در سال‌های اخیر و با گسترش استفاده از فضای مجازی در جوامع مختلف، دادوستد و عرضه کالا‌های اینترنتی نیز به شدت رو به افزایش نهاده است که باید آن را پاسخ به یک نیاز واقعی بر شمرد.
رواج خریدهای اینترنتی؛ چرا؟
در کشور ما برخی آپ‌ها و نرم‌افزارها در زمینه سفارش غذا، تاکسی، خرید و فروش‌های خرد و... فعالیت‌های گسترده‌ای داشته‌اند و شهرت و ثروت فراوانی را نیز به دست آورده‌اند. آنچه قابل توجه است؛ تغییر نگرش قسمت عمده جامعه نسبت به خرید اینترنتی و در نتیجه تجارت الکترونیک است. شاید تا سال‌های پیش، بسیاری مردم بر این باور بودند جنسی را که خود ندیده و امتحان نکرده‌اند نخرند، اما اینک با امکاناتی که این سایت‌ها و نرم‌افزارها در اختیار آنها قرار داده اند، ترجیح می‌دهند که زمان خود را صرف رفت و آمد در مسیرهای شلوغ و پر ترافیک نکنند و تا حد امکان، خریدهای خود را به صورت آنلاین انجام دهند. گرچه افزون برآن، عده دیگری در تلاشند تا اعتبار دادوستدها با رقم‌های بیشتر و یا دادوستد کسبوکارها با یکدیگر را، قطعی و تضمین کنند.
سامانه ملی کسب‌وکار
یکی از امکاناتی که اخیرا در نمایشگاه الکامپ به نمایش درآمد و به آن توجه‌های زیادی هم شد سامانه ملی سککوک بود. سککوک یکی از سامانه‌هایی است که با ایجاد یک زنجیره تولید تا مصرف و همچنین تأمین مالی در تمام بخش‌ها از جمله تأمین مواد اولیه و ایجاد اعتبار برای مصرف کنندگان به منظور خرید محصولات این سامانه می‌تواند در آینده‌ای نزدیک نقش موثری در شکوفایی اقتصاد کشور داشته باشد. این سامانه یک بستر ملی به منظور گسترش تعاملات خرید و فروش در کسب‌وکارهای مختلف است که تلاش کرده معضل کسبوکارها در خرید اعتباری و تأمین منابع مالی آنها را با یک ابزار مالی به نام برات الکترونیک حل کند تا پس از ایجاد زیر ساختِ انجام معامله، بتواند تبادل پیش فاکتور و صورتحساب در مرحله انتهایی پرداخت خریدار به فروشنده را، از طریق سند برات الکترونیک انجام دهد.
موتورِ کسب‌وکارهای وب‌پایه
برات به نوشته‌ای گفته می‌شود که بر اساس آن شخصی به شخص دیگری مبلغی در وجه یا حواله کرد خودش یا شخص ثالثی در موعد معینی بپردازد. کسی که برات را صادر می‌کند، برات کش و کسی که باید برات را بپردازد برات گیر و آن که مبلغ برات را دریافت می‌کند، دارنده برات است. حال سیستم برات الکترونیک نیز بر همین اصول استوار است. چندی پیش محمدجواد آذری جهرمی در گفت‌وگو با ایبنا در رابطه با استفاده از برات الکترونیکی در کسبوکارها عنوان کرده بود: «بسیاری از کسبوکارها و بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط از جمله استارت آپ‌ها و شرکت‌های دانش بنیان به عنوان جامعه‌ای شامل کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ با نیاز تأمین مالی پر سرعت در زمینه خرید اعتباری یا تأمین منابع مالی مشکلاتی دارند و ابزار مالی تحت عنوان برات که البته قبلا نیز در سیستم بانکی بوده است، حالا به صورت الکترونیکی به عنوان یک بستر ملی با استفاده از خدمات بانکداری الکترونیکی در آمده است و می‌تواند مشکلات را کاهش دهد. یکی از مشکلاتی که توسط برات الکترونیک رفع می‌شود؛ مسأله احتمال هک و جعل است که این پدیده در برابر جعل، تقلب و سرعت ایمن است. ولی‌ا... فاطمی اردکانی، عضو سابق هیات مدیره بانک ملی در این باره می‌گوید: «برات الکترونیکی فرآیندی است که متوجه پردازش الکترونیک مراحل صدور، قبولی، تحویل، پرداخت، انتقال، تعهد و مجموعه‌ای از عملیات‌های براتی است که با استفاده از فناوری شبکه و بانکداری الکترونیکی صورت می‌گیرد.»
مقابله واقعی با غول نقدینگی
کاهش حجم نقدینگی خدمت دیگری است که با استفاده از این تضمین الکترونیکی می‌تواند انجام بپذیرد، چون با استفاده از برات الکترونیک انجام معاملات با تبادل پیش فاکتور و صورتحساب در مرحله انتهایی با پرداخت خریدار به فروشنده از طریق سند برات در این سامانه انجام می‌شود. این پدیده علاوه بر کاهش هزینه‌ها، سرعت دادوستد را به شدت افزایش می‌دهد و همزمان سرعت گردش پول و نقدخواهی را کاهش می‌دهد و در نهایت سبب خنثی‌سازی اثرات تورمی در بازار می‌شود. این قابلیت روی سامانه ملی سککوک تا کنون موفق بوده بالغ بر 300 فقره دادوستد که بالغ بر 40 میلیارد ریال ارزش داشته را به ثبت برساند و پیش‌بینی می‌شود طی 3 ماه آتی رشد 200 درصدی را شاهد باشیم. ورود یکی از بانک‌های بزرگ کشور از یک سو و سازمان صنایع کوچک از دیگر سوی تضمین‌های لازم را برای تحقق و توسعه برات الکترونیک بیش از گذشته ایجاد خواهد کرد و پیش‌بینی می‌شود که شرکت‌های دانش بنیان در فضای کسب‌وکار مجازی از برات الکترونیک در سال جاری استفاده قابل توجهی کند. همچنین اخیرا مذاکرات گسترده بانکی با سامانه سککوک برای توسعه قراردادهای فی مابین صورت گرفته است که نهایی شدن آن به رشد این کسب‌وکار استارت آپی با محوریت شرکت‌های دانش بینان توسعه برات الکترونیک، این اشتغال‌ها را تا پایان سال جاری قدرتمند‌تر نیز خواهد کرد.
جلوگیری از تقلب اینترنتی
در سال‌های گذشته شکایات زیادی از سوی شهروندان مطرح می‌شد که افرادی با خرید و فروش اجناس در شبکه‌های اجتماعی، اقدام به کلاهبرداری و فروش اجناس تقلبی می‌کنند. اکنون با پیدایش «یک بسته و بستر امن» این امید می‌رود که اولا محیطی مطمئن برای دادوستد پدید آید، دوما دست دلالان از خرید و فروش‌های متقلبانه کوتاه شود و در نتیجه، اجناس با قیمت‌های واقعی‌تری به دست مشتریان برسند. این امر می‌تواند کمک بزرگی به تولیدکنندگان کوچک‌تر جامعه باشد که معمولا محصولات خود را در ازای سودی ناچیز به دست دلالان و پخش کننده‌های اصلی می‌رسانند و آنها، با کم ترین زحمت، بیشترین سود را از دسترنج تولید کنندگان می‌برند.
سرعت دهی به معاملات
این استارت‌آپ کمک شایانی به افزایش شتاب و حجم سرمایه در گردش مورد نیاز بنگاه‌های متوسط و کوچک می‌کند. صادق نجفی معاون وزیر صنعت و مدیر عامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی در این باره به خبرگزاری صداوسیما گفت: «اگر بخواهیم از منابع سرمایه کشور، مانند صندوق توسعه ملی برداشت کنیم، همان اتفاقی که در سال‌های پیش رخ داد، دوباره رخ خواهد داد. بنابراین ما با حمایت از سامانه ملی سککوک، سعی می‌کنیم از وضع موجود و منابعی که در شبکه بانکی و در بازار سرمایه وجود دارد، در جهت گسترش فعالیت اقتصادی بنگاه‌ها از کیف پول سامانه سککوک نیز کمک بگیریم».
کیف پول روی سامانه ملی
کیف پول مبتنی بر زنجیره بلک چین امکان دیگر سامانه ملی سککوک است که چندی پیش با حضور نجفی به صورت آزمایشی مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این مدل پول تحت وب که پیش از این در محیط‌های متفاوتی مانند کیف پول برای ارزهای مجازی مانند بیت کوین مورد استفاده قرار گرفته بود، محیط کاربردی بسیار ساده و راحتی است؛ محیطی که معمولا برای همه افراد قابل یادگیری و استفاده سریع است. پیشتر، افراد از این طریق می‌توانستند به مدیریت ارزهای مجازی خود بپردازند و حالا با بستری که در سامانه ملی سککوک ایجاد شده است، قادر خواهند بود ازهمین طریق، اعتبار مجازی یا برات الکترونیک خود را مدیریت کنند، ضمن آنکه حساب هر شخص، کاملا مشخص و شفاف شود. ناگفته پیداست که اجرای دوره آزمایشی «کیف پول بلک چین روی سامانه ملی سککوک» به معنای اخذ نظرها و پیشنهادهای حرفه‌ای بازرگانان و تولیدکنندگان از طریق بازخوردها خواهد بود. بازخوردهایی که پس از مشورت با مدیران بنگاه‌های کوچک برای ارتقای کیفیت آن سود خواهند برد تا در نسخه اصلی، این کیف پول، کارآمد‌تر و قوی‌تر در بازار الکترونیک عمل کند.