قزاقستان به عنوان بزرگترین اقتصاد درمیان کشورهای آسیای مرکزی از بدو استقلال تلاش کرده است برای کمک به پیشرفت اقتصادی و رفاه مناطق مختلف کشور منابع قابل توجهی از سرمایه خارجی را جلب کند. با توجه به سیاست خارجی چند وجهی این کشور که حفظ و گسترش روابط با کلیه مناطق و بلوکها را در الگوی رفتار قرار داده است این کشور توانسته بیشترین میزان سرمایه مستقیم خارجی را در نزدیک به سه دهه گذشته جذب کند. به عنوان مثال بر اساس آمارموجود در سال 2017 بیش از دوسوم سرمایه مستقیم خارجی ورودی به منطقه آسیای مرکزی توسط این کشور جذب شد. ازبکستان 16 درصد، ترکمنستان 8 درصد و قرقیزستان و تاجیکستان هرکدام 6 درصد سرمایه مستقیم خارجی را درآن سال جذب کردند. این درحالی است که قزاقستان توانست در آن سال 70 درصد سرمایه مستقیم خارجی را جلب کند.
افزون برعواملی همچون منابع طبیعی، بازارهای جدید برای بخش های غیرتجاری، ثبات سیاست های اقتصادی کلان، حجم بزرگ بازار داخلی، نیروی کار ارزان، قابلیت بالقوه بخش های اقتصادی و بهبود محیط کسب و کار مهمترین عوامل جذب سرمایه گذاران خارجی در قزاقستان به شمار می رود. رتبه این کشور درسال 2019 در زمینه فضای کسب و کار 25 بوده است که از دلایل اصلی جذب بیشترین سرمایه در این منطقه توسط این کشور محسوب میشود. در زمینه سرمایه مسقیم خارجی نکته منفی این است که با توجه به اینکه بخش اصلی این نوع سرمایه به لحاظ اشتغال، سرمایه محور است، تاثیر آن در بعد بکار گرفتن نیروی انسانی ناچیز بوده است.
در نوشتار پیش رو شرایط، مزایا و خصوصیات سرمایه گذاری در قزاقستان در دو قالب خبری و پرسش و پاسخ ارائه میشود. به طور کلی مجموع شرایطی که سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در این کشور باید مورد توجه قرار دهند در سه بخش روادید، مهیاکردن زمینه اقدام به کسب و کار تجاری و شناسایی زمینههای سرمایه گذاری خلاصه میشود. که در ادامه با تفصیل بیشتر به آنها پرداخته میشود.
سرمایه گذاران برای ورود به قلمرو جمهوری قزاقستان میتوانند یکی از روادید "سرمایه گذار" ، یا "تجارت" را انتخاب کنند.
از طریق درگاه www.elicense.kz میتوان در حدود 500 نوع فعالیت کارآفرینی در زمینه صنعت ، معماری و ساخت و ساز ، صادرات و واردات و سایر موارد را درخواست ارائه نمود.
حوزههای سرمایه گذاری
پرسش و پاسخ های مربوط به سرمایه گذاری در قزاقستان
سوال: برای سرمایه گذاری در قزاقستان چه نکاتی را باید درنظر گرفت؟
پاسخ: اولین نکته ای که برای این منظور باید درنظر گرفته شود، نحوه ورود به این کشور و گرفتن روادید در دو قالب سرمایه گذار و تجارت است. هرکدام از این روادیدها شرایط و ویژگیهای خاص خود را دارد و به افراد واجد شرایط که در قانون قزاقستان پیش بینی شده است، اعطاء میگردد.
دومین موضوع نحوه آغاز فعالیت تجاری است. که درچارچوب این موضوع، ثبت نام فرد در فهرست مالیاتی، ثبت به عنوان شخص حقوقی، افتتاح حساب بانکی، اخذ مجوز و انتخاب زمینه سرمایه گذاری مطرح خواهد بود.
سوال: روادید سرمایه گذاری به چه کسانی تعلق میگیرد؟
پاسخ: روادید "سرمایه گذاری" به روسا و / یا معاونان رئیس و / یا روسای واحدهای اشخاص حقوقی و شرکت های مشغول به فعالیت سرمایه گذاری در جمهوری قزاقستان و همچنین اعضای خانواده آنها تعلق میگیرد.
سوال: روادید تجاری شامل چه اشخاصی میشود؟
پاسخ: بنیانگذاران یا اعضای هیات مدیره شرکت های تجاری، اشخاصی که برای انجام مذاکرات تجاری یا انعقاد قرارداد به قزاقستان می آیند، نصب کنندگان، تعمیرکنندگان تجهیزات، ارائه کنندگان مشاوره تجاری یا ارائه کنندگان خدمات حسابرسی مشمول دریافت روادید تجاری اند.
سوال: روادید مهاجرت تجاری به چه کسانی تعلق میگیرد؟
پاسخ: اشخاصی که با هدف انجام فعالیت تجاری منطبق با قانون مهاجرت قزاقستان وارد این کشور میشوند میتوانند روادید تجاری مهاجرتی دریافت کنند.
سوال: برای آغاز فعالیت تجاری چه اقداماتی را باید انجام داد؟
پاسخ:
ثبت به عنوان مالیات دهنده
ثبت به عنوان یک شخص حقوقی
افتتاح حساب بانکی
اخذ مجوز فعالیت تجاری مورد نظر
سوال: چه میزان سرمایه گذاری برای اخذ روادید سرمایه گذاری لازم است:
پاسخ: هنوز میزان مبلغ مربوطه نهایی نشده است. اما از شواهد چنین برمی آید که مبلغی بین 100 تا 200 هزاردلار آمریکا برای این منظور، مورد نظر دولت قزاقستان میباشد.
سوال: سرمایه گذاری در مناطق خاص چه ویژگیهای دارد؟
پاسخ: مناطق ویژه اقتصادی بخش هایی از خاک قزاقستان هستند که شرایط حقوقی خاصی بر آنها حاکم است. این مناطق همه زیرساخت های لازم برای انجام فعالیتهای اولویت دار مورد نظر دولت قزاقستان را دارا میباشند و تسهیلات مناسبی را در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهند . درحال حاضر 13 منطقه ویژه اقتصادی و 24 منطقه ویژه صنعتی در قزاقستان فعال میباشند و در آنها هیچگونه مالیات و عوارضی از سرمایه گذاران دریافت نمیشود.
سوال: چه تسهیلاتی به سرمایه گذاران خارجی تعلق میگیرد؟
پاسخ: مالیات بردرآمد شرکت های خارجی صفر درصد است. به همین نحو برزمین و املاکی که در اختیار سرمایه گذار خارجی قرار میگیرد، مالیاتی تعلق نمیگیرد. زیرساخت های مناطق اقتصادی ویژه برای فعالیت سرمایه گذاران مقرون به صرفه است. برای پروژههایی که سرمایه گذاری درآنها بیش از یک میلیون م.ر.پ(هرم.ر.پ معادل 2651 تنگه) باشد، جذب نیروهای خارجی در این پروژهها بدون محدودیت و بدون نیاز به مجوزهای کاری انجام میشود.
سوال: جذابیت های سرمایه گذاری در قزاقستان چیست؟
پاسخ: این کشور با واقع شدن درمیانه آسیا و اروپا از موقعیت جغرافیایی خوبی برخوردار است. دو قاره یاد شده بزرگترین بازارهای جهانی به شمار می روند، بنابراین به لحاظ ترانزیت این کشور شرایط مطلوبی دارد.
سوال: قزاقستان برای ایجاد انگیزههای بیشتر برای سرمایه گذاران خارجی چه اقداماتی کرده است؟
پاسخ: براساس راهبرد جدید دولت قزاقستان، امور مربوط به جذب سرمایه خارجی منظم تر شده است. براین مبنا از دسامبر 2018 امور اجرایی مربوط به جذب سرمایه خارجی به وزارت امورخارجه این کشور منتقل شده است. در همین حال سیاستگذاری در این زمینه دراختیار وزارت اقتصاد ملی قزاقستان قراردارد.
علاقمندان میتوانند برای کسب اطلاعات بیشتر به تارنمای https://invest.gov.kz/ مراجعه فرمایند.