ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی با رد اتهام دخالت مهندسی در بازار ارز روند این بازار را طبیعی توصیف کرد. ولی‌الله سیف مصنوعی بودن نرخ فعلی ارز را رد کرد و گفت: نوسانات اخیر در بازار بیشتر به واسطه اثرات فصلی است. سیف همچنین تاکید کرد که برای کاهش بار تقاضا در بازار سکه، حراج ادامه خواهد یافت. البته گزارش‌های میدانی از وضعیت روز گذشته بازار سکه حکایت از آن داشت که معامله‌گران با تکیه بر ۳ اهرم، قیمت را تا کانال یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بالا بردند. بالا بردن سطح قیمت‌ها در حراج، تحرکات معامله‌گران آتی و ورود تقاضای جدید به بازار عوامل اصلی تغییر کانال سکه بودند.
سکه تمام بهار آزادی پس از حدود ۱۰ روز به کانال یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بازگشت. روز یکشنبه، خبرپرتاب موشک یمن به سوی ابوظبی برای لحظاتی التهاب بازارها را بالا برد. دلار که معاملات خود را در ابتدای محدوده ۴ هزار و ۱۵۰ تومان آغاز کرده بود، به یکباره از حدود ساعت یک بعدازظهر با جوسازی پیرامون خبر یاد شده از محدوده ۴ هزار و ۱۶۰ تومان عبور کرد. تحت‌تاثیر این اتفاق، سکه تمام بهار آزادی نیز مرز یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان را شکست.
پس از فروکش کردن التهاب بازار و تکذیب خبر یادشده از سوی برخی دیگر از منابع خبری، افزایش قیمت دلار متوقف شد و این ارز از محدوده ۴ هزار و ۱۶۰ تومان عقب نشست. با این حال، سکه به بازگشت دلار از سقف روزانه توجهی نکرد و بالای مرز یک میلیون و ۴۰۰هزار تومان باقی ماند. در نهایت روز یکشنبه، سکه روی نرخ یک میلیون و ۴۰۱هزار تومان به کار خود پایان داد که افزایشی ۱۴ هزار تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز شنبه داشت.این پنجمین افزایش متوالی سکه بود و موجب شد فلز گرانبهای داخلی به بالاترین قیمت از چهارم آذرماه برسد. به گفته فعالان، سه متغیر در بازار سکه در شکل‌گیری روند افزایشی روزهای اخیر و مقاومت این فلز گرانبها در برابر افت قیمت نقش داشتند. خریدهای سکه با قیمت‌های بالا در حراج، تحرکات معامله‌گران در بازار آتی و افزایش تقاضای جدید در بازار از جمله مهم‌ترین عواملی بودند که زمینه‌ساز تغییر مسیر فلز گرانبهای داخلی شدند. سکه ۳ روز کاهش متوالی را با ۵ افزایش پیاپی پاسخ داده بود.
جبران کاهش ابتدای آذر
روزهای ابتدایی سومین ماه پاییز بیشتر صحنه افت قیمت‌ها در بازار سکه بود. فلز گرانبهای داخلی که ۲۹ آبان روی قیمت یک میلیون و ۴۳۷ هزار تومان قرار گرفته بود، روز ۳۰ آبان کمی تعدیل و به کانال یک میلیون و ۴۲۰ هزار تومان عقب‌نشینی کرد. روز اول آذر معامله‌گران سکه قیمت را به کانال یک میلیون و ۴۳۰ هزار تومان بازگرداندند. با این حال از روز دوم آذر ماه باد کاهشی در بازار وزید که قیمت را نزدیک به ۸۰ هزار تومان پایین آورد. روز پنج‌شنبه دوم آذر خبری در بازار پیچید که بازارساز از روز شنبه چهارم آذر حراج سکه را پس از سال‌ها آغاز خواهد کرد. همین خبر به تنهایی کافی بود که سکه در یک روز ۲۵ هزار تومان از ارزش خود را از دست بدهد. روزهای چهارم و پنجم آذرماه این کاهش پی گرفته شد و قیمت تا نقطه یک میلیون و ۳۵۴ هزار تومان پایین رفت. پس از این، سکه تمام مسیر خود را تغییر داد و ۵ افزایش متوالی را به ثبت رساند. این روند قیمتی موجب شد که بخش زیادی ازافت ابتدای آذر ماه جبران شود. سکه در بازه زمانی ۷ تا ۱۲ آذر حدود ۵۰ هزار تومان افزایش قیمت را به ثبت رساند و سرانجام روز گذشته به کانال یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بازگشت. فعالان بازار عوامل مختلفی را زمینه‌ساز تغییر مسیر سکه عنوان کردند.
عوامل زمینه‌ساز تغییر مسیر سکه
به گفته فعالان، سه عامل در تغییر جهت مسیر سکه اثرگذار بودند: روند خریدها در حراج سکه، تحرکات معامله‌گران آتی و ورود تقاضای جدید.روند خریدها در حراج سکه: به گفته بخشی از حاضران بازار، قیمت سکه تمام در بیشتر مواقع در حراج بانک کارگشایی فاصله چندانی با قیمت بازار نگرفت. در واقع، خریداران سکه‌های حراج شده را بیشتر اوقات در سطح قیمتی نزدیک به نرخ بازار خریداری کردند. این در حالی بود که مسوولان حراج بارها به متقاضیان گوشزد کردند که با قیمت بالایی اقدام به خرید کرده‌اند و اشاره کردند که حتی قیمت پیشنهادی آنها از بازار بالاتر است.
دو دلیل متفاوت برای وقوع این اتفاق در بازار عنوان شد. عده‌ای از معامله‌گران باور داشتند که گروهی از مردم عادی بدون اطلاع از قیمت‌های بازار یا بدون محاسبه مالیات ارزش افزوده در حراج سکه در موقعیت خرید قرار گرفتند. این موضوع به‌ویژه در مورد حراج بسته‌های کوچک‌تر سکه (به‌خصوص بسته‌های ۲۰تایی) صدق می‌کرد. به گفته یکی از حاضران حراج سکه، روز شنبه یکی از متقاضیان در حالی که قیمت سکه در بازار در حوالی یک میلیون و ۳۹۰ هزار تومان قرار داشت، در ازای هر سکه قیمت بالای یک میلیون و ۴۲۰ هزار تومان را پیشنهاد داده بود. وی مدت زیادی از حراج نگذشته بود که اعلام کرد در هنگام خرید مساله مالیات ارزش افزوده ۹ درصدی را لحاظ نکرده است و اصرار داشت که خرید وی لغو شود.
در کنار این بازیگران ناآگاه در حراج سکه، گروهی باور دارند، بخشی از معامله‌گران عامدانه قیمت سکه را در حراج بالا می‌برند. به گفته آنها اکنون قیمت سکه در حراج نقش یک سیگنال‌دهنده را به بازار نقدی ایفا می‌کند. در واقع زمانی که قیمت سکه در حراج بالا می‌رود، زمینه رشد فلز گرانبهای داخلی در معاملات نقدی سبزه‌میدان را فراهم می‌کند. از نظر آنها، سکه‌بازان با این اهرم می‌توانند، در معاملات سبزه میدان سود مناسبی را کسب کنند.تحرکات معامله‌گران آتی: یکی دیگر از عواملی که در رشد قیمت سکه اثرگذار بوده است، به تحرکات معامله‌گران آتی نسبت داده شده است. عده‌ای باور دارند، بازیگران بزرگ سکه با قیمت‌های بالایی اقدام به خرید کرده‌اند، در نتیجه افت قیمت‌ها آنها را دچار ضرر سنگینی خواهد کرد.این موضوع از نگاه برخی تحلیلگران بازار موجب می‌شود که معامله‌گران آتی در برابر افت قیمت‌ها مقاومت کنند. بالا بودن قیمت سکه در سررسیدهای آتی شهریورماه دیگر عاملی است که سیگنال افزایشی به معامله‌گران سکه می دهد. سکه در سررسید دی ماه بالای یک میلیون و ۴۰۰ و در سررسید شهریور۹۷ بالای یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان معامله شده است. البته عده دیگری از معامله‌گران بازار معتقدند، این سررسیدها نقش چندانی در معاملات نقدی بازار نداشته‌اند.
شایعات دیگری نیز در بازار وجود دارد که قابل اثبات نیست، هرچند دید معاملاتی سایر بازیگران را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.یکی از شایعات برجسته آن است که دسته‌ای از فعالان معتقدند، معامله‌گران آتی در حراج سکه با قیمت‌های بالا اقدام به خرید می‌کنند. ورود تقاضای جدید: به گفته فعالان، از اوایل پاییز تقاضاهای جدیدی وارد بازار سکه شد که جنس‌های متفاوتی دارد. اکثر فروشندگان بازار سکه اعتقاد دارند تقاضا برای خرید سکه افزایش یافته است و دلایل متفاوتی نیز برای آن ذکر کرده‌اند. گروهی باور دارند، افزایش احتمالی بیشتر قیمت دلار در آذرماه موجب شده است که سکه‌بازان رشد قیمت‌ها را پیش‌خور کنند. در مقابل، عده‌ای دیدگاه متفاوت‌‌تری دارند. آنها معتقدند بخشی از معامله‌گران تصمیم گرفتند به جای بازار ارز وارد معاملات سکه شوند. به باور آنها، بازارساز در ۲ ماه ابتدایی پاییز قیمت دلار را به خوبی مدیریت کرد و نوسانات قیمت کاهش یافت. در این شرایط، معامله‌گران سعی کردند وارد بازار سکه‌ای شوند که سال‌ها در آن عرضه خاصی صورت نگرفته بود. در کنار این، برخی کاهش نرخ سود بانکی را در رشد تقاضای سکه موثر دانستند.آنچه مسلم است جریان سرمایه‌ای وارد بازار سکه شده است اما در‌صورتی‌که با پاسخ مناسبی رو‌به‌رو نشود، توانایی بالا بردن نوسانات را خواهد داشت. به‌نظر می‌رسد بهتر است بازارساز با اتخاذ سیاست‌های مناسب سرمایه‌های موجود در بازار سکه را به سمت بازارهای متشکل‌تر هدایت کند.
منبع: دنیای اقتصاد