توجه به تولید داخل در 4 سال گذشته مهمترین هدف حمایت از کشاورزی و کشاورزان بود که دولت تلاش کرد با کنترل واردات بیرویه این هدف را اجرایی کند. با انتخاب محمود حجتی برای وزارت جهاد کشاورزی در دولت دوازدهم، فعالان بخش کشاورزی میگویند خواسته کشاورزان ادامه این سیاست و در کنار آن برنامهریزی پایدار برای تولید، واردات و صادرات محصولات کشاورزی است.
اهمیت برنامهریزی برای محصولات تولیدی بعد از برداشت
محمد شفیع ملکزاده رئیس نظامصنفی کشاورزی کشور در گفتوگو با «ایران» واگذاری امور تولید به بخش خصوصی را یکی از راهکارهای پایداری در تولید نام برد و گفت: در تمام کشورهایی که کشاورزی موفقی دارند واگذاری امور کشاورزی به بخش خصوصی و کشاورزان و نظارت قوی دولت و حمایت از کشاورزان اجرا میشود.
وی افزود: با سپردن امور به تشکلها رفته رفته بهره برداران در مجامع تصمیمگیری و تصمیمسازی حضور پیدا میکنند.
اموری مانند تنظیم بازار، تعیین قیمت محصولات، تأمین نهاده، صنایع تکمیلی و بستهبندی اگر به کشاورزان واگذار شود هم انگیزه تولید بالا میرود و هم کیفیت محصولات.
ملکزاده جذب سرمایهگذاری در کشاورزی بخصوص برای صنایع تبدیلی و بستهبندی را نیاز فوری کشاورزی عنوان کرد و گفت: در حال حاضر مشکل تولید ما این است که تا مرحله تولید برنامه داریم اما برای بعد از تولید برنامه مشخصی نداریم و به همین دلیل درصد بالایی از تولیدات روی دست کشاورز میماند.
نبود صنایع تبدیلی و بستهبندی مناسب و لازم دلیل دیگری است که به گفته ملکزاده باعث میشود محصولات بعد از تولید فرآوری نشود یا خراب شود یا ارزان فروخته شود.
وی توجه به صادرات را برای حمایت از کشاورزان بعد از تولید محصولات بسیار مهم نام برد و گفت: ما سالانه 120 میلیون تن تولید داریم اما برنامه منظمی برای صادرات نداریم انتظار داریم دولت در صادرات و بازرگانی نیز از تولید حمایت کند.
وی کمبود سردخانه و انبار را مشکل مهم دیگر کشاورزان بعد از تولید محصولات نام برد و گفت: این مشکلات با جذب سرمایه و واگذاری امور به تشکلهای بخش خصوصی تا حدودی کمتر میشود.
به گفته ملکزاده، دولت در 4سال گذشته با جلوگیری از واردات غیرضروری اعتماد و امید را به کشاورزی بازگرداند و انتظار کشاورزان ادامه این روند در 4 سال آینده است تا با حمایت از تولید داخل تأمین امنیت غذایی با ضریب بالایی در کشور رخ دهد.
الگوی کشت مناسب نداریم
علی خانمحمدی فعال کشاورزی و عضو خبرگان کشاورزی مهمترین خواسته کشاورزان را اجرای الگوی کشت و برنامهریزی برای کشت برای کشاورزی پایدار دانست و گفت: برای بخشهایی مانند مکانیزاسیون، بهرهوری آب، کشت مناسب هر منطقه و... برنامه کوتاه و بلندمدتی نداریم.
وی افزود: برای رونق کشاورزی باید به زنجیره تولید بها بدهیم؛ ما تولید میکنیم اما برنامهریزی و امنیت در بازار توزیع و فروش تولیدات نداریم. یکسال کمبود محصولی را داریم و سال آینده تولید آن محصول آنقدر زیاد است که تولید آسیب میبیند و این مشکل به خاطر نبود الگوی کشت در کشور است.
وی مدیران توانمند در بخشهای مختلف و در استانها را برای اجرای برنامههای کلان تولید بسیار ضروری ارزیابی کرد و گفت: مدیران میانی ضعیف و ناکارآمد قدرت اجرای برنامهها را ندارند و موجب آسیب رسیدن به کشاورز و کشاورزی میشوند.وی تولید محصول سالم را یکی از مهمترین اهداف در کشاورزی عنوان کرد و گفت: باید نظر و اعتماد و اطمینان مردم برای مصرف محصولات با تولید سالم جلب شود.
وی گفت: نباید امور کشاورزی را صددرصد به طبیعت و بارش یا خشکسالی ربط دهیم بلکه با برنامهریزی پایدار این ریسکها را در کشاورزی به حداقل برسانیم تا تولید ما روندی رو به جلو و یکسان داشته باشد.
این فعال حوزه کشاورزی گفت: با وجود تولید بالا، ارزآوری محصولات کشاورزی بهدلیل صادرات بیبرنامه مناسب نیست. صادرات منظم و سپردن امور به بخش خصوصی به ارزآوری بخش کشاورزی کمک میکند.