تصمیمات بسته پیشنهادی تازه چیست؟
اگرچه از روزهای گذشته زمزمه‌هایی مبنی بر تغییر برخی دستورالعمل‌های کنونی بورس مطرح شده بود؛ اما اعلام رسمی به ظهر دیروز و سخنان رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار برمی‌گردد که از بسته پیشنهادی ۳+۷ بازار سرمایه سخن گفت. محمدعلی دهقان‌دهنوی به ارائه توضیحاتی درباره این پیشنهادها پرداخت و افزود: اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار، رفع ممنوعیت نهادهای مالی بازار سرمایه برای استفاده از تسهیلات بانکی و اعطای اقامت پنج‌ساله برای سرمایه‌گذاران خارجی برای خرید سهام از سه‌شنبه به صورت مصوبه در بازار سرمایه اجرائی خواهد شد. او در ادامه به توضیح این پیشنهادهای هفت‌گانه اشاره و اظهار کرد: نخستین پیشنهاد این بود که ۸۰ درصد از درآمد ناشی از مالیات نقل و انتقال سهام در سال ۱۴۰۰ در حساب صندوق تثبیت وارد شود. دهقان‌دهنوی به مصوبه دیگر اشاره و خاطرنشان کرد: دومین مصوبه در راستای ترغیب شرکت‌های فعال در بازار سرمایه است. چنانچه سود انباشته صرف افزایش سرمایه شود، شرکت‌ها به همان اندازه از مالیات معاف خواهند شد. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درباره سومین مصوبه اعلام کرد: شرکت‌هایی که نسبت به خرید سهام و زیرمجموعه‌های خود در راستای حمایت از بازار با اصول شورای‌عالی بورس و اوراق بهادار، اقدام کنند، می‌توانند تا ۵۰ درصد مبلغ خرید این سهام به‌عنوان امهال مالیاتی در یک سال منظور كنندو اجازه داده می‌شود بخشی از این مالیات را در یک سال نزد خود نگهداری کرده و از محل آن به خرید سهام مبادرت ورزند. او با بیان اینکه تا قبل از این بانک‌ها و مؤسسات اعتباری به دلیل مفاد قانون رفع موانع تولید امکان سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را نداشتند، ادامه داد: براساس چهارمین پیشنهاد، بانک‌ها و مؤسسات اعتباری می‌توانند از ماده ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید به مدت سه سال معاف شوند و از منابع مالی خود از بازار سرمایه حمایت کنند.
 سرمایه‌گذاری صندوق توسعه ملی در بازار سرمایه
دهقان‌‌دهنوی درخواست برای فراهم‌شدن امکان سرمایه‌گذاری صندوق توسعه ملی در بازار سرمایه را پنجمین مصوبه دانست و گفت: طبق اساسنامه این صندوق، سرمایه‌گذاری در بازار پولی و مالی خارجی جزء مصارف مجاز قلمداد شده بود؛ اما درخواست شده است که بازار سرمایه هم مشمول موارد سرمایه‌گذاری صندوق شود. این مورد در دولت تصویب شد و امیدواریم در شورای عالی هماهنگی اقتصادی نیز تصویب شود. سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: مطابق ششمین پیشنهاد، درخواست شده تا به صندوق تثبیت و توسعه بازار، یعنی دو نهاد حمایتی که جزء ارکان بازار سرمایه هستند، اجازه داده شود تا سقف ۲۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی با ضمانت دولت منتشر شود و از محل این منابع سیاست‌های حمایتی از بازار دنبال شود. او به آخرین پیشنهاد اشاره کرد و گفت: افرادی که واحدهای صندوق ETF پالایشی یکم را خریداری کرده بودند و در این مدت دچار ضرر و زیان شده بودند، باید ضرر آنها به‌نوعی جبران شود. دهقان‌دهنوی اظهار کرد: به‌این‌ترتیب از طریق واحدهای همین صندوق یا سایر سهام یا صندوق‌هایی که دولت برای واگذاری خواهد داشت، به صورت جایزه و هبه (یک نفر مالی را مجانی به فردی دیگر تملیک می‌کند) و به اندازه زیان به افراد متضرر تعلق بگیرد. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان تأکید کرد: برنامه سازمان بورس تقویت و توسعه بازار و ایجاد پایداری بیشتر در بازار سرمایه خواهد بود.
جلسه قالیباف، همتی و دژپسند درباره بورس
دیروز همچنین اخباری از برگزاری جلسه ویژه بررسی بازار بورس با حضور قالیباف، همتی و دژپسند منتشر شد. این خبر را رئیس کمیسیون اقتصاد مجلس اعلام کرد و از جلسه ویژه کمیسیون متبوعش با حضور رئیس مجلس، رئیس کل بانک مرکزی، وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس برای بررسی وضعیت بازار سرمایه خبر داد. محمدرضا پورابراهیمی دراین‌باره و در گفت‌وگو با مهر، از نشست سه‌ساعته بررسی راهکارهای بهبود بازار بورس با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی، وزیر اقتصاد، رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان بورس خبر داد. او در توضیح گفت: جلسه امروز (سه‌شنبه) پس از جلسه روز گذشته این کمیسیون با مدیران ارشد سازمان بورس برگزار شد و جمع‌بندی محورهای جلسه در نشست سران قوا مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس درباره مصوبات جلسه اظهار کرد: مقرر شد تصمیمات سازمانی برای تغییر در دامنه نوسان و حجم مبنا اتخاذ شود. علاوه‌بر‌این شورای‌عالی بورس با مسئولیت وزیر اقتصاد مکلف شد مصوبات قبلی را اجرائی کند. پورابراهیمی با بیان اینکه همچنین پیشنهادهای ۱۰‌گانه‌ای مورد بحث و بررسی قرار گرفت تا در جلسه سران قوا مطرح شود، گفت: این تصمیمات آثار مثبتی در بازار سرمایه خواهد داشت.
 واکنش بورس به تصمیمات تازه
اگرچه آثار تصمیم‌های تازه بر بازار بورس در درازمدت مشخص خواهد شد؛ اما هر تصمیمی معمولا جو روانی مثبت یا منفی بر بازار سرمایه می‌گذارد و به نظر می‌آید دست‌کم در اولین روز، بازار بورس واکنش مثبتی به تصمیمات تازه داشت. دیروز شاهد جهش ۱۵‌هزار‌واحدی شاخص بورس بودیم؛ شاخص کل در بازار بورس سه‌شنبه، هفتم اردیبهشت‌ ۱۵‌هزار‌و ۶۸۵ واحد رشد داشت که در نهایت این شاخص به رقم یک‌میلیون‌و ۲۰۲ هزار واحد رسید. بر پایه معاملات دیروز بیش از شش‌میلیارد‌و ۳۴ میلیون سهم، حق تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۴۳‌هزار‌و ۷۴۶ میلیارد ریال داد‌و‌ستد شد. همچنین شاخص کل (هم‌وزن) با ۱۶۷ واحد افزایش به ۴۲۷‌هزار‌و ۴۵۰ واحد و شاخص قیمت (هم‌وزن) با ۱۰۹ واحد رشد به ۲۷۸‌هزار‌و ۲۴۹ واحد رسید. شاخص بازار اول ۱۳‌هزار‌و ۷۷۱ واحد و شاخص بازار دوم ۲۳‌هزار‌و ۸۰۱ واحد افزایش داشتند. علاوه‌بر‌این در بین همه نمادها، نماد فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) با سه‌هزار‌و ۲۳۸ واحد، ملی صنایع مس ایران (فملی) با سه‌هزار‌و ۴۹ واحد، صنایع پتروشیمی خلیج‌ فارس (فارس) با هزار‌و ۶۴۹ واحد، شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا) با هزار‌و ۳۱۳ واحد، فولاد خوزستان (فخوز) با ۹۲۴ واحد، شرکت سرمایه‌گذاری غدیر (وغدیر) با ۸۲۷ واحد، پالایش نفت اصفهان (شپنا) با ۶۲۶ واحد، معدنی و صنعتی چادرملو (کچاد) با ۶۲۴ واحد، بانک ملت (وبملت) با ۵۱۷ واحد و پتروشیمی پردیس (شپدیس) با ۴۹۳ واحد و نفت و گاز پتروشیمی تأمین (تاپیکو) ۴۸۸ واحد تأثیر مثبت بر شاخص بورس داشتند. بر پایه این گزارش، دیروز نماد سایپا (خساپا)، پالایش نفت اصفهان (شپنا)، ایران‌خودرو (خودرو)، گروه دارویی برکت (برکت)، ملی صنایع مس ایران (فملی)، سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا) و گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو (خگستر) در گروه نمادهای پُرتراکنش قرار داشتند. دیروز همچنین شاخص فرابورس نیز بیش از ۳۲ واحد افزایش داشت و بر روی کانال ۱۷‌هزار‌و ۶۳۶ واحد ثابت ماند. همچنین در این بازار یک‌میلیارد‌و ۴۱۷ میلیون برگه سهم به ارزش ۵۸‌هزار‌و ۲۵۳ میلیارد ریال دادوستد شد.
 اعطای اقامت ۵‌ساله با سرمایه‌گذاری در بورس
یکی از تصمیمات خبرساز جلسه دیروز ستاد هماهنگی اقتصادی دولت اعطای اقامت از طریق سرمایه‌گذاری در بازار بورس است. براساس تصمیم این ستاد به منظور تشویق سرمایه‌گذاری، به سرمایه‌گذاران خارجی که طبق ضوابط، ۲۵۰ هزار دلار در بازار بورس سرمایه‌گذاری کنند، اقامت پنج‌ساله جمهوری اسلامی ایران اعطا می‌شود. بر‌اساس‌این ۸۰ درصد درآمد ناشی از مالیات نقل و انتقال سهام در سال ۱۴۰۰ به‌عنوان آورده دولت برای حمایت از بازار سهام و تشویق سرمایه‌گذاری در این حوزه به حساب صندوق تثبیت بازار واریز می‌شود. صفر‌شدن مالیات آن بخش از سود انباشته شرکت‌های بورسی که به حساب افزایش سرمایه منظور شود، با هدف ترغیب شرکت‌های بورسی به افزایش سرمایه‌گذاری و توسعه شرکت‌ها از دیگر تصمیمات ستاد اقتصادی دولت بود. امهال مالیاتی یک‌ساله ۵۰ درصد مبلغ خرید شرکت‌هایی که نسبت به خرید سهام خودشان یا زیرمجموعه‌شان با هدف حمایت از بازار و مبتنی بر ضوابط شورای عالی بورس اقدام می‌کنند، از‌جمله تصمیمات مهم اتخاذ‌شده در این جلسه بود که بعد از تصویب در شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا اجرائی خواهد شد. معافیت بانک‌ها و مؤسسات اعتباری که در راستای حمایت از بازار سرمایه سهام خریداری کنند یا اموال و دارایی‌های مازاد خود را به سهام تبدیل کنند، از شمول ماده ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید و جرائم ناشی از آن، فراهم‌شدن امکان سرمایه‌گذاری صندوق توسعه ملی در بازار سرمایه به‌عنوان اصلاح اساسنامه این صندوق، که در صورت تصویب نقش مهمی در حفظ ارزش دارایی‌های این صندوق برای نسل‌های آینده خواهد داشت، از دیگر تصمیمات ستاد بود. ستاد هماهنگی اقتصادی همچنین به صندوق تثبیت و صندوق توسعه بازار اجازه داد تا سقف ۲۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی با ضمانت دولت منتشر و در راستای ایجاد پایداری و توسعه بازار به کار گرفته شود.