صادرات بخش صنعت به تفکیک گروه‌ها حاکی از آن است که ارزآورترین رشته‌های صنعتی به‌ترتیب سه گروه «مواد و محصولات شیمیایی»، «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت» و «فلزات اساسی» بوده‌اند. همچنین براساس داده‌های آماری، در مدت زمان مورد بررسی، ارزش واردات در گروه صنعت (متشکل از بخش صنعت و پتروشیمی)، ۲۴ میلیارد و ۲۷۵ میلیون دلار ثبت شده که نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، ۵/ ۱۷ درصد افت داشته است. واردات بخش صنعت به تفکیک گروه‌ها نشان می‌دهد ارزبرترین رشته صنعتی، گروه «ماشین‌آلات و تجهیزات» بوده است. همچنین دو گروه «مواد و محصولات شیمیایی» و «وسایل نقلیه موتوری» نیز در رده دوم و سوم قرار گرفته‌اند.
صنایع پیشتاز
کارنامه منتشر شده از وضعیت تجارت رشته‌های صنعتی از ابتدای سال‌جاری تا انتهای آبان‌ماه، از روند مثبت صادرات ۱۸ گروه صنعتی از مجموع ۲۴ رشته ارزیابی شده نسبت به مدت مشابه سال قبل حکایت دارد. براساس داده‌های آماری، روند مثبت صادرات صنعتی به لحاظ ارزش در حالی ثبت شده است که در ترکیب وزنی صادرات فعالیت‌های صنعتی نیز رشد صادرات ۲۲ گروه نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل به چشم می‌خورد. اما کدام رشته‌های صنعتی توانسته‌اند صدرنشینان لیگ صادرات صنایع کشور شوند؟ آمارهای وزارت صمت نشان می‌دهد پنج رشته فعالیت «مواد و محصولات شیمیایی»، «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت»، «فلزات اساسی»، «محصولات غذایی و آشامیدنی» و «محصولات از لاستیک و پلاستیک» به لحاظ ارزشی توانسته‌اند بیشترین ارزآوری در هشت‌ماه نخست امسال را به ارمغان بیاورند. ارزیابی میزان صادرات این پنج غول صنعتی نشان می‌دهد آنها در مجموع توانسته‌اند بیش از ۱۹ میلیارد دلار صادرات را به ثبت برسانند. در این میان گروه‌های «ماشین‌آلات دفتری و حسابداری»، «محصولات از توتون و تنباکو» و «رادیو، تلویزیون و وسایل ارتباطی» در لیست کم‌ارزآورترین رشته‌های صنعتی قرار گرفته‌اند.
براساس آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی «مواد و محصولات پتروشیمی» با صادراتی بالغ بر ۷ میلیارد و ۵۱۵ میلیون دلار در رده نخست کالاهای صادراتی قرار گرفته است که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل رشد بیش از ۷ درصدی را تجربه کرده است. پس از آن گروه «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت» با ۵ میلیارد و ۱۵۷ میلیون دلار جایگاه دوم صادراتی را به خود اختصاص داده است. این گروه در مقایسه با هشت ماه منتهی به سال ۹۶، رشد نزدیک به ۳۳ درصدی را ثبت کرده است. اما صادرات «فلزات اساسی» نیز در این مدت به ۳ میلیارد و ۵۸۱ میلیون دلار رسیده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل، رشد نزدیک به ۲۶ درصدی را در کارنامه خود به ثبت رسانده است. صادرات گروه «محصولات غذایی و آشامیدنی» و «محصولات از لاستیک و پلاستیک» هم در هشت ماه امسال به ترتیب ۲ میلیارد و ۸۵ میلیون دلار و یک میلیارد و ۱۰۱ میلیون دلار گزارش شده است. این دو گروه به ترتیب در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل، رشد بیش از ۸ درصدی و رشد بیش از ۱۹ درصدی را تجربه کرده‌اند. اما کارنامه صادرات بخش معدن برخلاف صادرات رشته فعالیت‌های صنعتی آنچنان قابل قبول نبوده است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد از میان سه گروه معدنی، ۲ گروه «استخراج کانسارهای فلزی» و «استخراج سایر معادن طبقه‌بندی نشده در جای دیگر» نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل افت صادرات را چه به لحاظ وزنی و چه ارزشی تجربه و تنها گروه «استخراج زغال‌سنگ و لیگنیت؛ زغال‌سنگ نارس (تورب)» توانسته است در هشت‌ماه نخست امسال رشد صادرات به لحاظ ارزشی و وزنی را به ثبت برساند.
کارنامه وارداتی صنایع
آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت از وضعیت تجارت رشته‌های صنعتی از ابتدای امسال تا انتهای آبان‌ماه از افت واردات ۱۹ گروه صنعتی از مجموع ۲۴ رشته ارزیابی شده نسبت به مدت زمان مشابه سال ۹۶ حکایت دارد. مطابق با داده‌های آماری تنها پنج گروه «محصولات از توتون و تنباکو»، «انتشار، چاپ و تکثیر رسانه‌های ضبط شده»، «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت»، «محصولات فلزی فابریکی به استثنای ماشین‌آلات» و «ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی» رشد واردات را در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل تجربه کرده‌اند. بیشترین رشد واردات در هشت‌ماه نخست امسال به ترتیب در رشته فعالیت‌های صنعتی «ماشین‌آلات و تجهیزات»، «مواد و محصولات شیمیایی»، «وسایل نقلیه موتوری»، «محصولات غذایی و آشامیدنی» و «فلزات اساسی» ثبت شده است. البته این رشته فعالیت‌ها نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، به ترتیب افت نزدیک به ۱۵ درصد، افت نزدیک به ۴ درصد، افت نزدیک به ۲۷ درصد، افت بیش از ۱۷ درصد و افت نزدیک به ۳۴ درصد را در کارنامه وارداتی خود ثبت کرده‌اند. علاوه بر این وضعیت واردات بخش معدن از رشد ۲ گروه معدنی در مقایسه با هشت ماه منتهی به آبان سال گذشته حکایت دارد. براساس آمارهای منتشر شده، دو رشته فعالیت معدنی «استخراج زغال سنگ ولیگنیت» و «استخراج سایر معادن» در مدت زمان مورد بررسی به ترتیب به لحاظ ارزشی رشد بیش از ۲۲ درصد و رشد بیش از ۱۷ درصد را نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل داشته‌اند. در این میان تنها گروه «استخراج کانه‌های فلزی» با افت نزدیک به ۲۴ درصد، نسبت به مدت زمان مشابه سال ۹۶، روند نزولی در واردات را تجربه کرده است.
تجارت خارجی کالاها
ریز نمرات اقلام عمده صادراتی بخش صنعت کشور طی هشت ماه نخست امسال نیز در آمارهای وزارت صمت مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی صادرات کالاهای «سرمایه‌ای»، «مصرفی» و «واسطه‌ای» در مدت زمان مورد بررسی حاکی از رشد صادرات در تمام گروه‌های مذکور به لحاظ ارزشی و وزنی است. در این میان تنها «کالاهای واسطه‌ای» به لحاظ وزنی نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، افت بیش از ۶ درصدی را تجربه کرده‌اند. همچنین دو گروه کالایی «سرمایه‌ای» و «مصرفی» نیز از ابتدای سال جاری تا انتهای آبان‌ماه به لحاظ ارزشی و وزنی رشد قابل‌توجهی را در مقایسه با مدت زمان مشابه سال ۹۶ ثبت کرده‌اند.
گروه کالایی «سرمایه‌ای» از لحاظ ارزشی رشد بیش از ۲۲۲ درصد و از لحاظ وزنی هم رشد بیش از ۶۴ درصدی را نسبت به هشت ماه منتهی به آبان سال گذشته به ثبت رسانده است. همچنین گروه کالایی «مصرفی» در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل به ترتیب رشد بیش از ۱۷ درصد به لحاظ وزنی و رشد بیش از ۱۰ درصدی به لحاظ ارزشی را در کارنامه خود به ثبت رسانده است. اما در کارنامه اقلام عمده وارداتی بخش صنعت طی هشت ماه نخست امسال چه تغییر و تحولاتی رخ داده است؟ ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در مدت زمان مورد بررسی، کالاهای «سرمایه‌ای»، «مصرفی» و «واسطه‌ای» چه به لحاظ ارزشی و چه وزنی افت واردات را تجربه کرده‌اند. گروه کالایی «سرمایه‌ای» از لحاظ ارزشی افت نزدیک به ۱۷ درصد و از لحاظ وزنی افت ۵/ ۳۲ درصدی را نسبت به هشت ماه منتهی به آبان سال گذشته به ثبت رسانده است. همچنین گروه کالایی «مصرفی» در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل به ترتیب افت ۵/ ۲۶ درصد به لحاظ وزنی و افت ۳۰ درصدی به لحاظ ارزشی را در کارنامه خود ثبت کرده است. گروه کالایی «واسطه‌ای» هم که در واردات روند نزولی را دنبال کرده، به لحاظ وزنی افت بیش از ۱۱ درصد و به لحاظ ارزشی افت نزدیک به ۱۰ درصد را نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل به ثبت رسانده است.