اقتصاد بازار: به‌گفته کارشناسان توسعه صنایع کوچک و استقرار سرمایه‌گذاران و صنعتگران در نواحی و مناطق صنعتی راهکاری مناسب برای بهبود فضای کسب و کار است. در کشور ما در دهه‌های 40 و 50 شهرک‌های صنعتی به‌منظور توسعه صنایع کوچک و کمک به سرمایه گذاران در شهرهای بزرگ آغاز به کار کردند. افزایش سهم صنعت در تولید ناخالص داخلی کشور با تاکید بر توسعه صنایع کوچک و همچنین توسعه و تکمیل زیرساخت‌های مورد نیاز برای استقرار صنایع در شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور از اهداف استراتژیک در این حوزه به‌شمار می‌رود. البته از حل معضل اشتغال توسط صنایع کوچک نیز نباید غافل شد. در حال حاضر نزدیک به 80 شهرک صنعتی نیز در استان اصفهان مشغول به کار هستند که شهرک صنعتی مبارکه یکی از قدیمی‌ترین این شهرک‌هاست. در گفت‌گویی با مرتضی بیشه ای رییس هیئت مدیره شرکت خدماتی شهرک صنعتی مبارکه و رییس کمیسیون آموزش اتاق بازرگانی اصفهان با فعالیت‌ها، پتانسیل‌ها و مشکلات پیش‌روی این شهرک صنعتی آشنا شدیم.
دنیای اقتصاد: تاریخچه‌ای از تاسیس و مشکلات پیش روی شهرک صنعتی مبارکه بازگو کنید.
شهرک صنعتی مبارکه یکی از 13 شهرک قدیمی استان است که در سال 1360 طبق مصوبه شورای عالی انقلاب تصویب و سپس تاسیس شد. در آن زمان اصفهان محدودیت احداث هرگونه واحد صنعتی تا فاصله 50 کیلومتری داشت و به همین دلیل شهرک‌های صنعتی در اطراف شهر اصفهان ساخته شده است. منطقه صنعتی مبارکه از ابتدای تاسیس مشکل تامین آب داشته و آب از اصلی‌ترین نیازهای واحدهای صنعتی است به همین دلیل در آن زمان چند حلقه چاه حفر می‌کنند که به دلیل شوری و سختی بالای آب چاه، حتی برای آبیاری فضای سبز هم مناسب نبود. اما صنعتگران به اجبار برای مصارف صنعتی از آن استفاده می‌کنند و برای تامین آب شیرین مورد استفاده در صنایع غذایی یا کارگرانی که در شهرک مستقر بودند به سختی و با تانکر این مشکل را برطرف می‌کرده اند.
دو سال پیش شرکت شهرک‌های صنعتی ایران قانونی را تصویب کرد که مدیریت شهرک‌های صنعتی به شرکت‌های خدماتی واگذار شود. اولین شهرکی که در استان اصفهان دست به کار شد ما بودیم و شرکت خدماتی شهرک صنعتی مبارکه به ثبت رسید، هیئت مدیره‌ای تشکیل شد و مدیریت این شهرک در واقع به مردم منطقه مبارکه واگذار شد.
دنیای اقتصاد: چه تدابیری برای حل این مشکلات اندیشیدید؟
از ابتدای حضور ما در شهرک، یکی از اولولویت‌ها که در دستور کار قرار گرفت، حل مشکل آب شیرین بود چرا که کارگرانی در این شهرک استقرار دارند نیاز به آب شرب دارند و کارخانه‌های صنایع غذایی نیز به سختی آب شرب را با تانکر به کارخانه می رسانند. با همکاری نماینده مردم مبارکه در مجلس شورای اسلامی، سازمان آب منطقه ای و شرکت شهرک‌های صنعتی موفق شدیم موافقت بگیریم تا آبی که از تصفیه‌خانه باباشیخ‌علی به مبارکه و از مبارکه به زیباشهر می‌رود را به شهرک صنعتی مبارکه نیز هدایت کنیم. کلنگ شروع لوله کشی آب شرب در شهرک صنعتی مبارکه در هفته گذشته زمین خورد و بسیاری از صنعتگران انشعاب آب خریداری کردند. ما به دنبال طراحی و شبکه بندی داخلی آب شرب و صنعتی در شهرک هستیم. مخزن 5 هزار مترمکعبی در بالای کوه مستقر خواهد شد و آرزوی چندین ساله صنعتگران در چندماه آینده محقق خواهد شد.
دنیای اقتصاد: چه تعداد واحد فعال و در چه صنایعی در شهرک صنعتی مبارکه فعالیت دارند؟
در این شهرک 15هزار نفر کارگر مشغول هستند. 500 واحد واگذار شده که 380 واحد فعال هستند. مواد غذایی، صنایع سلولوزی، صنایع لوله و پلی‌اتیلن در شهرک صنعتی مبارکه فعال هستند. خوشبختانه واحدهای آلاینده در شهرک نیست. این شهرک به‌زودی از مناطق صنعتی بسیار خوبی خواهد شد.
تعدادی از واحدها در شهرک غیرفعال هستند که مدیریت شرکت شهرک‌های صنعتی ایران به دنبال خلع این واحدها هستند. ما در تلاشیم تا با جذب سرمایه‌گذران واحدهای جدیدی را شناسایی و برای جایگزینی معرفی کنیم. طبق اصل 44 قانون اساسی، کاهش تصدی‌گری دولت در دستور کار می باشد، بنابراین باید رقابت بین شرکت‌های خدماتی مستقر در شهرک های صنعتی به وجود آید و با ارائه بهتر خدمات، سرمایه‌های بهتری جذب کنند.
دنیای اقتصاد: چه مشکلاتی در حوزه‌های زیرساختی برای این شهرک وجود دارد؟
بسیاری از زیرساخت های صنعت کشور مشکل دارد و متاسفانه به خاطر اینکه شبکه‌های برق توسعه نیافته است میزان قطعی برق بالایی داریم و این موجب زیان و خسارت به واحدهای صنعتی می‌شود. خوشبختانه به تازکی شرکت برق منطقه‌ای با ارسال پیامک زمان قطعی برق را اعلام می‌کند اما برخی اوقات قطعی خود به خود بر اثر نوسان فشار برق به‌وجود می‌آید. بر اثر قطعی برق واحدهای پلیمری و واحدهایی که مواد ذوبی دارند دچار خسارت جدی خواهند شد.
دنیای اقتصاد: از روند واگذاری شهرک صنعتی مبارکه به شرکت خدماتی راضی هستید فکر می کنید این کار را برای سایر شهرک‌ها نیز قابل تعمیم است
اگر تصدی‌گری دولت به شرکت‌های خدماتی واگذار شود، وجود شرکت‌های خدماتی بسیار مفید خواهد بود. البته هرکاری در ابتدا مشکلات و معایبی خواهد داشت اما به هرحال سایر شهرک‌های صنعتی نیز باید به بخش خصوصی رو بیاورند و مردم و فعالان منطقه مدیریت شهرک را به عهده داشته باشند. در مسیر راه بایستی معایب را مطرح کنیم. خوشبختانه دولت محترم تدبیر و امید هم به دنبال واگذاری کار به مردم و بخش خصوصی هست
دنیای اقتصاد: با توجه به سیاست های بین المللی دولت تدبیر و امید، چه تغییراتی در صادرات و واردات صنایع داشته ایم و انتظار صنعتگران چیست؟
تمام صنعتگران اراده دولت برای ارتباط با دنیا را به فال نیک گرفته و امیدوار هستند که این موضوع به ثمر برسد تا خرید و فروش‌های تجاری از طریق شبکه‌های بانکی به راحتی انجام شود و تحریم‌های ظالمانه برداشته شود. وقتی دولت محترم به دنبال کنترل تورم هست و تمام توان خود را در این حوزه صرف کند بسیاری از کسادی‌ها و هزینه‌های قفل شده سیستم بانکی به وجود می‌آید. نداشتن نقدینگی و نداشتن سرمایه در گردش علت اصلی تعطیلی کارخانه‌ها است. بانک‌ها هیچ‌گونه کمکی به تولیدکنندگان صنعتی نمی‌کند.
دنیای اقتصاد: اخیرا صحبت های زیادی مبنی بر عدم وجود موسسه مالی توانمد در شهر اصفهان مطرح شده است دیدگاه شما به این موضوع چیست؟
متاسفانه بانک‌ها بسیاری از منابع خود را یا خودشان به تجارت وارد می کنند و یا اینکه به استان های دیگر می برند. آمار و ارقام استان این را نشان می دهد. مدیریت استان باید نظارت بیشتر بر این منابع داشته باشد. منابع بانک‌ها باید در بخش تولید صرف شود. اتاق بازرگانی و خانه صنعت و معدن باید به کمک بانک‌ها بشتابند و واحدهای فعال را به آن‌ها معرفی کنند تا دست بانک‌ها برای کمک به نقدینگی واحدهای فعال باز باشد. بدهی این صنایع به بانک‌ها بسیار خرد است اما بیشترین ضربه را نیز صنایع خرد می خورند.
دنیای اقتصاد: شما از دیرباز در صحنه اقتصاد و صنعت اصفهان بوده‌اید. فکر می کنید راهکار گره‌گشای مشکلات اقتصادی استان چیست؟
به دلیل برخورد تنگ‌نظرانه مدیران دولتی در بخش‌های صنعتی و در کل برخوردهای تنگ‌نظرانه سیستم اداری استان با فعالان اقتصادی، سرمایه‌ها به تهران، شیراز و خراسان رفته است. نوع برخورد تند بدنه سیستم اداری استان اصفهان خوب نیست. دیگر استان‌ها با عطوفت و مهربانی با سرمایه‌گذاران برخورد می‌کنند. اگر رقابت برای جذب سرمایه‌گذار در بین مدیران به‌وجود آید، مدیران نیز به‌فکر جذب بیشتر سرمایه‌گذار خواهند افتاد. کارمند یک اداره باید احساس کند که جذب متقاضی برای او نیز مهم است نه‌اینکه با خیال راحت و با این فکر که آخر ماه حقوقش را می‌گیرد بی‌تفاوت باشد. اگر کارخانه‌ای هم مشکل دارد به راحتی آن را پلمپ می‌کنند در صورتی که باید مشکل آن کارخانه مورد بررسی قرار گیرد و راهکار به او بدهند. اطمینان کنند به متقاضی. اعتمادسازی برای کارآفرینان در دیگر استان‌ها انجام شده است و ما نکرده‌ایم. بسیاری از صنعتگران اصفهانی به دیگر استان‌ها رفته‌اند و مشکلاتشان حل شده است اما در استان خودمان آن‌ها را دفع کرده‌ایم.
البته استراتژی در استان اصفهان حرکت به سمت گردشگری است و اصفهان پتانسیل خوبی در این بخش دارد اما از لحاظ خدمات توریستی خیلی ضعیف است. مردم نیز باید برای برخورد با توریست آموزش ببینند. گردشگری ده‌ها برابر صنایع می‌تواند جذب سرمایه داشته باشد.