کسری تراز تجارت خارجی ایران از سال ۹۸ به بعد رو به افزایش گذاشت. در سال ۹۸ میزان صادرات ایران حدود ۴۱میلیارد و ۴۳۰میلیون دلار و میزان واردات کشور حدود ۴۴میلیارد دلار بود. همچنین تراز تجارت خارجی ایران در این سال حدود منفی ۲میلیارد و ۶۶۷میلیون دلار بود. در سال ۹۹ تراز تجارت خارجی به منفی ۴میلیارد دلار و در سال ۱۴۰۰ به منفی ۵/ ۴میلیارد دلار رسید.
براساس آمارهای گمرک ایران، تراز تجارت خارجی ایران در سال گذشته به حدود منفی ۵/ ۶میلیارد دلار رسید. این آمار به این معناست که تجارت ایران به بدترین وضعیت در پنجسال اخیر دچار شده است. اما نکته مهم منفی بودن تراز تجارت خارجی ایران در سالهای بعد از تحریم این است که ایران دیگر نمیتواند مانند گذشته این تراز منفی را با فروش نفت جبران کند. به گفته اقتصاددانان، قبل از برجام، ایران بهطور میانگین سالانه ۲۰میلیارد دلار نفت میفروخت و به همین دلیل میتوانست منفی بودن تراز تجارت خارجی را با درآمدهای نفتی جبران کند. حالا اما فروش نفت چندان قطعی نیست و درآمدهای حاصل از صادرات کالاهای نفتی و غیرنفتی با قطع دسترسی ایران به سیستم مالی جهانی بهسختی وارد کشور میشود. در همین خصوص، چندی پیش عبدالناصر همتی در توییتی نوشت: «درآمدهای نفتی بعد از خروج آمریکا از برجام پیشبرآورد میشود؛ اما تخصیص ارز برای واردات کالا امری قطعی است.» حال افزایش کسری تراز تجارت خارجی این نگرانی را ایجاد کرده که احتمالا خروج ارز از کشور شدت گرفته و این موضوع میتواند تاثیرات زیادی بر اقتصاد داخلی کشور داشته باشد. در پرونده امروز «باشگاه اقتصاددانان» به ریشهیابی عمدهترین دلایل ناترازی تجارت خارجی ایران پرداخته و در پرده دیگر افق تجارت در سال پیشرو را مورد بررسی قرار دادهایم.