رئیس جمهوری روز گذشته برای پنجمین بار در طول ریاست خود بر قوه مجریه به عسلویه رفت و طرح توسعه ٤ فاز دیگر را نیز افتتاح کرد. بخشی از دریا و پالایشگاههای ٤ فاز میدان مشترک پارس جنوبی یعنی فازهای 13، 22، 23 و 24 که تولید گاز از این مخزن مشترک با قطر را از 580 میلیون متر مکعب به 660 میلیون متر مکعب در روز رساند.
اکنون 27 فاز بخش دریایی و 25 فاز خشکی (پالایشگاه) این میدان در مدار تولید قرار گرفته است که تا پیش از دولت یازدهم و دوازدهم فقط 10 فاز آن در حال تولید بود.
با تکمیل فاز 14 پرونده توسعه اولیه فازهای این میدان که بزرگترین میدان گازی جهان است، در بخش ایرانی آن بسته میشود. فقط فاز 11 این میدان باقی میماند که بر اساس طرح توسعه تعریف شده برای آن قرار است، بخش توسعه اولیه و فشار افزایی آن همزمان انجام شود. 4 فاز میدان مشترک پارس جنوبی با هدف پیشی گرفتن از کشور رقیب یعنی قطر، افزایش رفاه عمومی، درآمد زایی و از همه مهمتر ایجاد امید در مردم افتتاح شد.
حسن روحانی رئیسجمهوری در سخنرانی خود از اهمیت اقتصادی و سیاسی بهرهبرداری از فازهای پارس جنوبی و همینطور تولید بنزین در پالایشگاه ستاره خلیج فارس و گازرسانی به شهرها و روستاها صحبت کرد. وزرای نفت و کشور نیز در این مراسم حضور داشتند.
بهرهبرداری از ٣ فاز دریایی پارس جنوبی تا میانه سال 98
بیژن زنگنه وزیر نفت در این مراسم با بیان اینکه در مجموع از نظر پالایشگاه 15 فاز تا به امروز افتتاح شده است، اظهار امیدواری کرد که سه فاز دریایی مربوط به فازهای 22، 23 و 24 و 13 و 14 پارس جنوبی تا میانه سال آینده به بهرهبرداری برسد.
او ادامه داد: تنها فاز 14 پارس جنوبی که معادل دو فاز استاندارد است باقی میماند که تلاش ما این است مشکلات این فاز نیز برطرف شود و تا سال 99 به بهرهبرداری برسد، اما تا میانه سال آینده انشاءالله ما سه فاز دریایی را که مربوط به فازهای 22، 23 و 24 و 13 و 14 است به بهرهبرداری میرسانیم.
او با اشاره به اینکه هماکنون یک فاز دریایی فاز 14 پارس جنوبی یعنی یک میلیارد فوت مکعب در درست بهرهبرداری است، اظهار کرد: با تکمیل طرحهای در حال اجرا تا میانه سال آینده، برداشت گاز ایران از میدان گازی پارس جنوبی (به غیر از فاز 11) به 750 میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید.
وزیر نفت، میانگین تولید واقعی سالانه گاز در سال 91 را 622 میلیون مترمکعب و میانگین 10 ماه امسال را 841 میلیون مترمکعب عنوان و تصریح کرد: با توجه به تقاضا، مجموع تولید گاز کشور در سال 98 به 880 میلیون مترمکعب و در سال 99 به 950 میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید؛ تولید روزانه گاز ما بهزودی به هزار میلیون مترمکعب میرسد.
زنگنه با بیان اینکه تولید در پارس جنوبی در آخر سال 91 و ابتدای سال 92، 280 میلیون مترمکعب بوده است، گفت: هماکنون میانگین برداشت گاز از این میدان مشترک به 610 میلیون مترمکعب رسیده که دارای ظرفیت حدود 660 میلیون مترمکعب است.
او کاهش سهم سوخت مایع نیروگاهها را از آثار افزایش تولید گاز در پارس جنوبی دانست و توضیح داد: سهم سوخت مایع نیروگاهها از 43 درصد در سال 92 به 10 درصد در سال 97 رسیده است.
به گفته وزیر نفت، از پارسال تاکنون نه گاز صنایع کم شد، نه محدودیت بود و نه حتی فشار گاز افت کرد. در هیچ جایی از ایران گزارشی مبنی بر افت فشار نداشتیم و بدون محدودیت علاوه بر تأمین گاز نیروگاهها، صنایع و پتروشیمیها، امسال رکورد جدیدی در صادرات ثبت شد.
زنگنه با بیان اینکه پوشش گازرسانی کل کشور در سال 97 به 93 درصد رسید، اظهار کرد: گازرسانی روستایی ما به 79 درصد پوشش کل جمعیت رسیده است، یعنی در اواسط سال 98، از 95 درصدی که تعهد پوشش ما در کشور بوده است، عبور میکنیم.
او با اشاره به اینکه همکاران شرکت ملی گاز ایران به رئیس جمهوری قول گازرسانی به 10 روستا را در روز داده بودند، ادامه داد: امسال گازرسانی به 3 هزار روستا انجام شد که مقداری فاصله را نیز به پای روزهای جمعه بگذارید.
وزیر نفت به کاهش مداوم مقدار گازهای ارسالی به مشعل در پالایشگاههای اول تا پنجم پارس جنوبی که در آینده باز هم کاهش مییابد، اشاره و تصریح کرد: مهمترین کار ما این است که به برکت برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) تا پیش از اعمال تحریمهای جدید، دستگاهها و تجهیزات زیست محیطی لازم را که از خارج به ما نمیدادند، وارد کنیم. دستگاههای SRU برای سولفورزدایی راهاندازی میشوند و به این ترتیب بخش اصلی نگرانی آلودگی زیست محیطی برطرف میشود.
زنگنه با بیان اینکه پارس جنوبی نباید تنها در گاز دیده شود، گفت: در این سالها 3 هزار کیلومتر به خطوط اصلی انتقال گاز کشور افزوده شده است و ما با کمک این خطوط و ایستگاهها توانستیم یک شبکه پایدار و مستحکم برای کشور تأمین کنیم.
او گفت: از اتفاقهای مهم این است که به اتکای پارس جنوبی ما مجموعهای از صنایع تعیین کننده را در پاییندست آن ایجاد کردیم که مهمترین آنها پتروشیمیها هستند.
بهرهبرداری از 18 طرح پتروشیمی تا پایان دولت
وزیر نفت با اشاره به اینکه 15 طرح پتروشیمی با سرمایهگذاری 5.6 میلیارد دلار و ارزش تولیدات 5.2 میلیارد دلار براساس پایه سال 90 از سال 92 تا 97 به بهرهبرداری رسید، افزود: 18 طرح دیگر پتروشیمی نیز تا پایان دولت دوازدهم به بهرهبرداری میرسد. به گفته زنگنه، پتروشیمیهای ایلام، لرستان، ارومیه، مهاباد، شیراز، تخت جمشید پارس، ایزوسیاناتهای پتروشیمی کارون، کاویان، مروارید، انتخاب، کردستان، فاز سوم آمونیاک و اوره پردیس و متانول مرجان و سرویسهای جانبی دماوند از جمله طرحهای صنعت پتروشیمی است که در دولت تدبیر و امید افتتاح شدهاند.
وی با اشاره به اینکه طرحهای متانول کاوه، فاز یک پتروشیمی بوشهر و فاز 2 پتروشیمی ایلام تا سال آینده به بهرهبرداری میرسند، افزود: با تکمیل طرحهای پتروشیمی میاندوآب، کیمیای متانول خاورمیانه، کود شیمیایی لردگان، مسجدسلیمان، پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس، پتروکیمیای ابن سینا، آرتا انرژی و گچساران در این دولت، تحولی عظیم در صنعت پتروشیمی ایران ایجاد میشود.
وزیر نفت با بیان اینکه محصولات نهایی صنعت پتروشیمی ایران در سال 92، 27 میلیون تن بوده که هماکنون به 31 میلیون تن رسیده است، گفت: با اجرای طرحهای پتروشیمی یادشده، محصولات پتروشیمی کشور به 52 میلیون تن میرسد، یعنی میزان آن نسبت به سال 92 دو برابر میشود که 93 درصد افزایش خواهیم داشت و جهش بزرگی روی میدهد.
تحقق ظرفیت تولید سالانه 94 میلیون تنی محصولات پتروشیمی در سال 1400
زنگنه اظهار کرد: ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی درسال 92، 56 میلیون تن بوده است که در سال 96 به 64 میلیون تن رسیدهایم و در سال 1400 به 94 میلیون تن خواهیم رسید.
وی با اشاره به اینکه در سال 92 به قیمت پایه 90، 18 میلیارد دلار ارزش تولیدات محصولات پتروشیمی بوده است، گفت: ارزش این محصولات در سال 96 به 25 میلیارد دلار رسیده است و در سال 1400 به 36 میلیارد دلار میرسد.
وزیر نفت تصریح کرد: با توجه به افزایش تولید اتان از سال 98 تا 1403 نسبت به مصرف آن، باید برنامهریزی برای صادرات آن انجام دهیم. البته در سالهای آینده واحدهای اتان کراکر وارد مدار میشوند و اتیلن تولید میکنند که میتواند در داخل مصرف شود.
افزایش 2 برابری تولید بنزین در کشور
زنگنه با اشاره به پالایشگاه ستاره خلیج فارس به عنوان صنایع پایین دستی پارس جنوبی اظهار کرد: تولید بنزین در سال 91، 52 میلیون لیتر بنزین بوده که امسال به 101 میلیون لیتر رسیده است و به راحتی به 105 میلیون لیتر هم میرسد که این نشان از دو برابر شدن تولید بنزین در کشور دارد.
وی با بیان اینکه در سال 91، بنزین یورو در کشور تولید نمیشد، اما در امسال 76 میلیون لیتر تولید بنزین یورو داریم، ادامه داد: تولید نفتگاز در کشور نیز 12 درصد افزایش یافته است بهطوری که از 94 میلیون لیتر در سال 91 به 105 میلیون لیتر در سال 97 رسیده است. همچنین تولید نفت گاز با کیفیت یورو از 6 میلیون لیتر در سال 91 به 44 میلیون لیتر در روز رسیده است.
به گفته وزیر نفت، آنچه در صنعت انجام شده نماد تحقق اقتصاد مقاومتی است که بخش مهم این تحولات در دوران تحریمها انجام شده است و ما حداکثر استفاده را برای حل مشکلات بویژه در بخش محیط زیست صنعت نیز در دوران برجام داشتیم و در این دوران فرصتی برای نفس کشیدن و انجام کارهای بزرگ به دست آوردیم.
زنگنه به ساخت پایانه صادراتی جاسک اشاره کرد و گفت: امیدواریم تا پایان سال 99 این پایانه صادراتی فعال شود و برای نخستین بار نفت ایران از طریق مکران صادر خواهد شد.
مشعلهای اصلی تا پایان دولت دوازدهم خاموش میشود
وی ادامه داد: براساس برنامه تلاش میشود که تا پایان دولت دوازدهم همه مشعلهای اصلی خاموش و از سوختن گازهای همراه نفت جلوگیری شود.
وزیر نفت به رشد 5 برابری افزایش تولید از میدانهای مشترک در منطقه غرب کارون اشاره و تصریح کرد: تولید از این میدانها از 70 هزار بشکه در سال 92 به 355 هزار بشکه در سال 97 خواهد رسید.
زنگنه افزود: امروزه نفت در خط مقدم جنگ با دشمن در تحریمهاست و نمیشود ما ارقام و اعداد و روشها و برنامههایمان را افشا کنیم. این عامل فشار به من و همکاران است و چارهای نداریم جز اینکه تحمل کنیم و این راه را پیش برویم، اما ما کارهایمان را در بخشهای مختلف بدون سر و صدا دنبال میکنیم.
نگــــاه
فازهای ١٣، ٢٢، ٢٣ و ٢٤
و ارزش اقتصادی آنها
طرح توسعه فاز 13 میدان گازی پارس جنوبی در خرداد ماه سال ١٣٨٩ توسط شرکت نفت و گاز پارس در نقش کارفرما به کنسرسیومی متشکل از قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا(ص) و گروه مپنا واگذار شد.هدف از اجرای این طرح استخراج روزانه 56.6 میلیون مترمکعب گاز غنی، پالایش و تولید روزانه 50 میلیون مترمکعب گاز شیرین، تولید روزانه 75 هزار بشکه میعانات گازی، تولید سالانه 1.05 میلیون تن گاز مایع LPG (پروپان و بوتان)، تولید سالانه 1میلیون تن اتان به منظور تأمین خوراک واحدهای پتروشیمی و تولید روزانه 400تن گوگرد است.ارزش اقتصادی حاصل از بهرهبرداری و دستیابی به تولیدات سالانه طرح فاز 13 با در نظر گرفتن ظرفیتهای اسمی و قیمتهای فروش محصولات تولیدی با احتساب قیمت ۸ سنت برای هر متر مکعب گاز طبیعی تصفیه شده، 50 دلار برای هر بشکه میعانات گازی، 470 دلار برای هر تن گاز مایع LPG))، 260 دلار برای هر تن اتان و 100 دلار برای هر تن گوگرد بالغ بر 5.5 میلیارد دلار در سال است. با توجه به میزان تولید ناخالص داخلی کشور در سال 1396 (معادل 427 میلیارد دلار)، ارزش اقتصادی تولیدات این فاز فراتر از یک درصد تولید ناخالص داخلی کشور است. تولیدات فازهای 22، 23 و 24 و ارزش اقتصادی آنها مشابه فاز ١٣ است. فاز ١٣ اساساً دو فاز استاندارد و فازهای 22، 23 و 24 نیز ٢ فاز استاندارد محسوب میشوند. اجرای طرح توسعه فازهای 22، 23 و 24 میدان گازی پارس جنوبی هم در خرداد ماه سال ١٣٨٩ توسط شرکت نفت و گاز پارس در نقش کارفرما به قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا(ص) واگذار شد.به این ترتیب ارزش اقتصادی تولیدات این ٤ فاز فراتر از ٢ درصد تولید ناخالص داخلی کشور است.
حاشیـــه
درخواست قرارگاه خاتم الانبیا سپاه
فاز ١١ پارس جنوبی را هم به ما بدهید
قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا که پیمانکار فاز ١٣ میدان مشترک پارس جنوبی به تنهایی و در فازهای ٢٢، ٢٣، ٢٤ همراه با گروه مپنا بود، روز گذشته در مراسم افتتاح این ٤ فاز فرمانده آن پشت تریبون رفت و درباره درصد داخلیسازی این پروژهها سخنرانی کرد. سعید محمد در این سخنرانی چند درخواست از رئیس جمهوری نیز داشت؛ اینکه «دولت اجازه دهد قرارگاه یک پالایشگاه میعانات گازی جدید در غرب فاز 13 ایجاد و مجتمع تولید پروپیلن و پلی پروپیلن در این منطقه احداث کند و از همه مهتر توسعه فاز 11 پارس جنوبی را در دست بگیرد و این پروژه مهم را اجرا کند.» محمد با بیان اینکه امروز تعامل مجموعه سپاه و مجموعه دولت برای پیشبرد پروژههای کشور در راستای اعتلای ایران اسلامی است، گفت: «قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا به عنوان یک پیمانکار عمومی از تمام ظرفیتهای خود استفاده نموده و امروز توانستهایم در اجرای پروژههای پارس جنوبی در طراحی، اجرا و راه اندازی به 100 درصد اتکا به توان داخلی و در تأمین کالا به 70 درصد برسیم و با بهرهبرداری از فازهای جدید در پارس جنوبی به آرزوی دیرینه در پیشی گرفتن از قطر در برداشت گاز از پارس جنوبی رسیدهایم. تکمیل پارس جنوبی با توان داخلی شکست مفتضحانه استکبار در تحریم ملت ایران است.» گفتنی است فاز ١١ پر ریسکترین و استراتژیکترین فاز تاریخ توسعه پارس جنوبی است که باید با آخرین فناوریهای روز دنیا به توسعه برسد؛ در غیر این صورت شاهد افت فشار و در نتیجه بلا استفاده ماندن سکوهای آن در دریا خواهیم بود. اما ایران فناوری ساخت سکوهای تقویت فشار در بخش دریایی را تاکنون نداشته است.
بـرش
احمدینژاد دروغ میگوید
شب پیش از افتتاح رسمی بخش خشکی و قسمتی از بخش دریایی 4 فاز 13، 22، 23 و 24 میدان مشترک پارس جنوبی بیژن زنگنه وزیر نفت نشستی خبری برگزار کرد و در این نشست از روند پیشی گرفتن ایران در برداشت گاز از میدان مشترک پارس جنوبی نسبت به قطر صحبت کرد. او با این توصیف از عسلویه که این منطقه نماد کوچکی از ایران صنعتی است، گفت: هر وقت به عسلویه میآیم احساس عجیبی به من دست میدهد، ایرانی که میخواهم این است (پارس جنوبی)، نمونه کوچکی از آن. عسلویه با پول و دلار ساخته نشده است، بلکه عشق جوانان و عشق به اعتلای ایران آن را ساخته است. سال ۷۶ اینجا (عسلویه) زمینی بایر بود، اما اکنون این منطقه آنچنان توسعه یافته است که جای اندکی برای ساخت صنعتی جدید در آن وجود دارد. اما وزیر نفت در بخش دیگری از این نشست به سؤالهای خبرنگاران پاسخ داد. او از پرونده پتروشیمی گیت سخن گفت و از بابک زنجانی که او را کلاهبردار قرن میخواند.
زنگنه در بخشی از توضیحات خود تصریح کرد: در پرونده پتروشیمی ما شاکی هستیم. من جلو همه درخواستهای آنها ایستادگی کردم تا پول دولت و مردم را به آنها ندهیم. اما بدانید یک عده از دوستان بابک زنجانی میخواهند بعضی از اعداد را بزرگ کنند تا بابک زنجانی را فراموش کنید، اما نگذارید بابک زنجانی تحت هیچ شرایطی فراموش شود. این کلاهبردار درجه یک در تاریخ ایران بینظیر است و کسی نباید رکورد او را بشکند. یک عده آدمهای گردن کلفت هنوز از او حمایت میکنند، پشت سر بسیاری از کسانی که به من بدترین تهمتها را میزنند، بابک زنجانی است. پول او در بیرون زندان است و از درون زندان، بیرون را هدایت میکند.
احمدی نژاد و نفت 100 دلاری
وزیر نفت درباره ادعای رئیس دولتهای نهم و دهم و صادرات نفت ١٠٠ دلاری نیز گفت: آقای احمدینژاد مطالبی گفتند که همه آن دروغ بود که ما جواب دادیم. گفتند که پول حاصل از فروش نفت به کشور بازگردانده نشده است که کاملاً دروغ بود و ادعا کردهاند قیمت نفت را ۱۰۰ دلار میکنند، بله. من هم فکر میکنم بتوانند، یک شبههولوکاستی درست میکند، کاری میکند که یک ساعته ۶ قطعنامه علیه ایران صادر شود و صادرات نفت را صفر میکنند. در این شرایط ۱۰۰ دلار شدن قیمت نفت چه سودی برای ما خواهد داشت؟ من میخواهم نفت بفروشم و پول بدست آورم. اگر راه دیگری میداند به ملت ایران بگوید، این موضوع عجیب و غریبی نیست که سحر و جادو باشد.
بدون معافیت ها هم صادرات ادامه دارد
زنگنه درباره اینکه اگر معافیتهای ایران برداشته شود ایران آیا میتواند نفت صادر کند، گفت: بله. او میگوید:نمیدانم تمدید میشود یا نه. ما کار خودمان را میکنیم، زیرا آنها هر روز یک حرفی میزنند. دستشان درد نکند. او درباره گرفتن قطعنامه از شورای امنیت سازمان ملل متحد با کمک حکم دیوان دادگستری لاهه نیز توضیح داد: دوستان وزارت خارجه این موضوع را دنبال میکنند. متأسفانه دنیای امروز، میدان قدارهبندی آقای ترامپ شده است. هیچ معادله و تعامل بینالمللی را قبول ندارد. پدیده جالبی است. در دنیای امروز یک نفر آمده میگوید زور دارم و هر کاری میخواهم میکنم. اروپاییها هم ماندهاند و برای آنها این فضا شگفتانگیز و برای بقیه هم درسآموز است.