این مساله در صنعت و بازار سیمان نیز نمود پیدا کرده است. حالا در استانهای بوشهر و اردبیل سیمان با کمبود روبهرو است در حالی که گزارشها نشان میدهد که عرضه سیمان وضعیت مناسبی دارد و کمبودی در کشور وجود ندارد. این موضع البته در بوشهر به دلیل تعمیرات کارخانه سیمان دشتستان است که سبب شده ساختوساز در این منطقه رو به تعطیلی رود.
یکی از مصرفکنندگان در بوشهر میگوید: این روزها علاوه بر کمبود سیمان و سختی پیدا کردن آن شاهد گران شدن سیمان هستیم که فشار زیادی را به ما وارد میکند. سیمانی که در روزهای گذشته با قیمت ۱۶ هزار تومان دریافت میکردیم، اکنون به ۲۸ هزار تومان رسیده است.
کمبود سیمان در بازار که حالا با افزایش قیمت و راه افتادن بازار سیاه نیز همراه شده، یکی از سوالهایی است که مخاطبان به دنبال پاسخ آن از طرف مسوولان هستند.
بسته سیمان به علت افزایش قیمت پلیپروپیلن که ماده اولیه آن است، افزایشیافته و به ازای هر تن به میزان ۴۰ هزار تومان به قیمت سیمان پاکتی افزوده شده است.
همچنین در اردبیل رییس سازمان صمت گفته بود: متاسفانه کمبودی که در بازار وجود دارد بیشتر بحث روانی دارد و احیانا ذخیرههای غیرمجاز است که در مکانهای شخصی و انبارها و در عاملین فروش وجود دارد که باعث کمبود سیمان در استان اردبیل شده است.
از سوی دیگر به دلیل افزایش قیمت فولاد الگوی ساختوساز به سمت استفاده از سیمان رفته است همین موضوع سبب شده سیمان با افزایش تقاضا در ساختوساز روبهرو شود. برخی البته معتقدند کمبود سیمان در برخی از شهرها به دلیل تعهدات صادراتی برخی کارخانجات سیمانی است؛ موضوعی که عبدالرضا شیخان دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان آن را رد میکند و به «جهانصنعت» میگوید: «ما به عنوان تولیدکننده در تولید و توزیع داخلی رشد داشتهایم و پیش کشیدن مساله صادرات در کمبود سیمان بعضی مناطق تنها یک بهانه است.»
تولید و توزیع سیمان ۱۸ درصد رشد داشته است
عبدالرضا شیخان در گفتوگو با «جهانصنعت» میگوید: الگوی مصرف در ساختوساز تغییر کرده و به دلیل گرانی فولاد، سیمان جایگزین آن شده است. اما در حال حاضر تمام مصالح ساختمانی از آجر، آهک و… افزایش پیدا کرده در حالی که قیمت سیمان نسبت به سایر مصالح بسیار ارزانتر است.
وی میافزاید: نکته قابل توجه این است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته حدود ۱۸ درصد افزایش تحویل سیمان داشته است. این در حالی است که میزان ساختوساز به این اندازه افزایش نداشته است. این مساله نشان میدهد که تولیدکنندگان هم در تولید و هم در تحویل داخلی رشد داشتهاند.
شیخان تصریح میکند: از سوی دیگر طی شش ماهه گذشته با کاهش صادرات روبهرو بودیم بنابراین این موضوع که سیمان صادر میشود و کمبود سیمان وجود دارد گزاره درستی نیست. این فعال صنعت سیمان با بیان اینکه در منطقه بوشهر یکی از کارخانهها مشغول تعمیرات اساسی شده است که تولید در آن متوقف شده، اظهار میکند: در حال حاضر کارخانجات سیمان به دلیل تحریمها نمیتوانند قطعات مورد نیاز خود را تامین کنند و از سوی دیگر شارژ انباری سیمان در حال اتمام است. ممکن است یک کارخانه به دلیل یک قطعه به طور کل متوقف شود. این به دلیل هزینهبر بودن واردات قطعات و سختی خرید آن در شرایط تحریم است.
قیمتگذاری دستوری باز هم قربانی گرفت
بازارهای موازی یا به اصطلاح بازار سیاه کالایی عموما در اقتصاد کشور محصول قیمتگذاری دستوری است. این موضوع در بیشتر موارد تجربه مشابهی سپری کرده است. قربانی این بار سیمان است.شیخان در این خصوص میگوید: آمارها نشان از رشد ۱۸ درصدی توزیع سیمان در کشور دارد. اگر کمبودی در این زمینه وجود دارد ناشی از قیمتگذاری دستوری است.
وی میافزاید: به بیان دیگر کرایه حملونقل بالای ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده و در این شرایط اگر کارخانه سیمان بخواهد محصول خود را به بوشهر ارسال کند با توجه به قیمت مصوب باید آن را با زیان ارسال کند. در برخی از مسیرها قیمت حملونقل با قیمت سیمان برابر میشود. در این شرایط در شهری مانند بوشهر با کمبود روبهرو میشوند.
شیخان خاطرنشان میکند: در مجموع اما سیمان در کشور با هیچ کمبودی روبهرو نیست و به وفور وجود دارد. اما بخش عمده عدم توزیع در برخی از شهرها قیمتگذاری دستوری غیرمتناسب با سایر هزینههاست. برای مثال اگر سیمان از شیراز به بوشهر ارسال شود قیمت هر پاکت حدود ۲۴ هزار تومان برای تولیدکننده تمام میشود در حالی که قیمت مصوب حدود ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان است.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان میافزاید: به نظر میرسد مشکلات صنعت سیمان را باید به صورت زنجیروار بررسی کرد. زمانی که قیمت سیمان با سایر قیمتها مانند حملونقل متناسب بود بنابراین در توزیع با مشکل روبهرو نبودیم.
شیخان با تاکید بر اینکه وضعیت فعلی اقتصاد برای قیمتگذاری دستوری مناسب نیست، میگوید: قیمتگذاری دستوری در هیچ کالایی پاسخگو نیست. حتی نانواییها هم با توجه به رشد قیمتها، دستمزد کارگران و… نمیتوانند قیمت را متناسب با نرخ مصوب تعیین کنند بنابراین راهی پیدا میکنند تا قیمت افزایش پیدا کند.
وی میافزاید: گاهی به مزاح اعلام میکنیم همانطور که شیر با مشتقات آن قیمت بیشتری دارد سیمان تیپ دو هم با ویتامین دی عرضه میکنیم. همه این مشکلات ناشی از عدم تعریف درست از یک سیستم دقیق قیمتگذاری است.
تاثیر قیمت سیمان در قیمت مسکن کمتر از یک درصد است
شیخان تاکید میکند: سیمان جزو کالاهای مهم است که تولید آن به وفور است اما با این سیاستهای اشتباه گاهی در توزیع به مشکل برمیخوریم.
وی میافزاید: نکته دیگر آن است که افزایش قیمت سیمان در قیمت تمامشده ساختمان کمتر از یک درصد است. در هر متر ساختمان در حداکثر؛ استفاده حدود ۲۰۰ کیلو سیمان مصرف میشود این میزان را در هر عددی ضرب کنید تاثیرش از کلید و پریز در ساختمان کمتر است.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان تصریح میکند: حساسیت روی سیمان بیجاست. بهتر است قیمت را به دست مکانیسم بازار و عرضه و تقاضا بسپارند تا حتی به نفع مصرفکننده هم شود. باید در نظر داشت که قیمت ۲۵ هزار تومان برای یک پاکت ۵۰ کیلویی سیمان زیاد نیست. کدام کالایی را سراغ دارید که یک پاکت ۵۰ کیلویی آن به این قیمت باشد؟ در حالی که قیمت آن شاید از یک سطل ماست ارزانتر است.