای چینی
نایب رئیس اتحادیه صنفی نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو همچنین درباره کاهش شدید قیمت خودروهای چینی اظهار کرد: از زمانی که اخبار مثبت هسته ای منتشر شد و گروهی از خودروسازان خارجی درباره بازار ایران اظهارنظر کردند، تولیدکنندگان خودروهای چینی متوجه شدند ممکن است بازار خودروی ایران را به نفع رقبای قدرتمند اروپایی و آمریکایی که در اذهان عمومی مردم ایران نیز خوش درخشیده اند، از دست بدهند. بنابراین از سیاست های جذب مشتری با کاهش قیمت استفاده کرده و به خودروهایشان چوب حراج زدند.
وی در این باره به تخفیف های حتی 26 میلیون تومانی تولیدکنندگان خودروهای چینی اشاره کرد و گفت: اگر از بحث کیفیت پرچالش خودروهای چینی بگذریم با توجه به نبود رقابت در خودروهای داخلی و خارجی ، گزینه های پررنگ و لعاب چینی با کاهش قیمت ها می تواند ذهن خریداران را در کوتاه مدت به خود جلب کند.
سونامی کاهش قیمت برای خارجی ها
در همین حال محمد عطایی یکی از فعالان بازار خودروهای خارجی درباره کاهش قیمت این خودروها گفت: براساس شواهد موجود اکنون میزان کاهش قیمت در خودروهای خارجی بسیار بیشتر از داخلی ها بوده؛ چون دو عامل در این زمینه تاثیرگذار است.
این فعال صنفی به ایجاد ثبات در قیمت ارزی و احتمال کاهش آن به عنوان عاملی تاثیرگذار در قیمت خارجی ها اشاره کرد و گفت: اولین عاملی که در قیمت خودروهای وارداتی تاثیرگذار است، بحث قیمت ارز است که اکنون با توجه به فضای مثبت ایجاد شده درباره رفع تحریم ها این اتفاق افتاده و نوسانات قیمت ارز تقریبا برطرف شده است و در دوره ای شاهد کاهش چشمگیر قیمت ارز بوده ایم.
بنابراین کاهش تقاضای خرید و البته کاهش قیمت ارز باعث شده تا شاهد کاهش بیشتر در قیمت خودروهای وارداتی باشیم، اما فراموش نکنیم در صورتی که تحریم های یکجانبه غرب علیه ایران برطرف شود باید منتظر سونامی کاهش قیمت در خودروهای وارداتی باشیم.
خودروسازان وارد فروش اقساطی شدند
رکود بازار خودرو و نبود خریدار برای تولیدات شرکت های خودروساز باعث شد خودروسازان برای فروش محصولات خود به عرضه اقساطی روی بیاورند.
تشدید رکود در بازار خودرو باعث شده تا خودروسازان این بار سراغ فروش اقساطی خودرو بروند و در جدیدترین روش فروش ایران خودرو، فروش اقساطی خودرو توسط این شرکت آغاز شده به طوری که خریداران می توانند با پرداخت نیمی از مبلغ خودرو، خودروی موردنظر خود را پس از 20 روز تحویل بگیرند و بقیه مبلغ خودرو را در قالب پنج یا شش فقره چک در فواصل سه ماهه و تا پایان سال 95 پرداخت کنند.
این شرایط فروش در حال حاضر برای پژو 206 تیپ 2، پژو 206 صندوق دار، پژو 405 جی ال ایکس، رانا، سمند، ویتارا و سورن برقرار است. در این وضعیت، بررسی بازار خودرو نشان می دهد قیمت خودروهایی مانند رانا، پژو 206 صندوق دار، سمند، پژو 405، پژو پارس، پراید و تیبا در بازار به کمتر از قیمت کارخانه رسیده است.
کاهش قیمت خودرو؛ توهم یا واقعیت؟
برنامه «تیتر امشب» یکشنبه شب شبکه خبر برای روشن شدن تکلیف خریداران خودرو با دعوت از رئیس شورای رقابت و مشاور انجمن خودروسازان ایران به بررسی این موضوع پرداخت که با توجه به کاهش تقاضا آیا قیمت ها رو به کاهش است یا افزایش، اما این گفت وگو جمع بندی ونتیجه مشخصی نداشت.
محمدرضا میرخانی، دبیر انجمن خودروسازان ایران در این برنامه گفت: «مردم عزیز ما حق دارند، ما در کیفیت مشکل داریم و این واقعیتی است که منکر آن نمی شویم».
وی افزود: «این توهم در اذهان عمومی وجود دارد که قیمت خودرو با ورود خودروهای خارجی باید پایین بیاید».

میرخانی با اشاره به تبعات کاهش قیمت افزود: اگر بخواهیم قیمت خودرو پایین تر بیاید، باید هزینه ها را کاهش دهیم و این یعنی بیکار شدن شاغلان این صنعت. اگر صد هزار نفر شاغل در خودرو را بیکار کنیم تبعات اجتماعی سنگینی دارد».
رضا شیوا در پاسخ به این موضوع سوال کرد: «اگر صد هزار نفر را در جاده ها به خاطر کیفیت پایین خودرو به کشتن بدهیم چه؟ تبعات اجتماعی ندارد؟»
منبع: روزنامه جام جم