ثامان در سرفصل تلفیقی (عملکرد مالی گروه) نیز میزان فروش به ۲۷۴ میلیارد تومان رسانده و سود خالص ۲۱ میلیارد تومان را محقق کرده است. این در حالی است که ارزش بازار شرکت بر اساس آخرین اطلاعات حدود ۵۰۰۰ میلیارد تومان است.
پیشتازی در رشد قیمتی
از نظر بازدهی قیمتی، ثامان از پیشتازان رشد در بازار منفی بوده و بازه یکساله ۱۹۵ درصد، سه ساله ۱۶۹۴ درصد (۱۷ برابر) و در بازه ۵ ساله ۱۲۰۶ درصد (۱۲ برابر) رشد را تجربه کرده است که این اعداد بسیار فراتر از میانگین رشد سود و فروش شرکت بوده است و ریسک های این سهم را افزایش داده است.
در حال حاضر از نظر ارزش بازار، سامان گستر پنجمین شرکت گروه انبوه سازی است و با عدد حدودا ۵۰۰۰ میلیارد تومانی بالاتر از شرکتهایی نظیر بین المللی ساختمان، نوسازی ساختمان تهران و … قرار گرفته است.
اما در نسبت های سودآوری، وضعیت ثامان توجیه کننده رشد قیمتی اخیر خود نبوده و نسبت قیمت به سود هر سهم در این نماد به نگران کننده ۹۳ واحد رسیده است. معنای این نسبت این است که برای دریافت یک واحد سود از سهام ثامان بایستی چند واحد قیمت پرداخت کرد و عدد متوسط این نسبت برای کلیت بازار عدد ۳ الی ۵ بوده و بالاتر از این عدد اصلاحا پر ریسک ارزیابی می شود و دوره بازگشت سرمایه آن طولانی تر خواهد شد. برای مثال بازده سالانه سهام ثامان با قیمت فعلی و با فرض تقسیم ۱۰۰ درصدی سود، ۱٫۲ درصد در سال خواهد بود. بر همین اساس رتبه ثامان در جدول پرریسک های صنعت، عدد ۵ است.
نسبت قیمت به سود تقسیمی، وضعیت را خطرناک تر گزارش کرده و ثامان رتبه دوم پرریسک های بازار از منظر نسبت قیمت به سود تقسیمی را از آن خود کرده و عدد آن برابر با ۱۹۴۸ است که عددی نجومی و بسیار نگران کننده ارزیابی می شود.
در سایر سرفصلها از جمله نسبت قیمت به ارزش دفتری (P/B) نیز سطح ریسک همچنان بحرانی ارزیابی می شود و ارزش بازار ثامان ۴۰ برابر ارزش دفتری آن قیمت گذاری شده است و این یعنی برای توجیه قیمت فعلی، ارزش دفتری آن با ۴۰ برابر رشد را تجربه کند که با توجه به موجودی دارایی های شرکت و فروش دوره ای آن پس از تکمیل چند ساله، امکان این رشد ارزش بسیار نامحتمل خواهد بود.
نسبت قیمت به فروش یکی از معیارهای مهم سنجش ارزش شرکتهاست که این نسبت برای ثامان در سطح بحرانی ۳۷ ثبت شده که به طور متوسط این عدد برای کلیت بازار سرمایه بین یک تا سه قرار میگیرد و بر همین اساس ثامان رتبه ۵ پرریسک های گروه ساختمان را در این سرفصل از آن خود کرده است.
این در حالی است که شرکت در نسبت های سودآوری رتبه بالایی نداشته و با حاشیه سود خالص ۴۰ درصدی در رتبه ۱۵ گروه قرار دارد. نرخ رشد سود متوسط ۳ ساله شرکت نیز ۱۱ درصد بوده که بسیار کمتر از تورم متوسط و نرخ بازدهی متوسط دارایی ها در کل اقتصاد است و رتبه شرکت در این سرفصل به هجدهم تقلیل یافته است.
تحرکات سهامدار عمده
شهرداری اصفهان و برخی سازمان مرتبط با آن، سهامداران عمده سامان گستر را تشکیل می دهند که در سال ۱۴۰۴ در قامت فروشنده ظاهر شده و ترجیح داده اند که با فروش ثامان، ریسک سبد بورسی خود را کاهش دهند. چنین رویکردی از سوی سهامدار عمده اغلب منجر به تخلیه حباب و افزایش شدید ریسک خرید شده و با توجه به ترکیب سهامداری و در اختیار داشتن ۴ سیت از ۵ سیت هیات مدیره، انتظار می رود همچنان دست برتر معاملاتی در اختیار شهرداری اصفهان باقی بماند. از دیگر سو نگاهی به صورتهای مالی سامان گستر و حجم فروش خدمات آن به شهرداری و سازمانهای وابسته نشان از وابستگی بالای این مجموعه به شهرداری دارد و این شرکت بدون مالکیت و ارتباط با شهرداری اصفهان عملا توانایی لازم برای تحقق سود فعلی را نیز در اختیار نخواهد داشت.
بر اساس گزارش تفسیری هیات مدیره شرکت، ۱۵۲ میلیارد تومان از ۲۵۷ میلیارد تومان درآمد تلفیقی ثامان ناشی از درآمدهای مرتبط با شهرداری و سازمان وابسته است که نشان میدهد ۶۰ درصد از فروش شرکت وابستگی کامل به سهامدار عمده و تصمیمات آن دارد و اصطلاحا ریسک تجاری شرکت به دلیل وابستگی به یک سازمان، در سطح بالایی قرار دارد.
نتیجه گیری
ثامان در طی مدت ۳ سال اخیر جزو پیشتازان گروه ساختمانی بوده و بازدهی بالایی نصیب سهامداران خود کرده است اما به تعاقب همین بازدهی قابل توجه، انتظارات از عملکرد مالی شرکت نیز بالا رفته اما وضعیت رکودی صنعت و توان سودآوری شرکت نتوانسته منجر به توجیه پذیری رشد قیمتی شرکت شود و همین امر، سهامدار عمده را نیز مجاب کرده که در مقاطعی برای کاهش ریسک حبابی شدن قیمت، در قامت فروشنده ظاهر شود و تعادل را در قیمت سهم برقرار کند، با نظر به بررسی هایی که در بالا صورت گرفت، خروجی کلیه فاکتورهای ارزیابی صورت های مالی سامان گستر، نشان دهنده ریسک بالای قیمتی است و فارغ از شایعات منتشره در خرید این سهم باید ریسک های زیادی را در نظر گرفت.