اقتصاد بازار: بعد از تحریم های یک طرفه و ظالمانه آمریکا و غرب علیه ایران، بسیاری از زمینه ها و مسیرهای تجارت و مبادلات اقتصادی ایران با دیگر کشورها به بسته شد. ایران در این فضا راهی نداشت تا از طریق برخی از کشورها، از جمله کشورهای حاشیه خلیج فارس تحریم ها را دور بزند. یکی از گذرگاه های اصلی که تولیدات ایران می توانست از راه آن به کشوره های آفریقایی و کشورهای حوزه خلیج برسد، عمان است. به اعتقاد کارشناسان عمان با داشتن بنادر بسیار خوب، می تواند کمک بسیار بزرگی برای ایران در زمینه توسعه صادرات باشد و تجار ایرانی از آن ها استفاده کنند. از سوی دیگر بازار بین المللی عمان تمام درهای خود را برای گسترش روابط تجاری و اقتصادی برای سرمایه گذاران ایرانی باز کرده است. سعید بخشی مدیرعامل بازرگانی شرکت آریا مَس که طی پنج سال گذشته به طور تخصصی در زمینه بازرگانی، صادرات و واردات در ایران و عمان فعالیت می کند معتقد است: اکنون کشور عمان با برداشتن بسیاری از موانع، فضای مناسبی را برای سرمایه گذاران ایجاد کرده. آنچه در ادامه می خوانید گفتگو با این فعال اقتصادی است.
اقتصاد بازار: چرا بسیاری عمان را یک فرصت مناسب برای ارتباط آزاد اقتصاد ایران با دنیا می دانند؟
عمان، یکی از همسایه ها و متحد ایران به عنوان یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس است. بعد از تحریم های یک طرفه علیه ایران و مشارکت بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج فارس با غرب، تنها پایگاه ایران در این منطقه، عمان بود که شاید بهترین موقعیت خلیج فارس را از لحاظ استراتژیک و سیاسی دارا است. از سوی دیگر عمان به دنبال شریکی است که بتواند خود را به بازارهای دیگر معرفی کند. این شانس برای دو کشور مشترک المنافع ایران و عمان موجب شد که علاوه بر زمینه های یاد شده در بخش اقتصادی روابط خود را توسعه دهند. همچنین تجار ایرانی به یک سری تکمیل کننده های ارتباط تجاری همچون بنادر آزاد، کشتیرانی دائم خارجی، بانک هایی که بتواند برای آنها گشایش ال سی و ... دهند، نیاز دارند. از سوی دیگر نیز عمان تمام پکیج های مورد نیاز تجار ایرانی را داشته چرا که علاوه بر نزدیکی و هم پیمان بودن با ایران، ما می توانستیم از طریق تردد در عمان این شانس را برای خود ایجاد کنیم.
اقتصاد بازار: چه تسهیلات و امکانات خاصی از طرف دولت عمان برای جلب و جذب سرمایه گذاران ایرانی لحاظ شده است؟
اولین قدمی که برای یک سرمایه گذار در یک کشور برداشته می شود مربوط به ویزاست. در حال حاضر با پیگیری رایزنان و اتاق مشترک عمان، اخذ ویزای عمان آسان شده همچنین پروازهای مستقیم عمان ایر به سمت تهران و مشهد دایر است و در حال رایزنی برای ایجاد خطوط مستقیم پروازی با دیگر شهرها هستند. از سوی دیگر در عمان برای تأسیس شرکت، موانع پیش رو برداشته و زمان آن کاسته شده است. همچنین از میزان حداقل سرمایه برای تأسیس شرکت در عمان این شرط برداشته شده و حتی در مناطق آزاد نیز می توانیم بدون اسپانسر و یا کفیل عرب، شرکت دائر کنیم که این تسهیلات برای ما ایرانیان بسیار مناسب است؛ چرا که ما دقیقاً همین موانع را برای دسترسی به بازارهای خارجی داریم.
اقتصاد بازار: آیا این رویکرد مورد اقبال و توجه تجار ایرانی قرار گرفته است؟
این رویکرد برای ما ایرانی ها بسیار خوب بود موجب جذب تجار شده است. همچنین برخورد مردم عمان موجب شده که این ارتباط اقتصادی ایجاد شود. البته برخی موانع وجود داشت، با این همه عمان به عنوان کشوری آرام برای زندگی و ایجاد روابط اقتصادی، کشوری بی طرف است و با اکثر کشورهای دنیا راحت ارتباط تجاری دارد به خصوص آمریکا و سنگاپور که بازار خوبی برای ما ایرانی ها بوده و از تعرفه تجاری صفر برخوردار است. همچنین ایران برای توسعه روابط اقتصادی چه در آفریقا، چه در بنادر جدید و مناطق آزاد عمان کمک بسیاری به آن کشور کرد. باید گفت سرمایه گذاران و بازرگانان ایرانی به هر کشوری که قدم می گذارند، چرخ های اقتصادی آن کشور را راحت می چرخانند و سهمی در آن دارند.
اقتصاد بازار: چه زمینه های جذابی برای سرمایه گذاری و ورود تجار ایرانی به عمان وجود دارد؟
عمان می تواند پایگاهی برای ما باشد؛ چرا که می خواهد خود را به عنوان کشوری غیرنفتی و بدون اتکا به نفت مطرح کند. در این راستا طی سال های گذشته در زمینه گردشگری سرمایه گذاری کرده و با توجه به تنوع آب و هوایی، ثبات اقتصادی و سیاسی خود، می خواهد پایگاه گردشگری خلیج فارس شود. این هدف عمانی ها می تواند شانس بزرگی برای سرمایه گذاری ایرانی ها در بخش هتل داری و گردشگری عمان باشد. سرمایه گذاران ایرانی در برخی از مناطق آزاد عمان می توانند به عنوان پایگاهی بدون پرداخت هر گونه عوارض گمرکی، مالیاتی و هزینه های حمل و نقل زیاد استفاده کنند؛ همچنین علاوه بر دسترسی به بازارهای آفریقایی و کشورهای حاشیه خلیج فارس می توانند با اروپا ارتباط برقرار کنند.
این دو شانس می تواند فرصتی برای بازرگان ایرانی ایجاد کند؛ چرا که آن ها به دنبال منطقه ای هستند که موانع بانکی نداشته باشد و راحت تر تجارت کنند. از آنجایی که تمام کشورهای خلیج فارس به طور ناخودآگاه بهترین بازار برای تجارت، واردات و صادرات کالا هستند و می توان از خدمات کشتی رانی آن ها به راحتی بهره گرفت. بنابراین برای تولیدکنندگان و فعالان بخش گردشگری و بازرگانان ایرانی این فرصت ها و ظرفیت های باثبات بالا در کشور عمان وجود دارد. از سوی دیگر به دلیل علاقه زیاد مردم عمان به ایران ها، این مهم می تواند تأثیر بسزایی در گسترش روابط دو کشور داشته باشد.
اقتصاد بازار: اما سؤوالی که مطرح است آن که چه تضمینی وجود دارد که عمان به سرنوشت دوبی و سایر شهرهایی که با ورود سرمایه های ایرانی آباد شدند دچار نشود. آیا تمهیداتی برای حضور بلندمدت ایران در این کشور گرفته شده است؟
اکثر مواردی که در دوبی دچار مشکل شدند یا از طریق دولت به دلیل نداشتن آگاهی و یا عدم مشاور خوب در زمینه سرمایه گذاری رخ داد؛ احتمال وقوع این اتفاق در عمان به چند دلیل کمتر است. اول اینکه حق سرمایه گذار برای ایرانی ها و یا شرکت های خارجی در عمان 70 درصد است در حالی که در امارات 49 درصد بود. دوم وجود مناطق آزاد که صد درصد به نام ایران است. سوم از سوی دیگر اگر تجار ایرانی قانوناً سرمایه گذاری خود را بیمه کرده و به صورت قانونی از طریق سازمان جذب سرمایه گذاری به عمان منتقل کنند و از مسیر های قانونی و با مشاوره و آگاهی برای سرمایه گذاری وارد عمان شوند، به طور قطع کمتر با مشکل مواجه خواهند شد. در عمان دولت موانع سرمایه گذاری را بالانس کرده و قدرت بسیاری به سرمایه گذار خارجی داده و ما اگر قانون را خوب بدانیم موفق می شویم. تأکید می کنم اگر با مشاور از طریق کانال صحیح در کشوری وارد شویم می توانیم امنیت و عمر بازار سرمایه گذاری در کشورهای دیگر را افزایش دهیم و اشتباهات بازارهای دیگر همچون دوبی را تکرار نکنیم.
به نقل از ماهنامه نوسان